Υπάρχουν κάποιες στιγμές, όπου «δεν χωρούν οπαδικά». Μία από αυτές σίγουρα είναι ο θάνατος. Ο θόρυβος που προκλήθηκε από τη θλιβερή εικόνα με τις άδειες καρέκλες στην κηδεία του Διονύση Σαββόπουλου έφερε στη μνήμη μία αντίστοιχη στιγμή από το πρόσφατο παρελθόν, μία από το πιο μακρινό, αλλά και ένα σκίτσο που μαγικά τις περιγράφει όλες. Ηταν αρχές Ιανουαρίου όταν ο σκιτσογράφος Δημήτρης Χατζόπουλος είχε σχεδιάσει κάποιες μικροσκοπικές φιγούρες ανθρώπων να συζητούν μεταξύ τους, ενώ δίπλα τους διαγράφονταν τεράστια πόδια ανθρώπων που στέκονταν όρθιοι. Το ύψος από τις φιγούρες οριακά έφτανε τους αστραγάλους των υπολοίπων. Αν κανείς έκανε ζουμ θα καταλάβαινε ότι ήταν οι φιγούρες του Αλέξη Τσίπρα που συζητούσε με τον Προκόπη Παυλόπουλο, του Κώστα Καραμανλή και του Γιώργου Παπανδρέου.
Το σκίτσο είχε δημοσιευθεί την επομένη της κηδείας του Κώστα Σημίτη. Οπως τώρα, έτσι και τότε είχαν σχολιαστεί αρνητικά οι απουσίες από την κηδεία ενός πολιτικού που κατέχει τον τίτλο του δεύτερου μακροβιότερου πρωθυπουργού της μεταπολίτευσης. Πολύ περισσότερο, διότι εκείνες τις μέρες είχε τελεστεί η κηδεία του – για μόνο μία θητεία – προέδρου των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ, όπου παρευρέθησαν όλοι οι πρώην και νυν. Θα μπορούσε βέβαια να ειπωθεί πως όση έλλειψη θεσμικότητας κι αν εξέπεμψαν οι απουσίες αυτές, τόσο εξυπηρέτησαν τον στόχο των απόντων, οι οποίοι έτσι απευθύνθηκαν στο εσωτερικό τους ακροατήριο. Τη στιγμή που κάποιοι έκαναν λόγο για απουσία πολιτικού πολιτισμού, εκείνοι λάμβαναν επαινετικά σχόλια στο Τουίτερ. Το δίπολο Δεξιά – Αριστερά έχει προ πολλού αντικατασταθεί με νέα διλήμματα, ήδη από τότε που η πρώτη φορά Αριστερά συγκυβέρνησε με την ακροδεξιά του Πάνου Καμμένου και βουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ εξελέγη η Ραχήλ Μακρή. Ο νέος δυϊσμός που έχει αναδυθεί στη σύγχρονη κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα είναι: ορθολογισμός, σεβασμός στους θεσμούς και πρόοδος Vs καθυστέρησης, παραδοξότητας και λαϊκισμού.
Διαβάζοντας κανείς τις ύβρεις που διατυπώθηκαν στα social media εναντίον του Διονύση Σαββόπουλου, παρατηρεί πανομοιότυπο ύφος και φρασεολογία από ανθρώπους παντελώς διαφορετικών κομματικών καταβολών, που όμως τους συνδέει κοινό μίσος, το οποίο εκφράζεται με την ταυτόσημη ρητορική και επιχειρηματολογία. Την ίδια στιγμή, άτομα με ετερόκλητες ιδεολογικές αφετηρίες βρίσκουν κοινό τόπο και πάλι στην Πλατεία Συντάγματος, όπως συνέβη κάποτε στις πλατείες των Αγανακτισμένων στα χρόνια των μνημονίων. Επομένως, όπως έχει διαμορφωθεί πλέον η σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα, έπαψε να θεωρείται αυτονόητη πράξη η απόδοση τιμής από σύσσωμο το πολιτικό σύστημα σε έναν σπουδαίο καλλιτέχνη, ο οποίος άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στον ελληνικό πολιτισμό. Ο Σαββόπουλος κράτησε έναν τεράστιο καθρέφτη μπροστά στον Ελληνα. Επί της ουσίας, η εικόνα με τα άδεια καθίσματα της κηδείας, με έναν παράξενο τρόπο δικαίωσε λόγια και στίχους τους σπουδαίου τραγουδοποιού. Η Ελλάδα όμως δεν είναι μόνο αυτό. Ηταν Απρίλιος του 2020 όταν υπουργοί της ΝΔ και ο Πρωθυπουργός παρέστησαν – και ορθώς – στην κηδεία ενός κομματικού αντιπάλου, του Μανώλη Γλέζου, η οποία τελέστηκε δημοσία δαπάνη με εντολή μιας «δεξιάς» κυβέρνησης.
Διότι υπάρχουν κάποιες προσωπικότητες, που το μέγεθός τους ακόμα και μετά θάνατον δεν χωράει σε κομματικά κουτάκια, όσο κι αν κάποιοι προσπαθούν να τις στριμώξουν – στην πραγματικότητα, για να τις συρρικνώσουν. Από την άλλη βέβαια, ούτε το μέγεθος του Σαββόπουλου μειώθηκε τώρα, ούτε του Κώστα Σημίτη τον Ιανουάριο. Απλά και αυτή τη φορά όπως και τότε μετρήθηκαν οι παρουσίες και οι απουσίες.
Κυριολεκτικά αλλά κυρίως μεταφορικά.







