Λίγα λεπτά μετά τη νίκη της Εθνικής ομάδας μπάσκετ επί της Λιθουανίας, ο αρχηγός Κώστας Παπανικολάου αναφέρθηκε στην τοξικότητα των social media. Εφερε ως παράδειγμα τα σχόλια που αναρτήθηκαν έπειτα από τη δανέζικη καρπαζιά στους σβέρκους των νεαρών ποδοσφαιριστών μας. Και περιέγραψε αυτό που υφίστανται οι αθλητές ύστερα από μία ήττα. Χλεύη, κριτική εκτός ορίων και λόγια στις παρυφές της εχθροπάθειας. Εντάξει, δεν σας λέω κάτι καινούργιο. Η παθογένεια που εκπέμπει η δικτύωση είναι εδώ και χρόνια στοιχείο της κοινωνικής συμπεριφοράς. Οταν κινείσαι στις πλατφόρμες εκτίθεσαι σε μία πραγματικότητα που περιγράφει το αληθινό πρόσωπο της κοινωνίας, καθώς οι άνθρωποι εκφράζουν τις μύχιες σκέψεις και την ένταση του ψυχισμού τους. Δεν βάζεις, απλώς, τα πόδια σου σε μία λίμνη με πιράνχας. Μπορείς να πιάσεις ένα από την ουρά, να το βάλεις κάτω από το φως, να μετρήσεις τα δόντια του και να εξετάσεις την ασχήμια του προσώπου του. Το κάνω συχνά και προσπαθώ να καταλάβω τι βρίσκεται πίσω από αυτά τα δόντια και τα γουρλωμένα μάτια. Για ποιο λόγο γινόμαστε τόσο επιθετικοί, χυδαίοι και τοξικοί στα social;
Σίγουρα ένα στοιχείο αφορά την έμφυτη θρασυδειλία μας. Αν βρεθείς μπροστά στον ποδοσφαιριστή, αποκλείεται να του πεις ότι είναι ατάλαντος απατεώνας που δεν αξίζει ούτε ευρώ από τα εκατομμύρια που εισπράττει. Και όταν τον αποδοκιμάζεις στο γήπεδο, το κάνεις μόνο διά μέσω του όχλου ή πίσω από το κάγκελο της κερκίδας. Με το πληκτρολόγιο είναι πιο εύκολο. Και έχεις την ευκαιρία να εκφράσεις μία υποσυνείδητη χαιρεκακία. Εσύ, που έχεις συνηθίσει στις σφαλιάρες, μονίμως ηττημένος, συμβιβασμένος με τη χρυσή σου μετριότητα, κατά βάθος απολαμβάνεις τη συντριβή εκείνου που κουβαλάει όσα πόθησες, αλλά δεν κατάφερες να αποκτήσεις. Καμιά φορά σκέφτομαι ότι πολλοί από μας μισούν τους αθλητές που συνήθως αποθεώνουν. Και όσοι έχετε φίλαθλο ενδιαφέρον γνωρίζετε καλά ότι τα σχόλια στα social media πολλαπλασιάζονται ύστερα από ήττες. Λογικό. Η νίκη δεν σου δίνει το δικαίωμα να μειώσεις κάποιον.
Ωστόσο υπάρχουν και άλλοι λόγοι για την τοξικότητα που βγάζουμε στα social. Οι πλατφόρμες μας διδάσκουν ότι η δημοφιλία κατακτάται πιο εύκολα διά του αρνητισμού. Ο αλγόριθμος «σπρώχνει» τα αρνητικά σχόλια. Και αυτά με τη σειρά τους προκαλούν μεγαλύτερη διάδραση με το πλήθος. Οι δημοφιλέστεροι λογαριασμοί αντιστοιχούν σε ανθρώπους που φωνασκούν, υποδυόμενοι τους ασκούντες κριτική. Και εσύ, ο απλός χρήστης, ο ανώνυμος του πλήθους, εισπράττει επιβεβαίωση μαζί με τα likes που μαζεύουν τα εκκρίματα από τη χολή σου.
Ακούγοντας, λοιπόν, τις δηλώσεις του Κώστα Παπανικολάου, κατάλαβα ότι η πνευματική συγκρότηση ενός αθλητή υψηλού επιπέδου είναι πιο σημαντική από ποτέ. Διότι αυτά τα παιδιά, δεν καλούνται να διαχειριστούν μόνο την έπαρση που γεννά η καταξίωση, αλλά την απαξίωση που σέρνει πίσω της η ήττα. Θα μου πείτε έτσι είναι το παιχνίδι. Κάποτε τα πλήθη ζητούσαν τη θανάτωση του μονομάχου που δεν αγωνίστηκε καλά, τώρα τον θανατώνουν τα ίδια, για να τον αναστήσουν την επομένη.
Πριν από μερικά χρόνια ρώτησα έναν πολύ σπουδαίο αθλητή του μπάσκετ, με τεράστια ιστορία, πώς είναι να βρίσκεται στο γήπεδο και να ακούει υβριστικά συνθήματα για τη μάνα του. «Κανένα πρόβλημα. Με τα λεφτά που βγάζω μπορώ να ακούσω οτιδήποτε, γνωρίζοντας ότι αυτοί που με βρίζουν θα μου γυάλιζαν τα παπούτσια για λίγα ευρώ και μάλιστα με τη γλώσσα τους. Πρόκειται, άλλωστε, για ναυάγια της ζωής». Σωστό μου φαίνεται. Και από προσωπική εμπειρία θα σας εξομολογηθώ ότι η περιφορά και το βρίσιμο στην αρένα των social, είναι κάτι που το συνηθίζεις. Από ένα σημείο και μετά δεν σου κάνει αίσθηση, το αποδέχεσαι ως κομμάτι της δουλειάς. Αναρωτιέμαι όμως πώς αισθάνονται τα παιδιά, οι αθλητές, που δεν μπορούν να το διαχειριστούν. Αυτοί είναι μετά από κάθε ήττα τραυματίες. Τους λείπουν κομμάτια ψυχής.
