Το ανέβασμα του «Δον Ζουάν» του Μολιέρου στο Εθνικό Θέατρο έχει πολλά σημεία που προκαλούν το ενδιαφέρον του θεατή. Την πρώτη σκηνοθεσία του καλού ηθοποιού Αιμίλιου Χειλάκη (παίζει ο ίδιος τον Σγαναρέλλο), την ανακαινισμένη Κεντρική Σκηνή του Κτιρίου Τσίλερ, δυνατό θίασο και κυρίως τον Γιάννη Μπέζο στον ρόλο του μυθικού νεαρού καρδιοκατακτητή και επαναστατημένου ανθρώπου.

Δεδομένου ότι στις καθιερωμένες διανομές τον Δον Ζουάν υποδύονται ζεν πρεμιέ του θεάτρου, η ανάθεση του ρόλου στον πενηντάρη Γιάννη Μπέζο μοιάζει με ευρηματική ανατροπή.

«Δεν είναι εύρημα, αλλά η μια ιδέα πάνω στην οποία βασίζεται η παράσταση. Ο Δον Ζουάν είναι παρεξηγημένος ήρωας. Δεν είναι ένας νέος που ζει τη ζωή του. Μια τέτοια επιφανειακή ερμηνεία θα αφαιρούσε τις πολλές διαστάσεις της προσωπικότητάς του. Είναι ένας τολμηρός κυνηγός της ελευθερίας. Μιλάει πάντα δημόσια και λέει την άποψή του καθαρά, όταν όλοι γύρω του επιλέγουν την τακτική της υποκρισίας. Είναι ένας ελεύθερος άνθρωπος, ώριμος να δεχτεί τον θάνατό του» ξεκαθαρίζει ο σκηνοθέτης.

Ένας παλιός ισπανικός θρύλος και το έργο του Τίρσο ντε Μολίνα «Ο απατεώνας της Σεβίλλης» ενέπνευσαν την κορυφαία τραγικωμωδία «Δον Ζουάν ή Το πέτρινο συμπόσιο» (1665) στον Μολιέρο. Το έργο θεωρήθηκε βλάσφημο και απαγορεύτηκε 15 μέρες μετά το ανέβασμά του. Η επόμενη φορά που παρουσιάστηκε στην σκηνή ήταν έπειτα από 180 χρόνια. Ο κεντρικός ήρωας, ερωτικά αχόρταγος και ανικανοποίητος, καυτηριάζει τη θρησκεία και την αρετή, καταπατεί νόμους, θεσμούς και αισθήματα και κατακουρελιάζει την ηθική. Τολμά τα πάντα και αφανίζεται από την τόλμη του.

«Η σκέψη του Αιμίλιου να δοθεί ο ρόλος σε έναν μεγαλύτερης ηλικίας ηθοποιό, με εμπειρία ζωής, με ενδιέφερε. Ο Δον Ζουάν δεν είναι ο τύπος που ρίχνει τις γυναίκες. Έχει μια τόλμη στη συμπεριφορά, έχει δημόσιο λόγο, δεν κρύβει τα αισθήματά του και κυρίως δεν τα φοβάται. Απόδειξη ότι καταλήγει στον θάνατο θριαμβευτής. «Ό,τι και να συμβεί, δεν θα πουν ποτέ για μένα ότι μετάνιωσα», λέει στο τέλος, ως καταστάλαγμα της ζωής του. Για να κατανοήσεις και να πλησιάσεις τον ήρωα δεν αρκεί η εμπειρία στο θέατρο. Χρειάζεται εμπειρία ζωής, ώστε να αντιμετωπίζεις και να αντιλαμβάνεσαι τα πράγματα διαφορετικά, να βλέπεις στο βάθος την αλήθεια του κόσμου. Αυτά τα έργα βρίσκονται στη σφαίρα του μύθου. Πολύ έξυπνα ο Μολιέρος βάζει το κωμικό δίπλα στο σκοτεινό, με όλα τα είδη θεάτρου μέσα. Είναι κωμωδία σε άλλο γήπεδο» λέει ο Γιάννης Μπέζος, ξεχωριστή προσωπικότητα στο θέατρό μας, «σοβαρός κωμικός» και ρολίστας. Οι συντελεστές. Μετάφραση Κοσμάς Φοντούκης, σκηνοθεσία Αιμίλιος Χειλάκης, σκηνικά- κοστούμια Άγγελος Μέντης, μουσική Τηλέμαχος Μούσσας, κίνηση Αμαλία Μπέννετ, φωτισμοί Λευτέρης Παυλόπουλος. Διανομή: Δημοσθένης Ελευθεριάδης, Εύα Κεχαγιά, Έμιλυ Κολιανδρή, Γιάννης Κότσιφας, Δημήτρης Κουρούμπαλης, Αθηνά Μαξίμου, Γιάννης Μπέζος, Απόστολος Πελεκάνος, Γιάννης Τσεμπερλίδης, Αιμίλιος Χειλάκης. Μουσικός: Ιωσήφ Μααράουι.

ΙΝFΟ

Από απόψε στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου (Αγίου Κωνσταντίνου 22-24, Ομόνοια, τηλ.

210-5288.170), σε εναλλασσόμενο ρεπερτόριο με τον «Θείο Βάνια».

«Ο υβριστής κι ο ευσεβής»


Στον αντίποδα του Δον Ζουάν, ο Σγαναρέλλος εκφράζει το πνεύμα των πρακτικών συμβιβασμών. Ο Αιμίλιος Χειλάκης που παλαιότερα είχε υποδυθεί τον καρδιοκατακτητή και τώρα τον υπηρέτη του, λέει για τον ρόλο του: «Τον έχω πλησιάσει ως το ζωντανό ημερολόγιο του Δον Ζουάν. Αφεντικό και υπηρέτης είναι οι δύο πόλοι- «υβριστής θείων και κοινωνίας» ο πρώτος, «επαγγελματίας ευσεβής» ο δεύτερος- μέσα από τους οποίους βγαίνει η πολιτική διάσταση της παράστασης, που επιδιώκει να έχει χιούμορ και να είναι θέαμα». Ξεκαθαρίζοντας πως σκηνοθετεί συντεχνιακά υπέρ του ηθοποιού, λέει: «Όταν πιστεύεις πως ο ηθοποιός κάνει το θέατρο κι όταν έχεις πρωταγωνιστή αυτό τον ογκόλιθο, τον Γιάννη Μπέζο, είναι επόμενο να δίνεις βάρος στους ανθρώπους της σκηνής».