Γιατί το κείμενο της Ακαδημίας Αθηνών να βαραίνει περισσότερο από δεκάδες πανεπιστημιακούς που υπεράσπισαν το εγχειρίδιο Ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού είτε δηλώνοντάς το δημόσια με τις υπογραφές τους είτε μέσω των επιστημονικών περιοδικών που οργάνωσαν συνέντευξη Τύπου είτε μέσω των πανεπιστημιακών τμημάτων που φιλοξένησαν σχετικές εκδηλώσεις και συζητήσεις;
Σ την Ακαδημία Αθηνών υπάρχουν μόνο τρεις ιστορικοί, από τους οποίους μόνο δύο (Σβολόπουλος, Σακελλαρίου) υπογράφουν το πόρισμα για το βιβλίο της ΣΤ΄ Δημοτικού. Το τρίτο μέλος προτίμησε την ασφαλή απόσταση. Επομένως δεν πρόκειται για πόρισμα Ακαδημίας, αλλά μόνο δύο μελών της.

Το ίδιο το πόρισμα θα ήταν πειστικότερο αν είχε μια ισοζυγισμένη κρίση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του βιβλίου. Αντίθετα ο πρόλογός του επικαλείται καθαρώς ιδεολογικά ζητήματα (ενίσχυση της εθνικής ταυτότητας, δημιουργία εθνικής αυτοπεποίθησης). Εντελώς άδικη κατηγορία γιατί είναι ένα βιβλίο ευρωπαϊκής ιστορίας 500 χρόνων, το οποίο αφιερώνει στην ελληνική ιστορία πάνω από το 90% της έκτασής του. Το πόρισμα των δύο ακαδημαϊκών είτε υιοθετεί μια λαθεμένη ελληνοκεντρική θέση, π.χ. ότι η Αναγέννηση οφείλεται στους Έλληνες λόγιους που πήγαν στην Ευρώπη (!) είτε αναφέρεται κυρίως στο τι δεν περιλαμβάνει το βιβλίο, παρά στο τι περιλαμβάνει. Π.χ. γράφει «Οι χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αποβλέπουν μόνο στη χάραξη ενιαίας εξωτερικής αλλά και αμυντικής πολιτικής» (sic!). Με παρατηρήσεις αυτού του τύπου, καταλαβαίνει κανείς ότι στα παιδιά του δημοτικού θα έπρεπε να δοθεί ένας τόμος εγκυκλοπαίδειας με ύφος διπλωματικών εγγράφων. Είναι σαφές ότι το πόρισμα, εκτός από μια στενά γεγονοτολογική προσέγγιση της ιστορίας, παρουσιάζει έλλειψη ειδικής παιδαγωγικής εμπειρίας. Δεν το απασχολεί τι διδάσκουμε σε κάθε ηλικία και πώς. Να θυμίσω εδώ ότι πριν από λίγα χρόνια 40 ακαδημαϊκοί είχαν εκδώσει ένα άλλο βαρύγδουπο πόρισμα όπου δήλωναν πως ανησυχούσαν για την κατάρρευση της ελληνικής γλώσσας λόγω της χρήσης αγγλικών στο Διαδίκτυο. Από τότε το μόνο που κατέρρευσε ήταν η στέγη της Ακαδημίας… Αλλά στην Ακαδημία Αθηνών υπάρχουν και σοβαροί άνθρωποι. Θέλουν να αναγορευτούν σε ένα είδος υπερτιμητών της ελληνικής πνευματικής ζωής; Αναρωτιέμαι αν σκέφτηκαν για τη θέση που θα τους επιφυλαχθεί με αφορμή τη διαμάχη των ιστορικών εγχειριδίων σε μελλοντικές διατριβές που έχουν ήδη αρχίσει να γράφονται.

Ο Αντώνης Λιάκος είναι καθηγητής Νεώτερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Τελευταία Νέα