Η καθυστέρηση της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους οδήγησε στη διάσωση των ευρωπαϊκών τραπεζών. Με την επισήμανση αυτή το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο φέρνει την ευρωζώνη προ των ευθυνών της για το μέγεθος της λιτότητας που υπέστησαν οι Ελληνες στο πλαίσιο των προγραμμάτων προσαρμογής.
Σε έκθεση του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΔΝΤ, όπου αξιολογούνται τα προγράμματα του Ταμείου από το 2008 έως το 2017, για πρώτη φορά το Ταμείο αναφέρει ξεκάθαρα πως η καθυστέρηση στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους λειτούργησε ως επιχείρηση διάσωσης των τραπεζών της ευρωζώνης, καθώς η Ελλάδα αποπλήρωσε από το 2011 και έως τις αρχές του 2012 ομόλογα αξίας 50 δισ. ευρώ, τα οποία βρίσκονταν ως επί το πλείστον στα χέρια ευρωπαϊκών τραπεζών. Στην έκθεση μάλιστα επισημαίνεται ότι η καθυστερημένη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους κατέστησε λιγότερο αποτελεσματικό το «κούρεμα» χρέους (PSI) του 2012 και υπονόμευσε την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Και αυτό έγινε με επίκληση του κίνδυνου διάχυσης της κρίσης στη ζώνη του ευρώ, κάτι που τελικά δεν απεφεύχθη. «Η μόλυνση αποτελούσε τη βασική έγνοια των κρατών της ευρωζώνης, δεδομένου ότι οι τράπεζές τους είχαν μεγάλη έκθεση στις προβληματικές χώρες της ζώνης του ευρώ και δεν υπήρχε τείχος προστασίας (firewall)» αναφέρει το ΔΝΤ.
Αναφορικά με το ζήτημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, το Ταμείο υπενθυμίζει ότι είχε εγκρίνει για τη χώρα μας το 2010 ένα δάνειο που ανερχόταν σε 30 δισ. ευρώ. Το ΔΝΤ ενέκρινε το δάνειο παρόλο που δεν μπορούσε να πιστοποιήσει ότι το χρέος ήταν βιώσιμο με μεγάλη πιθανότητα. Τροποποίησε μάλιστα τους κανόνες εισάγοντας μια «συστημική εξαίρεση» («systemic exemption») σε περιπτώσεις όπου υπήρχαν βάσιμοι φόβοι μετάδοσης της κρίσης αν το πρόγραμμα δεν εγκρινόταν. Αυτή η εξαίρεση χαμήλωσε τον πήχη όσον αφορά τη βιωσιμότητα του χρέους, καθυστερώντας την αναγκαία αναδιάρθρωσή του.
Με μια παραδοχή για «υπερβολικές αισιόδοξες προβλέψεις», το ΔΝΤ αναγνωρίζει ότι οι συγκεκριμένες εκτιμήσεις οδήγησαν στο να υποτιμηθεί ο αντίκτυπος που θα έχει η δημοσιονομική προσαρμογή στην ανάπτυξη και στην πορεία του χρέους. Το Ταμείο παραδέχεται πως εάν είχαν υιοθετηθεί πιο ρεαλιστικές προβλέψεις, το Ταμείο θα είχε θέσει την άμεση αναδιάρθρωση του χρέους ως βασική προϋπόθεση για τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα.
