Μπορεί ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ να κατέφθασε με τον αέρα του «ειρηνοποιού μέσω της ισχύος» αργά χθες στη Χάγη για την πρώτη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ μετά την επανεκλογή του στον Λευκό Οίκο – σε έναν προσωπικό του «γύρο θριάμβου», όπως έγραψε εύγλωττα ο αμυντικός συντάκτης της «Guardian» Νταν Σαμπά – είχε ωστόσο ρίξει συμμαχικές «βόμβες» πριν καν πατήσει το πόδι του στη διοικητική πρωτεύουσα της Ολλανδίας.
Εν πτήσει, δημοσιοποίησε αουτούσιο στο Truth Social ένα πρωτοφανές σε ρητορική συγχαρητήριο μήνυμα που έλαβε στο κινητό του από τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, εκθέτοντας τον ολλανδό πολιτικό και προκαλώντας νέους συμμαχικούς τριγμούς.
Επαινώντας τον Τραμπ για την «αποφασιστική δράση στο Ιράν» που ήταν «πραγματικά εξαιρετική» και «κανείς άλλος δεν τόλμησε», ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ τον διαβεβαίωσε για «ακόμη μια μεγάλη επιτυχία στη Χάγη: δεν ήταν εύκολο, αλλά τους κάναμε όλους να προσυπογράφουν το 5%!».
Αναφερόταν στο νέο ύψος των αμυντικών δαπανών σε σχέση με το ΑΠΕ έως το 2035 (3,5% σε αμιγώς στρατιωτικές δαπάνες, 1,5% σε ευρύτερες δαπάνες ασφαλείας), που αναμένεται να εγκριθεί στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, κατόπιν απαίτησης του Τραμπ, αμφισημίας του για το επίπεδο συμμαχικής δέσμευσης των ΗΠΑ στην Ευρώπη και έκδηλης δυσφορίας αρκετών ευρωπαϊκών κρατών μελών σε δημοσιονομική στενότητα, με «μπροστάρη» την Ισπανία. «Ντόναλντ (…) θα καταφέρεις κάτι που ΚΑΝΕΝΑΣ αμερικανός πρόεδρος δεν έχει καταφέρει εδώ και δεκαετίες», συνέχισε σε προσωπικό τόνο ο Ρούτε. «Η Ευρώπη θα πληρώσει ΧΟΝΤΡΑ, ως οφείλει, και θα είναι δική σου νίκη»…
Παρ’ όλα αυτά, ερωτηθείς από δημοσιογράφους στο προεδρικό αεροσκάφος Air Force One για τη δέσμευση των ΗΠΑ στο άρθρο 5 του ΝΑΤΟ περί συλλογικής άμυνας, ο αμερικανός πρόεδρος έδειξε να αμφισβητεί ξανά τον θεμέλιο λίθο της Συμμαχίας. «Εξαρτάται από τον ορισμό που δίνετε. Υπάρχουν πολλοί ορισμοί του άρθρου 5, το ξέρετε αυτό, σωστά;», απάντησε. «Εχω γίνει φίλος με πολλούς από αυτούς τους ηγέτες και είμαι δεσμευμένος να τους βοηθήσω»…
Ιδιαίτερα φαίνεται να τον «ερεθίζει» η περίπτωση της Ισπανίας, ο πολιτικά κλυδωνιζόμενος σοσιαλιστής πρωθυπουργός της οποίας, Πέδρο Σάντσεθ, επιμένει ότι έχει εξασφαλίσει «ευελιξία» ως προς την αύξηση των αμιγώς στρατιωτικών δαπανών (χαμηλώνοντας τον πήχη στο 2,1% του ισπανικού ΑΕΠ), παρά την προχθεσινή δημόσια διευκρίνιση του Μαρκ Ρούτε ότι δεν υπάρχουν «εξαιρέσεις». Προβλέπεται πάντως ρήτρα επανεξέτασης των δαπανών και των αμυντικών αναγκών έως το 2029.
«Πάντα υπάρχει πρόβλημα με την Ισπανία», σχολίασε ο Τραμπ. Κι όμως, παρατηρούν οι «New York Times», o ίδιος «υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ, οι οποίες δαπανούν περίπου το 3,5% του ΑΕΠ για τον στρατό τους, δεν χρειάζεται να πετύχουν τον στόχο του 5%», με το επιχείρημα ότι «δεν έχουν την ίδια ανάγκη να επενδύσουν σε υποδομές για την υποστήριξη στρατιωτικού εξοπλισμού».
Μένει ως εκ τούτου να φανεί εάν ο Ρούτε θα καταφέρει να επιβεβαιώσει και σε αυτή τη σύνοδο το παρατσούκλι του «ο γητευτής του Τραμπ», το οποίο απέκτησε προ επταετίας, όταν – ων τότε πρωθυπουργός της Ολλανδίας – κατάφερε να αποτρέψει τον Ντόναλντ Τραμπ, στην πρώτη προεδρική θητεία του, να τινάξει στον «αέρα» τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ του 2018.
Οχι τυχαία, σχολιάζει το Politico, η φετινή σχεδιάστηκε ώστε να είναι «σύντομη» και ως εκ τούτου «ομαλή», τουλάχιστον… κατ’ ευχήν. «Ακόμη και ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι τίθεται κατά κάποιο τρόπο στο περιθώριο», παρατηρεί ο ειδησεογραφικός ιστότοπος. «Ηταν στη λίστα των καλεσμένων για το χθεσινοβραδινό επίσημο δείπνο» που παρέθεσε στους ξένους ηγέτες το βασιλικό ζεύγος της Ολλανδίας, «όμως δεν προσκλήθηκε στην κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίαση των ηγετών, την Τετάρτη, μειώνοντας έτσι την πιθανότητα μιας ακόμη δημόσιας αντιπαράθεσης με τον Τραμπ, τύπου Οβάλ Γραφείου». Πάντως τόσο ο αμερικανός πρόεδρος, όσο και ο Λευκός Οίκος ανέφεραν αναμενόμενη συνάντηση Τραμπ – Ζελένσκι στη Χάγη, χωρίς να δοθούν περισσότερες λεπτομέρειες.
Στο μεσοδιάστημα, εν μέσω νέων φονικών επιθέσεων της Ρωσίας στα ουκρανικά εδάφη, ο πρόεδρος Ζελένσκι ζήτησε χθες αύξηση των δυτικών επενδύσεων στην αμυντική παραγωγή της εμπόλεμης χώρας του. «Παρακαλώ», τόνισε, «ας διασφαλίσουμε ότι το αμυντικό δυναμικό μας και αυτό των εταίρων μας λειτουργούν για την ειρήνη, όχι για την τρέλα της Ρωσίας». Χώρα, που ο Μαρκ Ρούτε χαρακτήρισε ξανά την «πιο σημαντική και άμεση απειλή» για το ΝΑΤΟ. «Η συμμαχία κινείται σταθερά στον δρόμο αχαλίνωτης στρατιωτικοποίησης», αντέτεινε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, και «για να το κάνεις αυτό, χρειάζεται να δημιουργήσεις την εικόνα ενός δαίμονα από την κόλαση».
Οι ολλανδικές αρχές ερευνούν εν τω μεταξύ το ενδεχόμενο να οφείλεται σε σαμποτάζ η χθεσινή πυρκαγιά σε καλώδια ρεύματος, που διέκοψε την κυκλοφορία από και προς το κύριο αεροδρόμιο Σίπχολ, το οποίο βρίσκεται μόλις 50 χλμ. από τον τόπο διεξαγωγής της διήμερης συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ.
