ΕΝΑΝ ΝΟΣΗΡΟ ΚΑΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟ
ΚΟΣΜΟ ΠΡΑΚΤΟΡΩΝ, ΧΑΦΙΕΔΩΝ,
ΕΠΗΡΜΕΝΩΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΔΙΣΤΑΚΤΩΝ
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ Η
ΑΘΗΝΑ ΚΑΚΟΥΡΗ ΣΤΟ ΝΕΟ ΤΗΣ
ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΠΟΥ ΕΚΤΥΛΙΣΣΕΤΑΙ ΣΤΑ
ΚΡΙΣΙΜΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ
ΠΟΛΕΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Eφημερίδες διαγκωνίζονταν ποια θα ξεπουληθεί πρώτη – σε εκατομμύρια χρυσά φράγκα- στις ξένες δυνάμεις. Ανέμελες αριστοκράτισσες έκαναν τα πάντα για μια βόλτα με αυτοκίνητο. Πλούσιοι Έλληνες προσπαθούσαν να ισορροπήσουν ανάμεσα στα ποικίλα συμφέροντα για να μη χάσουν τα προνόμιά τους. «Μπαμπακάδες»- βαμβακοπαραγωγοί- κατέφθαναν ως νεόπλουτοι οδοστρωτήρες από την Αίγυπτο, όπως παλιότερα οι τραπεζίτες της Κωνσταντινούπολης. Φτωχοί μικροχαφιέδες κοίταζαν πώς θα τους κόψει μισθό μια ξένη πρεσβεία προκειμένου να γλιτώσουν τις χειρωνακτικές δουλειές. Και δίπλα σε όλα αυτά μια Αθήνα γεμάτη πράκτορες- Άγγλους, Γάλλους, Ρώσους, Γερμανούς- να αλωνίζουν σαν δυνάμεις κατοχής.

Όλα αυτά η Αθηνά Κακούρη, μετρ του ιστορικού μυθιστορήματος, τα περιγράφει ολοζώντανα στοΞιφίρ Φαλέρ, μυθιστόρημα που μας καλεί να δούμε πέρα από προκαταλήψεις τους διχασμούς και τα επιτεύγματα, τα κέρδη και τις απώλειες της Ελλάδας σε μια κρίσιμη εποχή. «Ξιφίρ Φαλέρ» ήταν ο τίτλος επιθεώρησης που χάλασε κόσμο στην καλοκαιρινή Αθήνα του 1916 με σκηνικά τού διεθνώς γνωστού Πάνου Αραβαντινού. Η διετία 1915-1916 είναι ακριβώς αυτή που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τη συγγραφέα, με τα γεωστρατηγικά παιχνίδια του πολέμου στο φόρτε τους. Εν όψει του διαμελισμού της φιλογερμανικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας οι συμμαχικές δυνάμεις είχαν στήσει στην Ελλάδα ένα πρακτορικό πάρτι- «Η Ελλάς είναι ένας λάκκος γεμάτος φίδια», λέει ένας πράκτορας. Τρεις φορές αρνήθηκε η Αντάντ την προσφορά της Ελλάδας για είσοδο στον πόλεμο, προκειμένου να μη δυσαρεστήσει τη Βουλγαρία στην οποία επιπλέον, έταζαν και την Καβάλα για δόλωμα. Ενώ οι καλοί και οι κακοί ήταν προκαθορισμένοι, ουσιαστικά κανείς δεν ήξερε ποιος είναι με ποιον και τι πρεσβεύει. Παράδειγμα το περιστατικό της αγγλικής καταδίωξης στη Μεσόγειο δύο γερμανικών υπερθωρηκτών, του «Γκαίμπεν» και του «Μπρεσλάου», τα οποία όμως, και με έμμεση ελληνική βοήθειατου Βενιζέλου!- μπόρεσαν να ανεφοδιαστούν στη Δονούσα και να περάσουν τα Δαρδανέλλια, για να καταστούν κατόπιν ο φόβος και τρόμος των ρωσικών λιμανιών.

Ήταν αυτή, άραγε, η θέληση των συμμάχων; Να βάλουν εμπόδια στην κάθοδο των Ρώσων προς Νότον, που ορέγονταν την Κωνσταντινούπολη και έθεταν ως όρο να μην υπάρχει εκεί ούτε ένας Έλληνας στρατιώτης; Περίπλοκη εποχή, με τους Αγγλογάλλους να έχουν δική τους αστυνομία στην Αθήνα, να στρατοπεδεύουν σε Θεσσαλονίκη και Μυτιλήνη, να επιτρέπουν την υποδοχή των υπολειμμάτων του σερβικού στρατού στην Κέρκυρα. Όλα αυτά μέσα από την ιστορία ενός 25άχρονου ευκατάστατου τρελοκόριτσου και του αγγλοθρεμμένου, κατασκόπου εξαδέλφου της, γύρω από τους οποίους στήνεται μια επεισοδιακή φαρσοκωμωδία. Η Αθηνά Κακούρη χρησιμοποιεί ως βασικό σκηνικό το αθηναϊκό κέντρο- Σύνταγμα μέχρι Νεάπολη- που έσφυζε από ζωή, με τα καφέ και τα εστιατόρια των μεν και των δε. Έχοντας μελετήσει και χωνέψει την εποχή, δείχνει διάθεση να ασκήσει ήπια κριτική στον βενιζελισμό χωρίς να τον εκθρονίζει, αλλά και μια λιγότερο ήπια κριτική στις δυνάμεις της Αντάντ.

Αποτέλεσμα: ένα πολύχυμο μυθιστόρημα που κάλλιστα θα μπορούσε να γίνει και τηλεοπτική επιτυχία.

Αθηνά Κακούρη

ΞΙΦΙΡ ΦΑΛΕΡ

ΕΚΔ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, 2009 ΣΕΛ. 488,

ΤΙΜΗ: 20,70 ΕΥΡΩ

Τελευταία Νέα