H άνοδος και η πτώση της… δίαιτας Άτκινς

Υποσχόταν μόνιμα αποτελέσματα, εύκολα και γρήγορα. Εκατομμύρια άνθρωποι ανά

τον κόσμο δελεάστηκαν και την ακολούθησαν. Για αρκετά χρόνια ήταν η πιο

δημοφιλής δίαιτα του κόσμου.

Έπειτα, το 2003, ο άνθρωπος που την εμπνεύστηκε πέθανε υπέρβαρος. Και μόλις

πρόσφατα, η εταιρεία του χρεοκόπησε. Άτιμος ο κόσμος της διατροφικής μόδας…

H είδηση της αίτησης κήρυξης πτώχευσης που κατέθεσε στη Νέα Υόρκη η Atkins

Nutritionals Inc, η εταιρεία που είχε ιδρύσει το 1989 ο Ρόμπερτ Άτκινς,

κατάφερε το τελειωτικό πλήγμα σε μια δίαιτα που αντιμετωπιζόταν επί χρόνια από

πολλούς ως θρησκεία. Οι επιστήμονες θα εξακολουθήσουν πιθανώς να ερίζουν για

τα οφέλη και τα μειονεκτήματά της, τη χρησιμότητα και την επικινδυνότητά της.

Το κοινό όμως ήδη έχει στρέψει το βλέμμα και τις ελπίδες του για γρήγορο

αδυνάτισμα σε άλλες, περισσότερο «μοδάτες» και λιγότερο φθαρμένες από την

αρνητική δημοσιότητα δίαιτες.

Λίπη και πρωτεΐνες

Όλα ξεκίνησαν το 1972, με την κυκλοφορία της «Διατροφικής Επανάστασης του Δρος

Άτκινς». Βασιζόταν στην πεποίθηση ότι οι υδατάνθρακες αυξάνουν το επίπεδο της

ινσουλίνης στο αίμα με αποτέλεσμα τη δημιουργία και την αποθήκευση λίπους. Για

τον Άτκινς, τα δύο τρίτα των συνολικών θερμίδων που προσλαμβάνει ένας άνθρωπος

έπρεπε να προέρχονται από λίπη και πρωτεΐνες, από το κρέας, το ψάρι, τα αυγά

και το τυρί. H δίαιτά του έλεγε «όχι» στα επεξεργασμένα τρόφιμα καθώς και τους

σύνθετους υδατάνθρακες που απαντούν στο ψωμί, τις πατάτες και τα ζυμαρικά.

Αντίθετα όμως με ό,τι πολλοί θέλουν να πιστεύουν, επέμενε στην αναγκαιότητα

κατανάλωσης, παράλληλα με τα λίπη και τις πρωτεΐνες, φρούτων και λαχανικών. Σε

κάθε περίπτωση, επέσυρε αμέσως την οργή των διαιτολόγων που παρότρυναν την

εποχή εκείνη συστηματικά τους ανθρώπους να καταναλώνουν λιγότερο κρέας.

«Αντιεπιστημονικές και εν δυνάμει επικίνδυνες», είχε χαρακτηρίσει τις ιδέες

του Άτκινς ο Αμερικανικός Ιατρικός Σύλλογος.

Ο Άτκινς δεν κάμφθηκε. Το 1992 εξέδωσε μια αναθεωρημένη έκδοση του βιβλίου του

υπό τον τίτλο «H Νέα Διατροφική Επανάσταση». Το βιβλίο αυτό έμελλε να

μετατραπεί σε διατροφική βίβλο, πωλώντας μέσα σε μικρό διάστημα 15 εκατομμύρια

αντίτυπα. Πολυάριθμοι αστέρες του Χόλιγουντ, ανάμεσά τους η Τζένιφερ Άνιστον

και ο πρώην αγαπημένος της Μπραντ Πιτ, πείστηκαν από τα διδάγματά του.

Σύντομα, μπορούσε να βρει κανείς πιάτα που ακολουθούσαν τις προσταγές της σε

πολυάριθμα εστιατόρια, συμπεριλαμβανομένης και της αλυσίδας TGI Friday’s.

Σύμφωνα πάντως με τους ειδικούς, η δημοτικότητα της δίαιτας Άτκινς οφειλόταν

σε μεγάλο βαθμό στο ότι πολλοί άνθρωποι την ακολουθούσαν κατά βούληση,

κατανάλωναν απεριόριστες ποσότητες από… χάμπουργκερ και μπέικον, αλλά

αγνοούσαν παντελώς τα λαχανικά και τα φρούτα. Βλάβες στους νεφρούς, το συκώτι,

την καρδιά και τις αρτηρίες είναι μερικοί μόνον από τους κινδύνους που

εγκυμονεί ένας τέτοιος τρόπος διατροφής.

Το 2003, ο 72χρονος Ρόμπερτ Άτκινς έπεσε, χτύπησε το κεφάλι του και πέθανε.

Σύμφωνα με την έκθεση του ιατροδικαστή, ζύγιζε 117 κιλά, ήταν δηλαδή υπέρβαρος

μιας και είχε ύψος 1.83. Μάταια επέμενε η εταιρεία του ότι είχε πάρει

περισσότερα από 27 κιλά κατά τις οκτώ ημέρες που βρισκόταν σε κώμα λόγω

κατακράτησης υγρών. H αντίστροφη μέτρηση είχε αρχίσει. Όταν κατέθεσε αίτηση

για πτώχευση, η Atkins Nutritional χρωστούσε 280 εκατομμύρια ευρώ.

Κάθε… δίαιτα και ένας σταρ

ΔΙΑΙΤΑ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ δίαιτα South Beach, δίαιτα της Βίβλου… H καθεμία

έχει τον αστέρα που την προωθεί και όλες μαζί υπόσχονται να μη μείνει λεπτό

κενή η θέση που αφήνει, όπως όλα δείχνουν, κενή η δίαιτα Άτκινς. H δίαιτα της

ομορφιάς, έμπνευση του δερματολόγου Νίκολας Περικόνε, έχει… μπροστάρισσα το

μοντέλο Χάιντι Κλουμ και υπόσχεται επιδερμίδα εσαεί νέα. Λέει «όχι» στο ψωμί,

στο ρύζι, στα ζυμαρικά και στις πατάτες, και «ναι» στα λαχανικά και στα

αντιοξειδωτικά – μούρα, σολομό, καρύδια… H δίαιτα South Beach, έμπνευση του

καρδιοχειρουργού Άρθουρ Άγκατσον, έχει «κερδίσει» εδώ και καιρό τον Μπιλ

Κλίντον, αν και αποτελεί το ακριβώς αντίθετο της μεσογειακής διατροφής:

καθόλου υδατάνθρακες και φρουκτόζη, πολλές πρωτεΐνες. H δίαιτα της Βίβλου,

έμπνευση του διαιτολόγου και πάστορα της Εκκλησίας των Βαπτιστών Τζορτζ

Μάλκμους, απαγορεύει με «σημαία» τον Τζον Τραβόλτα την κατανάλωση κάθε

προϊόντος ζωικής προέλευσης με εξαίρεση το μέλι. Οι ειδικοί ωστόσο

προειδοποιούν: όλες οι δίαιτες που αποκλείουν ορισμένες κατηγορίες τροφίμων

είναι στην καλύτερη περίπτωση απελπιστικά κουραστικές και στη χειρότερη – αλλά

όχι απίθανη – περίπτωση επικίνδυνες.

Επιμέλεια: Κίττυ Ξενάκη