«Ήθελα να γράψω πως η δουλειά μου αποτελείται από δυο μέρη: το ένα είναι αυτά που γράφω εδώ και το άλλο όσα δεν έχω γράψει. Και ακριβώς αυτό το δεύτερο μέρος είναι το σημαντικό», σημειώνει ο Βιττγκενστάιν στο Τractatus LogicoΡhilosophicus , αυτό το υβριδικό πολυσυζητημένο βιβλίο. Γιατί, ενώ συντάσσεται ως πραγματεία στη λογική, την ίδια αυτή στιγμή εκφράζει μια βαθιά μυστικιστική οπτική. Ο Βιττγκενστάιν ορίζει τη σιωπή ως ηχηρό- και νοήμονα- λόγο.

Σε αυτό το σημείο, όπως και στη σπουδή της γλώσσας, στην ακονισμένη, ακριβόλογη έκφραση, αλλά και στην αντίληψη ότι η φιλοσοφία θα πρέπει

Ray Μonk

ΛΟΥΝΤΒΙΧ ΒΙΤΤΓΚΕΝΣΤΑΪΝ

ΜΤΦ. Δ. ΦΙΛΙΠΠΟΥΠΟΛΙΤΗΣ, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Κ.Μ. ΚΩΒΑΙΟΣ, ΕΚΔ.

ΠΑΤΑΚΗ, 2007, ΣΕΛ. 164

να γράφεται σαν ποιητική σύνθεση, θα πρέπει να αναζητήσει κανείς ένα μέρος της ισχυρής αναγνωστικής γοητείας που ασκεί ο φιλόσοφος. Άλλωστε, μια από τις διάσημες ρήσεις του, «Τα όρια της γλώσσας μου σημαίνουν τα όρια του κόσμου μου», αφορά το μέγα θέμα της γλώσσας.

Κανείς δεν το έχει πει καλύτερα. Η γλώσσα είναι τρόπος πρόσληψης του κόσμου. Δεν σκεφτόμαστε έξω από αυτήν. «Η φιλοσοφία είναι μια μάχη ενάντια στη μαγεία που η γλώσσα ασκεί στη διάνοιά μας», σημειώνει ο Βιττγκενστάιν. Ναι. Μόνο που αντιμετωπίζει τη γλωσσική μαγεία, με τα ίδια της τα όπλα. Και αυτό αποτελεί μέρος της ανεξίτηλης γοητείας του.