Έφοδο στα ακίνητα που ανήκουν σε εξωχώριες εταιρείες, τις γνωστές offshore, εξαπολύει η Υπηρεσία Ειδικών Ελέγχων (πρώην ΣΔΟΕ). Μετά το μπλόκο στα πολυτελή Ι.Χ. και τις εφόδους στα σκάφη αναψυχής, η ΥΠΕΕ βάζει στο στόχαστρο τα ακίνητα που εμφανίζονται να ανήκουν σε εταιρείες-φαντάσματα τόσο για λόγους ανωνυμίας των πραγματικών ιδιοκτητών τους όσο και για φορολογικούς λόγους, όπως είναι η αποφυγή του πόθεν έσχες.

Στελέχη της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων τονίζουν ότι ο αριθμός των ακινήτων, κυρίως πολυτελών, που ανήκουν σε εταιρείες με έδρα εξωτικούς προορισμούς και φορολογικούς παραδείσους, όπως είναι τα νησιά Κάιμαν, η Λιβερία και ο Παναμάς, έχει αυξηθεί κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια, καθώς όλο και περισσότεροι είναι αυτοί που επιζητούν την ανωνυμία κατά την οικοδόμηση και την απόκτηση κυρίως πολυτελών ακινήτων σε δημοφιλείς κοσμοπολίτικους προορισμούς, όπως είναι η Μύκονος και η Πάρος. «Τη ζωή δύσκολη»

Στην ΥΠΕΕ καταστρώνουν ειδικό σχέδιο το οποίο, όπως λένε, δεν πρόκειται να εξαλείψει το φαινόμενο των ακινήτων που ανήκουν σε offshore, αλλά στοχεύει να κάνει «τη ζωή δύσκολη» σε αυτούς που τα χρησιμοποιούν και, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες τους. Επίσης στοχεύει να λειτουργήσει ως αντικίνητρο για όσους επιλέγουν τη λύση των offshore για να κρυφτούν από την Εφορία και τις υπόλοιπες ελεγκτικές αρχές, καθώς ο έλεγχος που πρόκειται να πραγματοποιηθεί θα είναι εκτεταμένος και θα καλύπτει όλες τις φορολογικές παραμέτρους της κατοχής και χρήσης από έναν φορολογούμενο ακινήτου που ανήκει σε αλλοδαπή εταιρεία.

Τι προβλέπει το σχέδιο

Ειδικότερα, το σχέδιο της ΥΠΕΕ για τα ακίνητα των offshore προβλέπει:

● Τον εντοπισμό και την καταγραφή όλων των ακινήτων που ανήκουν σε αλλοδαπές εταιρείες. Όπως λένε αρμόδια στελέχη του πρώην ΣΔΟΕ, τα σχετικά στοιχεία θα αντληθούν από τα κατά τόπους υποθηκοφυλακεία, τα κτηματολογικά γραφεία και συμβολαιογράφους. Να σημειωθεί ότι αντίστοιχη καταγραφή είχε πραγματοποιηθεί και το 2002 από το ΣΔΟΕ και είχαν εντοπισθεί 2.621 ακίνητα που ανήκαν σε offshore, με τα περισσότερα να είναι πολυτελείς βίλες και να βρίσκονται στη Μύκονο, το Κρανίδι, την Πάρο και τις Σπέτσες. ● Το δεύτερο σκέλος του σχεδίου αφορά τον εντοπισμό όσων χρησιμοποιούν τα ακίνητα. Θα αναζητηθούν από την ΥΠΕΕ οι διαχειριστές των offshore, στις οποίες εμφανίζονται να ανήκουν τα ακίνητα και θα τους ζητηθεί να δώσουν στοιχεία για τη χρήση αυτών. Δηλαδή, θα ζητηθούν πληροφορίες για το αν αυτά τα ακίνητα είναι εκμισθωμένα και σε ποιους. Μάλιστα, στις περιπτώσεις που είναι ανέφικτος ο εντοπισμός του διαχειριστή, τα στελέχη της ΥΠΕΕ δεν αποκλείουν και τον επιτόπιο έλεγχο του ακινήτου από ελεγκτές με την παρουσία δικαστικού λειτουργού, για να διαπιστωθεί ποιος χρησιμοποιεί το ακίνητο και με ποια ιδιότητα.

● Στην ΥΠΕΕ τονίζουν ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι ιδιοκτήτες των offshore, και κατ΄ επέκταση των ακινήτων, διαμένουν σε αυτά με εικονικά μισθωτήρια. Όπου εντοπίζεται μισθωτήριο συμβόλαιο (η θεώρηση και κατάθεσή του στην αρμόδια Εφορία είναι υποχρεωτική), θα ελέγχεται αν έχει αναγραφεί το ελάχιστο μίσθωμα που προβλέπεται από τη φορολογική νομοθεσία (3% της αντικειμενικής αξίας ετησίως).

● Τον έλεγχο για το αν υποβάλλεται κάθε χρόνο η δήλωση του ειδικού φόρου επί των ακινήτων που ανήκουν σε αλλοδαπές εταιρείες και ανέρχεται σε 3% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Να σημειωθεί ότι ο φόρος αυτός επιβλήθηκε το 2003, όταν από την καταγραφή των ακινήτων που ανήκαν σε offshore από το ΣΔΟΕ διαπιστώθηκε ότι είχε οικοδομηθεί μια «αφορολόγητη πόλη».

● Τον έλεγχο για το αν υποβάλλεται από την offshore εταιρεία η ετήσια δήλωση Ενιαίου Τέλους Ακινήτων. Τα ακίνητα που ανήκουν σε επιχειρήσεις επιβαρύνονται κάθε χρόνο με ΕΤΑΚ, το οποίο υπολογίζεται με συντελεστή 0,6% επί της αντικειμενικής αξίας τους.

● Τον έλεγχο για το αν οι ενοικιαστές, πραγματικοί ή εικονικοί, έχουν δηλώσει στη φορολογική τους δήλωση το τεκμαρτό μίσθωμα από τη χρήση των πολυτελών ακινήτων. Σημειώνεται ότι η χρήση ιδιόκτητης ή ενοικιαζόμενης, κύριας κατοικίας επιφάνειας άνω των 200 τετραγωνικών μέτρων, ή δευτερευουσών κατοικιών που το άθροισμα της επιφάνειάς τους ξεπερνά τα 150 τ.μ., αποτελεί τεκμήριο διαβίωσης. Με άλλα λόγια, προκύπτει τεκμαρτό εισόδημα και στην περίπτωση που ο φορολογούμενους έχει δηλώσει μικρότερο εισόδημα από αυτό, θα φορολογηθεί τεκμαρτά.

Ο αριθμός των ακινήτων, κυρίως πολυτελών, που ανήκουν σε εταιρείες με έδρα εξωτικούς προορισμούς και φορολογικούς παραδείσους έχει αυξηθεί κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια

Τι γλιτώνουν οι ιδιοκτήτες με το «τέχνασμα» των offshore


Πολλοί είναι οι λόγοι που επιλέγονται οι offshore για την αγορά ή την οικοδόμηση ενός ακινήτου. Ο βασικός λόγος είναι η ανωνυμία του ιδιοκτήτη και η αποφυγή του πόθεν έσχες. Για παράδειγμα, αν ένας φορολογούμενος σκοπεύει να αποκτήσει ένα ακίνητο αξίας 1 εκατ. ευρώ με χρήματα που προέρχονται από εισόδημα το οποίο δεν έχει φορολογηθεί (ή προέρχεται από παράνομες δραστηριότητες), η χρήση μιας offshore είναι σχεδόν μονόδρομος. Διότι στην περίπτωση που εμφανιστεί ο ίδιος ως αγοραστής, θα πιαστεί στην «τσιμπίδα» τού πόθεν έσχες και το τίμημα του ακινήτου θα φορολογηθεί ως εισόδημα.

Άλλος λόγος για τον οποίο επιλέγονται οι offshore είναι η αποφυγή της πληρωμής φόρων κληρονομιάς και μεταβίβασης των ακινήτων. Για τη μεταβίβαση αρκεί μόνο να αλλάξουν χέρια οι μετοχές της offshore στη χώρα που αυτή εδρεύει. Η μεταβίβαση γίνεται με ένα απλό τηλεφώνημα ή μερικά κλικ στο Ίντερνετ.

Ένας ακόμη λόγος είναι η ανωνυμία. Οι φορολογικοί «παράδεισοι» πολύ σπάνια δίνουν στοιχεία για τα ονόματα των ιδιοκτητών των εταιρειών. Η ανωνυμία αυτή είναι ουσιαστικά προστασία. Για παράδειγμα, ένας σύζυγος που παίρνει διαζύγιο δεν κινδυνεύει να χάσει το ακίνητο κατά τη διανομή της οικογενειακής περιουσίας, αφού το ακίνητο ανήκει τυπικά σε μια εταιρεία που οι ιδιοκτήτες της είναι άγνωστοι. Επίσης, στην περίπτωση κατασχέσεων για χρέη, τα ακίνητα που ανήκουν σε offshore συνήθως γλιτώνουν, αφού δεν μπορούν εύκολα να εντοπισθούν οι ιδιοκτήτες τους.