ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΑΡΟΥΧΗΣ «Η Ελλάδα είναι ωραία ως σκηνικό, αλλά όχι ως παράσταση»

Καιρό έχει ν’ ακουστεί ο σπιρτόζικος λόγος του Τσαρούχη. Γι’ αυτό ξεκινάμε με

μια μικρή προκαταβολή από τις δεκάδες των σαρκαστικών αστείων και των γνωμικών

που πλαισιώνουν τα 68 σχέδια και τις αδημοσίευτες φωτογραφίες του λευκώματος

«Τσαρούχης» του Κώστα Κλεφτόγιαννη.

Σε κυρία που γιόρταζε τα γενέθλιά της:

Τσαρούχης: Πόσα κλείνετε;

Κυρία: Τα 32.

Τσαρούχης: Να τα μηδενίσετε.

«Τα δικά σας έργα τα έχω κάνει από αγάπη, ενώ των άλλων από ανάγκη» έλεγε,

επίσης, ο Γιάννης Τσαρούχης στον ηθοποιό Κώστα Κλεφτόγιαννη, κάτοχο αυτού του

μικρού «θησαυρού» με τις αφιερώσεις του Τσαρούχη από τη συνεργασία τους στη

θεατρική ομάδα «Αθμόνιο Θέατρο» του Μαρουσιού, που κράτησε τρία χρόνια και

τρεις μήνες.

Η συνεργασία και η μαθητεία κοντά στον Τσαρούχη ξεκίνησε απλά: Από το ανέβασμα

της «Τύχης της Μαρούλας» του Δημ. Κορομηλά το καλοκαίρι του 1986. Ο Κώστας

Κλεφτόγιαννης ζήτησε από τον Τσαρούχη να του κάνει τα σκηνικά κι από τότε οι

δύο άνθρωποι κόλλησαν όχι μόνο στο θέατρο του Μαρουσιού, αλλά και στην

καθημερινή τους ζωή.

«Ο Τσαρούχης δεν έλειψε από πρόβα, ήμασταν συνέχεια μαζί. Συνδεθήκαμε. Στο

σπίτι μας βρήκε κάτι που του άρεσε. Μια απλή οικογένεια». Μια ρήση του

Τσαρούχη, ότι «το καλό φαΐ γίνεται σε μικρή κατσαρόλα» χρησιμοποίησε και ο

ιστορικός της Τέχνης Χάρης Καμπουρίδης για να υπογραμμίσει ότι για τον

μελετητή του εικαστικού έργου του μεγάλου ζωγράφου, αυτά τα μικρά, πρόχειρα,

ανεπιτήδευτα θεατρικά έργα, που έγιναν αφιλοκερδώς για μια περιθωριακή

θεατρική ομάδα, χωρίς καμία έξωθεν επέμβαση, είναι και τα πιο καλά».

«Ο Τσαρούχης ήταν ένας σύγχρονος Διογένης, που αντί για φανάρι κρατούσε

χρωστήρα και έψαχνε τον αυθεντικό άνθρωπο», είπε ο κριτικός Θεάτρου Κώστας

Γεωργουσόπουλος για να περιγράψει τον καίριο λόγο, αλλά και τη γραμμή στο

σχέδιο του Τσαρούχη που πίστευε ότι «αν ζωγράφιζα όπως γράφω, θα ήμουν μεγάλος

ζωγράφος».

Τέσσερα έργα σκηνογράφησε ο Γιάννης Τσαρούχης για το θέατρο του Μαρουσιού που

ο ίδιος βάφτισε Αθμόνιο από το αρχαίο όνομα του Δήμου. Την«Τύχη της Μαρούλας»,

του Δημήτρη Κορομηλά, τη «Γυναικοκρατία» του Δημήτρη Βυζάντιου, τον «Γενικό

Γραμματέα» του Ηλία Καπετανάκη, τη «Στέλλα Βιολάντη» του Γρηγορίου Ξενόπουλου,

την οποία και σκηνοθέτησε. Ο θάνατος, τον Ιούλιο του 1990, τον βρήκε ενώ

ετοιμαζόταν ν’ ανεβάσει τον «Ορέστη».

«Διαμαρτυρόμενος θεατής»

«Με τη σκηνογραφία μου εργάσθηκα για να βοηθήσω τους ηθοποιούς και όχι να τους

σκεπάσω», σημειώνει κάπου ο Τσαρούχης. Και συνεχίζει πιο κάτω: «Δεν δηλώνω

σκηνοθέτης. Είμαι διαμαρτυρόμενος θεατής. Εγώ σπούδασα κοιτάζοντας και όχι

διαβάζοντας. Η Ελλάδα είναι ωραία ως σκηνικό, αλλά όχι ως παράσταση. Τα

μουσεία είναι ναοί κλεπτών. Εγώ έκανα επανάσταση στο μοντέρνο ζωγραφίζοντας

κλασικά και αντιδρώντας στα μη των γιατρών: Δηλαδή να μη ζω για να ζω…».

Μια πολύτιμη άγνωστη συλλογή από σχέδια σκηνογραφίας και ρήσεις του Γιάννη

Τσαρούχη που διέσωσε ο ηθοποιός Κώστας Κλεφτόγιαννης. Την καλλιτεχνική

επιμέλεια της έκδοσης είχε ο Παναγιώτης Γράββαλος.

INFO

Κώστας Κλεφτόγιαννης, «Τσαρούχης», Έκδοση Δήμου Αμαρουσίου (διανομή: τηλ. 210

3639.336), Σελ. 140, Τιμή 45 ευρώ.