Για μερικά 24ωρα, η Γαλλία ξέχασε πως έχει έναν πρωθυπουργό χωρίς κυβέρνηση, μια κατακερματισμένη Εθνοσυνέλευση και ένα δημόσιο χρέος που δεν παύει να αυξάνεται – όπως ανακοίνωσε η στατιστική υπηρεσία την Πέμπτη, αυξήθηκε κατά 70,9 δισ. ευρώ μέσα σε τρεις μήνες, για να φτάσει τα 3,416 τρισ. στα τέλη Ιουνίου. Αλλά η προσοχή των περισσότερων Γάλλων είχε αποσπαστεί, και δεν είναι παράλογο: είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας που ένας (πρώην) πρόεδρος καταδικάζεται σε ποινή φυλάκισης άμεσα εκτελεστή. Ο Νικολά Σαρκοζί θα πάει φυλακή, προφανώς όχι για πέντε χρόνια, όπως όρισαν οι δικαστές, γιατί είναι 70 χρόνων και δικαιούται να αιτηθεί άμεσα να μετατραπεί η ποινή σε κατ’ οίκον περιορισμό, ή και αποφυλάκιση υπό όρους, αλλά φυλακή θα πάει. Κι αυτό πυροδότησε έναν νέο γύρο καταγγελιών περί «κυβέρνησης των δικαστών», και έναν νέο γύρο συζητήσεων για το κατά πόσο είναι σωστή ή όχι από νομικής πλευράς η άμεση εφαρμογή των ποινών: πάνω κάτω τις ίδιες καταγγελίες και τις ίδιες συζητήσεις είχε προκαλέσει και η καταδίκη της Μαρίν Λεπέν, τον περασμένο Μάρτιο.
Η υπόθεση της Λεπέν
Οι δυο υποθέσεις, βέβαια, δεν είναι ίδιες. Η Μαρίν Λεπέν είναι η ντε φάκτο ηγέτιδα της γαλλικής Ακροδεξιάς, νυν πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας της Εθνικής Συσπείρωσης και επίδοξη επόμενη πρόεδρος της Γαλλίας. Καταδικάστηκε πρωτόδικα τον Μάρτιο σε τέσσερα χρόνια φυλάκιση, τα δύο με αναστολή, 100.000 ευρώ πρόστιμο καθώς και πενταετή στέρηση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι, με άμεση εφαρμογή. Ο Νικολά Σαρκοζί, πάλι, είναι πρώην πρόεδρος της Γαλλίας (2007-2012) και πρώην ηγέτης της Δεξιάς. Κρίθηκε, έπειτα από δέκα χρόνια ερευνών και μια τρίμηνη δίκη στις αρχές της χρονιάς, ένοχος για εγκληματική συνωμοσία στην υπόθεση για την παράνομη χρηματοδότηση της προεκλογικής του εκστρατείας, το 2017, από τη Λιβύη του Μουαμάρ Καντάφι. Και καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλάκιση, πρόστιμο 100.000 ευρώ και πενταετή απαγόρευση των πολιτικών του δικαιωμάτων, όλα άμεσα εκτελεστέα.
Η Αριστερά το έριξε στις ειρωνείες, θυμίζοντας παλιές χαρακτηριστικές εκφράσεις του Σαρκοζί υπέρ των αυστηρών ποινών. Δεξιά και Ακροδεξιά, πάλι, συμφώνησαν – αν κρίνει κανείς από τις δηλώσεις του προέδρου των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία, Ζεράρ Λαρσέρ, και της Λεπέν – πως αυτή η άμεση εκτέλεση των πρωτόδικων ποινών, έστω και αν ασκηθεί έφεση, είναι προβληματική, παραβιάζει το τεκμήριο της αθωότητας και πρέπει να αναθεωρηθεί. Οσο για την «κυβέρνηση των δικαστών», μια έκφραση που υπονοεί αθέμιτη παρέμβαση της δικαστικής εξουσίας στην πολιτική, τις σχετικές καταγγελίες τις τροφοδότησε ο ίδιος ο Σαρκοζί με τις δηλώσεις του περί «σκανδαλώδους αδικίας» και «ταπείνωσης της Γαλλίας», όπως είχε κάνει τότε και η Λεπέν με τις δικές της.
Ακόμη μια μέρα χάους
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο Νικολά Σαρκοζί κλήθηκε στο δικαστήριο στις 13 Οκτωβρίου προκειμένου να καθοριστεί η ημερομηνία φυλάκισής του. Στο μεταξύ, η Γαλλία θα ζήσει, την ερχόμενη Πέμπτη, ακόμα μία ημέρα χάους, οργανωμένη από τα συνδικάτα: η τρίτη κατά σειρά ημέρα μαζικών κινητοποιήσεων που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο Σεμπαστιάν Λεκορνί στη σύντομη πρωθυπουργική του θητεία. Εντός της εβδομάδας, πιθανότατα να μάθουν οι Γάλλοι και τη σύνθεση της νέας του κυβέρνησης: 18 ημέρες αφότου διορίστηκε από τον Εμανουέλ Μακρόν πρωθυπουργός, ο Λεκορνί έχει ήδη σπάσει ρεκόρ βραδύτητας στον συγκεκριμένο τομέα. Δεν είναι βέβαια παράλογο, η εξίσωση που καλείται να λύσει, ικανοποιώντας παράλληλα και τη Δεξιά και τους Σοσιαλιστές, και τα συνδικάτα και τις ενώσεις των εργοδοτών, είναι σχεδόν αδύνατη. Λέγεται μάλιστα πως ίσως να αποφύγει τις προγραμματικές δηλώσεις στην Εθνοσυνέλευση, για να κρατήσει, ακριβώς, κάποια περιθώρια ελιγμών ακόμα. Προς το παρόν, συσκέπτεται και ξανασυσκέπτεται και ίσως να ευχαριστεί και λίγο την τύχη του για την κακοτυχία του Νικολά Σαρκοζί.
