Ενας νέος άνδρας διορίστηκε σε υπηρεσία της Βουλής από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Το βιογραφικό του είχε προκαλέσει εντύπωση. Σημείωνε ότι ήταν στη μεγάλη διαδήλωση στη Γένοβα, ενώ «συμμετείχε και στην εξέγερση του 2008». Δυστυχώς η σεμνότητα που τον διέκρινε δεν του επέτρεψε να περιγράψει με ακρίβεια το είδος της συμμετοχής του. Ηταν σε πορείες διαμαρτυρίας για τη δολοφονία Γρηγορόπουλου; Μπήκε σε καμιά κατάληψη και πέρασε κρύες νύχτες; Κατέβασε καμιά βιτρίνα για να στείλει μήνυμα ανατροπής στον αστισμό; Τώρα θα αναρωτηθείτε για ποιον λόγο να βάλει κάποιος στο βιογραφικό τη συμβολή του στο μπάχαλο και στο πλιάτσικο που σημειώθηκαν στο κέντρο της πρωτεύουσας.
Και γιατί να μην το προσθέσει; Εδώ κάποιος άλλος, με σχετική προσθήκη, κατέλαβε το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα και μάλιστα χωρίς να κάνει απολύτως τίποτα. Και έγινε, παγκοσμίως, ο πρώτος πολιτικός προϊστάμενος της Αστυνομίας που ανταμείφθηκε επειδή κράτησε τις δυνάμεις καταστολής στην άκρη, επιτρέποντας στα «παιδιά» να εκτονώσουν την οργή τους. Ας είναι.
Βρισκόμαστε, λοιπόν, στο 2008. Η κρίση αχνοφαίνεται στο βάθος του ορίζοντα, αλλά περιγράφεται μόνο από προειδοποιήσεις που ακούγονται σχεδόν γραφικές και δεν διαταράσσουν τη γενική μακαριότητα. Ο αστυνομικός Κορκονέας σηκώνει το υπηρεσιακό όπλο και δολοφονεί τον 15χρονο Γρηγορόπουλο. Αναψε η σπίθα και γέννησε φωτιά. Τα γεγονότα που ακολούθησαν έχουν αναλυθεί από κάθε διαθέσιμη οπτική γωνία. Οι πιο βαθιές προσεγγίσεις μίλησαν για τα αδιέξοδα μιας γενιάς που προκάλεσαν ωστικό κύμα αντίδρασης. Είπαν για ενέργεια που συσσωρεύτηκε επί χρόνια και εκτονώθηκε βίαια.
Ο Γρηγορόπουλος, έγραψαν, ήταν μόνο η αφορμή. Δεκαεπτά χρόνια μετά, αυτή η ανάλυση μου φαίνεται σαν προσπάθεια απόδοσης αγνών κινήτρων σε ένα ξέσπασμα κενού περιεχομένου. Σαν να βλέπεις ένα φως στον ουρανό και να ψάχνεις τον προβολέα, ενώ πρόκειται για πυροτέχνημα. Μίλησαν για την απελπισία μιας γενιάς και τον θυμό που η αδικία πότιζε για χρόνια. Ηταν η εποχή που τα παιδιά είχαν ακόμα την πολυτέλεια να θυμώνουν χωρίς να ξέρουν γιατί. Ομως δεν επρόκειτο για μια γενιά. Ηταν ένα ετερόκλητο πλήθος. Κάποιοι κινητοποιήθηκαν από οργή, άλλοι για το πλιάτσικο και μερικοί για χαβαλέ. Διορθώστε με στην περίπτωση που κάνω λάθος, αλλά σκέφτομαι ότι αν τα επεισόδια του 2008 είχαν κινηματικό χαρακτήρα, τότε αργότερα, στο ξέσπασμα της κρίσης, δεν θα έπρεπε να μείνει κολυμπηθρόξυλο. Ναι, είδαμε και τότε να εκδηλώνονται βίαια αντανακλαστικά. Ομως δεν γεννήθηκαν ως συνέχεια του Δεκεμβρίου 2008.
Ηταν απότοκα του μνημονιακού σοκ. Αυτό το παραδέχονται και οι εκδηλώσεις μνήμης που πραγματοποιούνται σήμερα. Δεν ανατρέχουν σε εξέγερση, αλλά υπενθυμίζουν τη δολοφονία. Καταγγέλλουν την κρατική βία, δεν εξυμνούν τα γεγονότα. Ο Δεκέμβριος ήταν εν μέρει μια γενεσιουργός στιγμή πολιτικής ταυτότητας, αλλά κυρίως για όσους τον είδαν ως ευκαιρία καριέρας, όπως το παλικάρι που το πρόσθεσε στο βιογραφικό του. Εκείνα τα παιδιά του 2008 σήμερα είναι 30+, ψάχνουν σπίτι με δάνειο, γκρινιάζουν για τον ΕΦΚΑ. Και δυστυχώς, τα καλύτερα έφυγαν στο εξωτερικό. Ομως δεν ανέτρεψαν τίποτα. Δεν άλλαξαν το παραμικρό, πέρα από τις τζαμαρίες σε καταστήματα του Κέντρου.
O Δεκέμβριος του 2008 δεν άφησε πίσω του πολιτικό αποτύπωμα, δεν διαμόρφωσε συνείδηση, δεν γέννησε κάποια νέα μορφή συλλογικής διεκδίκησης. Δεν είχε συνέχεια, δεν είχε αίτημα, δεν είχε στόχο· μόνο ένταση. Ηταν μια έκρηξη χωρίς παρακαταθήκη. Κάτι σαν το σπάσιμο μιας βιτρίνας: κάνει θόρυβο, τραβάει προσοχή, αλλά το επόμενο πρωί κάποιος την αντικαθιστά. Oι εξεγέρσεις αλλάζουν τον κόσμο όταν συνοδεύονται από πρόταση. Ο Δεκέμβριος δεν είχε καμία. Ηταν μια στιγμή όπου η κοινωνία κοίταζε το μέλλον με την αφέλεια κάποιου που δεν φοβάται το αύριο. Και ξόδεψε την οργή της σε ένα ξέσπασμα χωρίς τίμημα, αλλά και χωρίς κέρδος. Αν κάτι μάθαμε από τον Δεκέμβριο του 2008, είναι πως ο θόρυβος δεν αρκεί για να αλλάξει τον κόσμο. Χρειάζεται σκοπός. Και τότε δεν υπήρξε κανένας.
