|
|
|
|
Στην απόρρητη έκθεση της Σκότλαντ Γιαρντ βρίσκονται οι απαντήσεις για το
πώς έφθασαν οι αρχές στη σύλληψη των μελών της 17Ν. Η ογκώδης έκθεση, που
φέρει με κόκκινα γράμματα σε κάθε σελίδα τη λέξη «secret», περιλαμβάνει
εξαντλητική επισκόπηση της δραστηριότητας της οργάνωσης και στις σελίδες της
υπάρχουν εισηγήσεις για τις απαραίτητες ενέργειες, προκειμένου να εντοπισθούν
οι δράστες. Στο ντοκουμέντο αυτό, που θα δημοσιευθεί σε συνέχειες στα «ΝΕΑ»,
καταγράφεται η έλευση του κλιμακίου τής Σκότλαντ Γιαρντ στην Ελλάδα και η
πορεία των ερευνών που ακολούθησαν οι Βρετανοί αξιωματικοί και οι αναλυτές σε
συνεργασία με τους αστυνομικούς της ΕΛ.ΑΣ., τους οποίους επαινούν για τον
επαγγελματισμό τους. Η έκθεση Σκότλαντ Γιαρντ – ΕΛ.ΑΣ. εισηγείται τις νέες
αστυνομικές μεθόδους που υιοθετήθηκαν για την εξιχνίαση της εγκληματικής
δράσης τής 17Ν και προτείνει ειδικές ενέργειες, για να αξιοποιηθεί το υπάρχον
αποδεικτικό υλικό. Από τις παρακολουθήσεις κινητών τηλεφώνων έως το DNA, η
έκθεση ρίχνει φως στις έρευνες που οδήγησαν στη σύλληψη των μελών της
οργάνωσης έπειτα από 27 χρόνια. Η δημοσίευσή της προσφέρει τη δυνατότητα για
μια αυθεντική ματιά «από μέσα» στο πώς δούλεψαν οι ελληνικές και οι ξένες
διωκτικές αρχές.
Την ίδια ημέρα που δολοφονήθηκε ο Σόντερς ήλθαν οι Βρετανοί
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
|
Το εξώφυλλο της ογκώδους, απόρρητης έκθεσης της Σκότλαντ Γιάρντ για τη 17 Νοέμβρη. Με κόκκινα γράμματα σημειώνεται το απόρρητο (secret)
|
1. Ο ταξίαρχος Στίβεν Σόντερς δολοφονήθηκε στην Αθήνα στις 8 Ιουνίου
του 2000, από την Επαναστατική Οργάνωση 17 Νοέμβρη. Από τότε, μια ομάδα της
Μητροπολιτικής Αστυνομίας από τη Νέα Σκότλαντ Γιαρντ συνεργάζεται με τους
ερευνητές της Ελληνικής Αστυνομίας για να εντοπίσει τους δολοφόνους. Η
συνεργασία περιλαμβάνει πρακτικές συμβουλές, ερευνητική βοήθεια από ανώτερους
αξιωματικούς της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας και πρόσβαση στις εγκαταστάσεις
και τα εργαστήρια της Βρετανικής Εγκληματολογικής Υπηρεσίας. Τον Αύγουστο του
2000, εδόθη εξουσία στην ομάδα της Βρετανικής Αστυνομίας να πραγματοποιήσει
μια αναλυτική επισκόπηση, από κοινού με αξιωματικούς της ΔΑΕΕΒ για όλες τις
προηγούμενες ενέργειες της 17Ν.
2. Η ανάλυση έχει τους εξής στόχους:
i) Να επισημάνει αποδεικτικά στοιχεία ώστε να καταδικασθεί ο δολοφόνος
ή οι δολοφόνοι του Στίβεν Σόντερς.
ii) Να πραγματοποιήσει μια συγκριτική ανάλυση υποθέσεων και μια ανάλυση
τυποποιημένων εγκληματικών συμπεριφορών ώστε να τεκμηριώσει την κατηγορία της
συνωμοτικής δράσης κατά των μελών της 17Ν.
iii) Να εντοπίσει νέες γραμμές έρευνας που να αναλάβει η ΔΑΕΕΒ.
3. Η αναλυτική επισκόπηση κατέληξε σε σχεδόν διακόσιες συστάσεις και
άλλες προτεινόμενες πρωτοβουλίες. Επισήμανε νέες πιθανές γραμμές έρευνας,
ιδίως σε ό,τι αφορά την επανεξέταση αποδεικτικών στοιχείων που διαθέτει ήδη η
ΕΛ.ΑΣ. Το αποτέλεσμα της προτεινόμενης αξιοποίησης των νέων εξελίξεων στις
εργαστηριακές έρευνες θα ήταν ο εντοπισμός νέων αποδεικτικών στοιχείων που θα
μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να συνδέσουν έναν ή περισσότερους υπόπτους με
συγκεκριμένα γεγονότα, οδηγώντας στη σύλληψη και την καταδίκη τους από τα
ελληνικά δικαστήρια.
4. Η ομάδα επισκόπησης παρατήρησε ότι η ΕΛ.ΑΣ. δεν ερεύνησε τα
τρομοκρατικά εγκλήματα ως μια συνδεδεμένη σειρά, δεν είχε πληροφορικό σύστημα
διαχείρισης εγκλημάτων και δεν χρησιμοποίησε την ανάλυση ως βοήθημα για την
έρευνα. Η έκθεση επίσης περιλαμβάνει τις εξής στρατηγικές συστάσεις:
i) Η ΕΛ.ΑΣ. θα πρέπει να υιοθετήσει τυποποιημένες, σοβαρές και
σειραϊκές διαδικασίες εγκληματολογικής έρευνας.
ii) Η ΕΛ.ΑΣ. πρέπει να υιοθετήσει μηχανοργάνωση που θα βοηθήσει στη
συγκριτική διασύνδεση πληροφοριών που έχουν συλλεγεί κατά τη διάρκεια μιας
έρευνας.
iii) Η ΕΛ.ΑΣ. πρέπει να υιοθετήσει αναλυτική προσέγγιση στην έρευνα
μείζονων εγκλημάτων.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1.1. Η έκθεση αυτή αναφέρεται στα αποτελέσματα της Αναλυτικής
Επισκόπησης που ανέλαβαν από κοινού η Νέα Σκότλαντ Γιαρντ και η ΕΛ.ΑΣ. με
αντικείμενο την τρομοκρατική δράση που αποδίδεται στην Επαναστατική Οργάνωση
17Ν. Η έκθεση επισημαίνει τις συνθήκες κάθε περιστατικού που ερεύνησε η
ΕΛ.ΑΣ., εντοπίζει διασυνδέσεις με άλλα περιστατικά και προτείνει νέες γραμμές
έρευνας.
1.2 ΠΛΑΙΣΙΟ
1.3. Στις 23 Δεκεμβρίου 1975, ο Ρίτσαρντ Γουέλς, επικεφαλής του σταθμού
της CIA στην Αθήνα, δολοφονήθηκε αφού πυροβολήθηκε εξ επαφής έξω από το σπίτι
του. Ευθύνη για τη δολοφονία ανέλαβε η Επαναστατική Οργάνωση 17 Νοέμβρη, μια
προηγουμένως άγνωστη τρομοκρατική οργάνωση. Μετά το περιστατικό, η 17Ν έχει
αναλάβει ευθύνη για 103 συνολικά τρομοκρατικά περιστατικά, συμπεριλαμβανομένων
είκοσι τριών φόνων, πολυάριθμων τραυματισμών καθώς και υλικών ζημιών.
|
|
1.4. Στις 8 Ιουνίου 2000, ο Βρετανός στρατιωτικός ακόλουθος στην Ελλάδα
Στίβεν Σόντερς δολοφονήθηκε ενώ οδηγούσε καθ’ οδόν προς την εργασία του. Η 17Ν
ανέλαβε την ευθύνη για τον φόνο την επόμενη μέρα. Κατόπιν αιτήματος των
ελληνικών αρχών, μια ομάδα της Μητροπολιτικής Αστυνομίας από τη Νέα Σκότλαντ
Γιαρντ ήρθε αεροπορικώς στην Αθήνα την ίδια ημέρα και εγκατέστησε σύνδεσμο με
ανώτερους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. που ερευνούσαν τον φόνο.
1.5. Από την εξέλιξη της συνεργασίας κατέστη γρήγορα σαφές ότι η ομάδα
της Βρετανικής Αστυνομίας μπορούσε να προσφέρει στους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ.
πρακτικές συμβουλές, βοήθεια και πρόσβαση σε σύγχρονες ερευνητικές και
εργαστηριακές μεθόδους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η αρχική υποστήριξη σε
κατάσταση κρίσης που ανέλαβε η βρετανική αστυνομία να μετεξελιχθεί σε
διαχειριστική υποστήριξη.
1.6. Στη διάρκεια του Ιουνίου του 2000, μια σταθερή σχέση αναπτύχθηκε
μεταξύ των δύο αστυνομιών. Τον Αύγουστο του 2000 εδόθη η άδεια στη Βρετανική
Αστυνομία να πραγματοποιήσει αναλυτική επισκόπηση, αποκτώντας πρόσβαση σε
όλους τους φακέλους που είχε η ΕΛ.ΑΣ. για προηγούμενες ενέργειες της 17Ν. Η
ανάλυση των φακέλων ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2000 και ολοκληρώθηκε τον
Μάρτιο του 2001.
1.7. Οι έννοιες της συγκριτικής ανάλυσης υποθέσεων (σύγκρισης της μιας
υπόθεσης με την άλλη για να εντοπισθούν κοινά γνωρίσματα) και ανάλυσης
εγκληματικών σχημάτων (μια μέθοδος που εντοπίζει δέσμες δραστηριότητας)
αποτέλεσαν νέα εγχειρήματα για τους ερευνητές της ΕΛ.ΑΣ. Συμφωνήθηκε να
αξιοποιηθεί αυτή η ευκαιρία για να επιδειχθούν οι αναλυτικές αυτές τεχνικές
στην ΕΛ.ΑΣ. με το να αναμειχθούν οι αξιωματικοί στη φάση συλλογής δεδομένων.
1.8 ΣΤΟΧΟΣ
1.9. Ο στόχος αυτής της ανάλυσης είναι τριπλός:
* Ο πρώτος στόχος είναι να εντοπισθούν αποδείξεις για να καταδικασθεί ο
δολοφόνος ή οι δολοφόνοι του ταξίαρχου Σόντερς.
* Ο δεύτερος στόχος είναι να πραγματοποιηθεί συγκριτική ανάλυση
υποθέσεων και ανάλυση εγκληματικών σχημάτων ώστε να τεκμηριωθεί η συνωμοτική
δράση των μελών της 17Ν.
* Ο τρίτος στόχος είναι να εντοπισθούν νέες γραμμές έρευνας τις οποίες
να ακολουθήσει η ΕΛ.ΑΣ.
1.10 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
1.11. Τον Σεπτέμβριο του 2000 δημιουργήθηκε μια κοινή αναλυτική ομάδα
της Σκότλαντ Γιαρντ και της ΕΛ.ΑΣ., η οποία περιελάμβανε δύο αξιωματικούς της
ΕΛ.ΑΣ., δύο αναλυτές της Βρετανικής Αστυνομίας που υποστηρίζονταν από
ερευνητές της Βρετανικής Αστυνομίας και μεταφραστές. Η Βρετανική Αστυνομία
μοιράσθηκε σε δύο ομάδες που εργάζονταν εναλλάξ ανά δύο εβδομάδες. Οι
αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. εργάζονταν συνεχώς μαζί και με τις δύο βρετανικές
ομάδες. Η εξαιρετική συνεργασία μεταξύ των ατόμων είχε ως αποτέλεσμα οι
διαφορές γλώσσας και κουλτούρας να μη βάλουν εμπόδια μεταξύ τους.
1.12. Η ανάλυση μοιράστηκε σε τρία στάδια:
* Πρώτο στάδιο – Συλλογή στοιχείων.
* Δεύτερο στάδιο – Ανάλυση στοιχείων.
* Τρίτο στάδιο – Προετοιμασία και υποβολή της έκθεσης.
1.13. Η συλλογή στοιχείων ξεκίνησε στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2000 και
περιελάμβανε την επισκόπηση φακέλων που κάλυπταν χρονική περίοδο 24 χρόνων και
έξι μηνών. Η επισκόπηση ολοκληρώθηκε μέσα σε είκοσι εβδομάδες. Ο επικεφαλής
αναλυτής σχεδίασε ένα ερωτηματολόγιο που εξασφάλιζε μέγιστη και ομοιογενή
συλλογή στοιχείων. Τα στοιχεία αναλύθηκαν μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου 2001.
1.14. Τα αρχικά ευρήματα της αναλυτικής ομάδας, συνδυασμένα με
εμπεριστατωμένη ενημέρωση από τους ερευνητές της ΕΛ.ΑΣ. αποκάλυψαν ότι η
έρευνα για τη 17Ν θα μπορούσε να επιμερισθεί στις εξής κατηγορίες:
* Όπλα και σφαίρες
* Δολοφονίες εξ επαφής
* Άλλα περιστατικά πυροβολισμών
* Βομβιστικές ενέργειες
* Ενέργειες με ρουκέτες
* Απόκτηση όπλων
* Άλλα περιστατικά
* Προκηρύξεις
* Θύματα
* Οχήματα
* Ανάλυση εγκληματικών σχημάτων
* Αποθήκευση
* Προσωπογραφίες
1.15. Καθεμία από αυτές τις κατηγορίες είναι αντικείμενο ενός κεφαλαίου
αυτής της έκθεσης. Τα ατομικά περιστατικά αναλύονται προκειμένου να εντοπίσουν
διασυνδέσεις με άλλα περιστατικά και πραγματοποιούνται συστάσεις για νέες
γραμμές έρευνας από την ΕΛ.ΑΣ.
1.16. Το γεγονός ότι η ΕΛ.ΑΣ. ακολουθούσε διαφορετικές ερευνητικές
μεθόδους αποτέλεσε σημαντική πρόκληση για την ομάδα της Βρετανικής Αστυνομίας.
Η νέα ερευνητική μεθοδολογία που ακολουθεί η Βρετανική Αστυνομία χρονολογείται
από το 1982. Οι ριζοσπαστικές αλλαγές στον τρόπο που η αστυνομία ερευνούσε
υποθέσεις φόνου είναι προϊόν συστάσεων από επισκόπηση μιας έρευνας πολλαπλών
φόνων σε διαφορετικές περιοχές που είναι γνωστή ως «η υπόθεση του χασάπη του
Γιόρκσερ». Οι πιο σημαντικές αλλαγές είναι οι εξής:
* Η υιοθέτηση τυποποιημένων διαδικασιών για μείζονα γεγονότα.
* Η μηχανοργάνωση και διασύνδεση της πληροφορίας.
* Η τόνωση του επαγγελματισμού στην επιστημονική υποστήριξη.
1.17 Παρά τις διαφορές στις ερευνητικές πρακτικές, η έκθεση υποδεικνύει
την αξιοπιστία της εφαρμογής τόσο της Συγκριτικής Ανάλυσης υποθέσεων όσο και
της Ανάλυσης Επιστημονικών Σχημάτων σε διασυνδεδεμένες σειρές σοβαρών
εγκλημάτων.
1.18 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
1.19. Η εφαρμογή της αναλυτικής προσέγγισης σε πληροφορίες που
συλλέγονται κατά τη διάρκεια μιας αστυνομικής έρευνας είναι πλέον ρουτίνα στο
Ηνωμένο Βασίλειο. Από την έκθεση αυτή και τις γραφικές αναπαραστάσεις που
περιλαμβάνει, θα καταστεί σαφές ότι υπάρχουν εμφανώς διακριτές σχέσεις μεταξύ
διαφορετικών ενεργειών που αποδίδονται στην 17Ν. Η εμπειρική αυτή απόδειξη
τεκμηριώνει την προηγουμένως αστήρικτη, αλλά ευρέως υποστηριζόμενη, υπόθεση
ότι οι επιμέρους ενέργειες της 17Ν ήταν μέρος μιας διασυνδεδεμένης σειράς
επιθέσεων. Ακόμη πιο σημαντικό είναι το ότι η ανάλυση έχει εντοπίσει θέματα
που φαίνονται δεκτικά παρεταίρω διερεύνησης, ιδίως σε ό,τι αφορά την
αξιοποίηση εγκληματολογικού υλικού. Τα θέματα αυτά αναφέρονται στο σώμα της
έκθεσης και συγκεντρώνονται στο κεφάλαιο δεκαπέντε.
1.20. Είναι σημαντικό να αναγνωρισθεί η αφοσίωση όλων των ατόμων που
εμπλέκονται στη γιγαντιαία αυτή προσπάθεια. Οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. όλων των
βαθμών που εμπλέκονται στην προσπάθεια έχουν φερθεί με τον ευγενέστερο τρόπο
στο πολιτικό προσωπικό και τους αξιωματικούς της Μητροπολιτικής Αστυνομίας που
ταξίδεψαν τακτικά στην Ελλάδα για να αποκομίσουν στοιχεία από τους
ερευνητικούς φακέλους. Ο συνολικός χαρακτήρας αυτής της έκθεσης είναι μαρτυρία
του επαγγελματισμού τους.
Όπλα και πυρομαχικά
2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
|
|
2.1 Το συγκεκριμένο τμήμα της έκθεσης ασχολείται με τα όπλα και τα
πυρομαχικά της 17Ν και θα σκιαγραφήσει τον τρόπο με τον οποίο αυτά
χρησιμοποιήθηκαν. Μεταξύ της 23ης Δεκεμβρίου 1975 και της 8ης Ιουνίου του
2000, η 17Ν έχει χρησιμοποιήσει οκτώ πυροβόλα όπλα σε τρομοκρατικές ενέργειες
των οποίων έχει αναλάβει την ευθύνη. Αυτά τα όπλα είναι γνωστά για
αναλυτικούς/ερευνητικούς σκοπούς με τα ονόματα που ακολουθούν:
* 45Α Άγνωστο όπλο διαμετρήματος 45άρι
* 45Β Άγνωστο όπλο διαμετρήματος 45άρι
* 45Γ Άγνωστο όπλο διαμετρήματος 45άρι
* 38Α Όπλο διαμετρήματος 38άρι
* 38Β Άγνωστο όπλο διαμετρήματος 38άρι
* 38Γ Άγνωστο όπλο διαμετρήματος 38άρι
* G3 Διαμέτρημα 7,62 χιλιοστών όπλο G3 τύπου Χέκλερ και Κοχ (Heckler
Koch)
* 9 χιλιοστών άγνωστο όπλο διαμετρήματος 9 χιλιοστών
2.2. ΠΥΡΟΜΑΧΙΚΑ
2.3 Η ονομασία των πυρομαχικών στον παραπάνω πίνακα αφορά στη σφραγίδα
που υπήρχε στις θήκες από τους κάλυκες που βρέθηκαν στους τόπους των
εγκλημάτων. Οι σφαίρες που χρησιμοποιήθηκαν στον φόνο του Γουέλς, το 1975,
ήταν ιταλικής κατασκευής. Από τότε σε κάθε πυροβολισμό χρησιμοποιήθηκαν
σφαίρες ελληνικής κατασκευής.
2.4 Η ονομασία ΗΧΡ δηλώνει την κατασκευή από την εταιρεία Βεγγάλης,
καθώς επίσης και την ημερομηνία κατασκευής κατά προσέγγιση. Για παράδειγμα, οι
ΗΧΡ/55 σφαίρες, που χρησιμοποιήθηκαν για τη δολοφονία του Μάλλιου (14.12.76),
είχαν κατασκευαστεί από την εταιρεία Βεγγάλης, κατά τη διάρκεια ή μετά το
1955. Είκοσι εννιά ίδιες σφαίρες είχαν κατασκευαστεί, καθώς επρόκειτο για
μέρος συμφωνίας που είχε γίνει από το ΝΑΤΟ.
2.5 Στις 24 Δεκεμβρίου του 1989, η 17Ν έκλεψε όπλα και πυρομαχικά από
το στρατόπεδο του Συκουρίου, στη Λάρισα, στην Ελλάδα. Από τη συγκεκριμένη
ημερομηνία, μόνο οι κάλυκες από σφαίρες ΗΧΡ/80 έχουν χρησιμοποιηθεί για να
πραγματοποιηθούν επιθέσεις.
