ΤΟΝ ΙΟΥΛΙΟ ΤΟΥ 1929, ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ, ΣΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ,
ΠΡΩΤΕΥΣΕ Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΖΑΝ-ΠΩΛ ΣΑΡΤΡ ΕΝΩ ΤΟΝ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΣΕ, ΜΕ ΜΙΚΡΗ ΔΙΑΦΟΡΑ
ΜΙΑ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΜΟΛΙΣ ΕΙΚΟΣΙ ΕΝΟΣ ΧΡΟΝΩΝ, ΟΝΟΜΑΤΙ ΣΙΜΟΝ ΝΤΕ ΜΠΩΒΟΥΑΡ.
Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΛΟΝΙΣΤΗΚΕ ΑΝ ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ ΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΝΑ ΔΟΘΕΙ Σ΄ ΕΚΕΙΝΗ.
ΗΤΑΝ ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ ΠΟΥ ΥΠΕΡΙΣΧΥΕ ΑΚΟΜΗ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΦΥΛΟ. ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ, Η ΝΕΑΡΗ
ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΘΑ ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΟΤΑΝ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΦΥΛΟ, ΑΦΟΥ ΟΜΩΣ ΠΡΩΤΑ ΘΑ ΣΥΝΔΕΟΤΑΝ
ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΜΦΟΙΤΗΤΗ ΤΗΣ, ΤΟΝ ΣΑΡΤΡ, ΣΕ ΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΠΟΥ, ΚΑΘΟΛΟΥ ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΑ,
ΑΠΟΚΑΛΕΣΤΗΚΕ «Ο ΔΕΣΜΟΣ ΤΟΥ- ΕΙΚΟΣΤΟΥ- ΑΙΩΝΑ».
Επρόκειτο για ένα ζευγάρι στρατευμένων διανοούμενων που εντρύφησαν στη φιλοσοφία, στη λογοτεχνία, στην πολιτική μα πάνω απ΄ όλα στον έρωτα. Το βιβλίο της Χέιζελ Ρόουλι, Τετ α Τετ, περιγράφει το χρονικό μιας παθιασμένης σχέσης, μια μεγάλης σχέσης, μιας μεγάλης ιστορίας. Αυτός είναι μάλλον και ο μοναδικός τρόπος να προσεγγίσει κανείς το τολμηρό βιβλίο. Δεν είναι διατριβή, δεν είναι φιλοσοφική επαναπροσέγγιση, είναι η πιο εξονυχιστική και αποκαλυπτική ματιά που έριξε ποτέ κανείς- έστω και ηδονοβλεπτικά- πάνω στις σχέσεις του ζευγαριού. Το βιβλίο εκνεύρισε πολύ κόσμο, ειδικά στην αγγλοσαξονική πλευρά απ΄ όπου προέρχεται και η βιογράφος Χ. Ρόουλι.

Η Ρόουλι, το 1976, πήρε η ίδια μια συνέντευξη από τη Σιμόν ντε Μπωβουάρ όταν έκανε, ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια, τη διατριβή της πάνω στο έργο της πασίγνωστης φεμινίστριας. Ο υπαρξισμός θεωρείτο πια ξεπερασμένος και το κύμα του μεταμοντερνισμού σάρωνε τη Γαλλία. Το ζευγάρι διένυε την τελευταία δεκαετία της ζωής του, καταπονημένοι, αλλά πλήρεις γραπτών και ηδονών. Όσα είχαν προαποφασίσει στη ζωή τους τα είχαν πραγματοποιήσει. Πολλοί πιστεύουν ότι ο Σαρτρ μεταμόρφωσε την Μπωβουάρ σε ένα ανεξάρτητο πνεύμα. Τη βοήθησε πάντως να συνεχίσει στον δρόμο που είχε χαράξει. Γι΄ αυτούς, εξ αρχής, ο γάμος θεωρήθηκε ανήθικος. Ο άνθρωπος ζει σε μια κατάσταση θεμελιώδους παραλογισμού ή «τύχης» κι έτσι έζησαν κι οι ίδιοι, ως ένα ελεύθερο ζευγάρι, διεκδικώντας την απόλυτη ατομική ελευθερία. Τήρησαν τις υποσχέσεις τους ακόμη και καλλιεργώντας αυταπάτες. Όταν άρχισαν να μοιράζονται τους εραστές δεν έμειναν αλώβητοι, η ζήλια είναι εξ ίσου απρόβλεπτη με τον έρωτα. Η Μπωβουάρ, μια ζωή, προσπάθησε να δαμάσει τη ζήλια της ενώ ο Σαρτρ δεν έδινε καμία σημασία στις ψυχολογικές λειτουργίες.

Ξεκίνησαν τα ταξίδια και τις αποπλανήσεις τους. Πρώτα η Μπωβουάρ διορίστηκε στη Ρουέν καθηγήτρια Μέσης Εκπαίδευσης, στην πόλη όπου έπληττε η Μαντάμ Μποβαρύ. Συνδέθηκε με την Όλγκα Κοζακίεβιτς, τη δεκαεπτάχρονη μαθήτριά της, ρωσικής καταγωγής. Την έφερε στο Παρίσι κι έτσι αρχίζει το «τρίο».

«Είχαμε “κατασκευάσει” τη σχέση μας με βάση την απόλυτη ειλικρίνεια και την αμοιβαία αφοσίωση. Επιθυμούσαμε μια ζωή άναρχη». Αυτά πρέσβευε το ζευγάρι όταν εμφανίστηκε η Βάντα, η αδελφή της Όλγκας. Η Βάντα, όπως και η αδελφή της, ένιωθαν σαν «υπνωτισμένα φίδια» κάτω από την επήρεια δύο δυνατών προσωπικοτήτων. Το κουαρτέτο έγινε μια «οικογένεια» που διακλαδιζόταν. Η Όλγκα τα έφτιαξε με τον Νίκο Παπατάκη και έμεινε έγκυος σε μια περίοδο που απαγορεύονταν οι αμβλώσεις.

Το 1938 ο Σαρτρ γράφει τη Ναυτία και την αφιερώνει στον Κάστορα, όπως αποκαλούσε την Μπωβουάρ. Δείχνει ξεμυαλισμένος στο παιχνίδι της αποπλάνησης νεαρών γυναικών. Πολλές απ΄ αυτές, που θα τις συναντήσει η Χέιζελ Ρόουλι ερευνώντας για το βιβλίο της, θα ανατρέψουν τις σαγηνευτικές εικόνες. Μιλάνε για εξευτελισμούς, για την καταστρεπτική παρορμητικότητα και τη σαδιστική αντιμετώπιση του Σαρτρ, για τις διακεκομμένες συνουσίες και τον ρόλο του ως «αυνανιστή γυναικών». Αρκετές ερωμένες θα υποστούν νευρικούς κλονισμούς, όπως η Μπιάνκα Μπίνενφελντ. Ο Σαρτρ και η Μπωβουάρ ανταλλάσσουν ερωμένες αλλά και ψέματα. Αρχίζουν να μην βλέπουν την αλήθεια ούτε ακόμη στον ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό ορίζοντα, αφού εκείνος δεν πιστεύει καν ότι θα γίνει πόλεμος. Κι όμως ο πόλεμος ξεσπάει κι αιχμαλωτίζεται.

Στο μεταξύ, στο Το Είναι και το Μηδέν, διακηρύσσει ότι ο έρωτας μεταξύ των ανθρώπων εμπεριέχει την έννοια της σύγκρουσης. Η δική τους σύγκρουση μεταφέρεται στην «οικογένεια», καθώς προστίθενται διαρκώς νέα μέλη. Η μαθήτρια της Μπωβουάρ, Ναταλί Σοροκίν, σλαβικής καταγωγής, έρχεται μαζί της στο Παρίσι. Η ηθοποιός Κολέτ Ζιλμπέρ ισχυρίζεται ότι ο Σαρτρ τη βίασε. Το ζευγάρι αρχίζει να αποξενώνεται, σα να μιλάνε μια άλλη γλώσσα.

Ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης είναι συγγραφέας

Χέιζελ Ρόουλι

SIMON DΕ

BΕΑUVΟΙR

JEAN-ΡΑUL SΑRΤRΕ

ΤΕΤ Α ΤΕΤ

ΜΤΦ. ΕΛΙΚΗ ΒΑΡΒΑΚΗ, ΕΚΔ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ 2007 ΣΕΛ. 408, ΤΙΜΗ: 20 ευρώ

Τελευταία Νέα