Το ακίνητο ΠΑΣΟΚ

Στην ίδια άλλωστε δυναμική προσβλέπουν και στην παρούσα συγκυρία: στην αμφίπλευρη φθορά του ΠΑΣΟΚ. Το ΚΚΕ και ο ΣΥΝ το «γρατζουνάνε» από τα αριστερά με αιχμή το άρθρο 16. Η Ν.Δ. όμως θα επιδιώξει να το ταυτίσει με το μπλοκ και την πρακτική της στασιμότητας, προκειμένου να εξασφαλίσει δομική υπεροχή, δηλαδή σταθερή κυριαρχία στον χώρο που κρίνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των δύο κομμάτων εξουσίας.

Αυτήν την περίοδο το ζήτημα της εκπαίδευσης (και τα συναφή προβλήματα) έχει μετατραπεί σε πεδίο δοκιμασίας για το ΠΑΣΟΚ καθώς μοιάζει ακινητοποιημένο από τις αντιτιθέμενες στο εκλογικό και στελεχικό του σώμα δυνάμεις.

Μείον ένα συν ένα ίσον μηδέν. Αυτός είναι ο κίνδυνος που αντιμετωπίζει το ΠΑΣΟΚ και η ηγεσία του. Πρόκειται για τυπική περίπτωση, όπου το αδιέξοδο ξεπερνιέται μόνο με πολιτική πρωτοβουλία και μεσοπρόθεσμη όραση.

Δηλαδή, με την προβολή μιας προγραμματικής πρότασης για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και μάλιστα πριν από την πρώτη επίσημη ψηφοφορία για το άρθρο 16. Οι πυλώνες της πρότασης έχουν ήδη αναδειχτεί στο δημόσιο διάλογο: αναβάθμιση του Δημόσιου Πανεπιστήμιου, αναγγελία (αν μη τι άλλο) αλλαγής του συστήματος των εισαγωγικών εξετάσεων με γνώμονα την αυτοτέλεια του Λυκείου (επισημαίνω το εξαιρετικό άρθρο του Δ. Παπαδημητρόπουλου, Κοινωνικός ανταγωνισμός και γνώση, στο περιοδικό Πολίτης, τεύχος 150, Δεκέμβριος 2006), περιγραφή του ρυθμιστικού νόμου για τα μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια.

Σε κάθε περίπτωση, το Πανεπιστήμιο έχει αναδειχτεί σε «πεδίο δοκιμής» των πολιτικών δυνάμεων. Όχι μόνο με την προφανή έννοια ότι είναι ένας κατ΄ εξοχήν πολιτικοποιημένος χώρος, αλλά με το ότι αποτελεί κομβικό πρόβλημα που σχετίζεται με τον τρόπο ανάπτυξης της Ελλάδας στις συνθήκες του ευρώ και την ιδεολογική συγκρότηση της κοινωνίας. Επιπλέον είναι πολύ αμφίβολο αν το Πανεπιστήμιο μπορεί να διαμορφώσει στο εσωτερικό του τους αναγκαίους συσχετισμούς για μεταρρύθμιση. Αντιθέτως, ο «εσωτερικός» συσχετισμός δυνάμεων το εγκλωβίζει στο «να μην αλλάξει τίποτα» ή στη διαρκή αναβολή των αλλαγών για καιρούς καλύτερους. Γι΄ αυτούς τους λόγους, η ευθύνη των κομμάτων και των ηγεσιών είναι αυξημένη. Το Πανεπιστήμιο δεν είναι εκλογικό πρόβλημα.

Είναι μείζον πολιτικό ζήτημα.

Ο Γιάννης Βούλγαρης διδάσκει στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου.