Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Η δικιά μας, μονάκριβη Κυρά, διάλεξε να τυλιχτεί στις φλόγες την ώρα που η Ευρώπη καίγεται. Η συγκίνηση ποτέ δεν βοήθησε τη συγγραφή ενός καλού κειμένου. Αλλο όμως είναι το ζητούμενο εδώ.
Οι καταστροφές είναι μεγεθυντικοί φακοί της ανθρώπινης μικρότητας: από τον ακροδεξιό Φιλίπ Καρσεντί που ενώ οι φλόγες απειλούσαν τους δυο πύργους είχε ήδη διαγνώσει ισλαμική τρομοκρατική ενέργεια και που ο παρουσιαστής της Fox News (!) διέκοψε με ένα παγερό «αν έχετε συγκεκριμένες πληροφορίες να μας τις δώσετε αλλιώς να σιωπήσετε»... την Οντ Λανσλέν της Ανυπότακτης Γαλλίας που επέλεξε να ασκήσει κοινωνική κριτική σε σχέση με τα 300 εκατομμύρια που διέθεσαν δυο από τις μεγαλύτερες γαλλικές περιουσίες… μέχρι τις θεωρίες συνωμοσίας που διακρίνουν πίσω από τη φωτιά το «βαθύ κράτος» να κάνει αντιπερισπασμό στην προγραμματισμένη για την ίδια ώρα, αναβληθείσα, ομιλία του προέδρου Μακρόν... «Μερικοί, καλά θα κάνουν να το βουλώσουν πριν μιλήσουν» έλεγε ο Πιερ Ντακ, χιουμορίστας και ήρωας της αντίστασης ενάντια στους ναζί.
«Τι καλός που είστε, αν γίνω ποτέ έξυπνη θα είναι χάρη σε σας» απαντά η Αλμπερτίν στον αφηγητή που της περιγράφει «μια κραυγή ξινή όσο και η μυρωδιά των κερασιών περιμένοντας να σερβιριστεί το γεύμα στη σκοτεινή τραπεζαρία όπου τα γυάλινα πρίσματα στις βάσεις για τα μαχαίρια προβάλλουν πολύχρωμες ανταύγειες, όμορφες όσο και τα βιτρό του καθεδρικού της Σαρτρ»: ο άθεος Προυστ που συνειδητά έχτισε τον Χαμένο Χρόνο σαν καθεδρικό ναό, μας υπενθυμίζει πόσο λίγη επαφή με τη γαλλική πραγματικότητα έχουν όσοι προσδίδουν στο κοσμικό γαλλικό κράτος ένα είδος κρατικά κατευθυνόμενου, στρατευμένου αθεϊσμού.
Πλάι όμως στη μικρότητα οι μεγάλες καταστροφές αναδεικνύουν αν όχι το μεγαλείο μας (τα ρητορικά σχήματα λίγη σχέση έχουν με την πραγματικότητα) τουλάχιστο αυτό που μας ορίζει: την ικανότητα να σκεφτόμαστε.
Μια παιδική λοιπόν ερώτηση σε σχέση με αυτόν τον ναό, αναγνωρίσιμο παντού στην υφήλιο από παιδιά προσχολικής ηλικίας που δύσκολα απέφυγαν την προβολή της «Παναγίας των Παρισίων» σε μια από τις αναρίθμητες εκδοχές κινουμένων σχεδίων: τι ακριβώς είναι η Παναγία των Παρισίων; Ενας καθεδρικός ναός - ανώτατο δείγμα της γαλλικής αρχιτεκτονικής;
Από τον ρωμαϊκό ναό τον αφιερωμένο στον Δία, από τον οποίο απομένει η «Στύλος των ναυτικών», την πρωτοχριστιανική Βασιλική που τον διαδέχθηκε και με τη σειρά της μετατράπηκε στο Βαπτιστήριο του Αγίου Ιωάννη, δεκάδες, (εκατοντάδες;) είναι οι αλλαγές, παραλλαγές, καταστροφές, ανακατασκευές, διασκευές, προσθέσεις, αφαιρέσεις που κατέληξαν στη σημερινή Παναγία των Παρισίων που δεν είναι μια, αλλά πολλές.
Εργο τέχνης για τους μεν, ναός προσευχής για τους δε, μόνο αν είναι ζωντανό ένα μνημείο δύναται να συγκινήσει τόσο διαφορετικούς ανθρώπους. Τα ζωντανά παιδιά και άτακτα είναι και ξεπερνούν τους γονείς τους και επιζούν των γονιών τους.
Ο απύθμενα ακαλλιέργητος εθνικισμός, αυτός ακριβώς που θέλει να χωρίσει σήμερα την Ευρώπη, φαντάζεται την πολιτιστική της παράδοση αμιγώς εθνική. Γερμανός συνθέτης ο Μπαχ; Το «Ιταλικό Κοντσέρτο» και η «Γαλλική Ουβερτούρα» είναι δύο από τα αναρίθμητα παραδείγματα του πόσο Ευρωπαίος υπήρξε. Ελληνας συνθέτης ο Καλομοίρης; Μάλλον ένας γραφικός βαγκνεριστής, μιας και ασχολήθηκε με ελληνικά μοτίβα. Ενδελεχώς επικίνδυνος ο ισλαμικός πληθυσμός για την Ευρώπη; Μα ποιος είναι σε θέση να απαριθμήσει τους μουσουλμάνους αστρονόμους, φυσικούς, μαθηματικούς, φιλόσοφους (μεταφραστές του Πλάτωνα!) από την εποχή που ο (Αγιος) Κωνσταντίνος δολοφονούσε τον γιο του και τη γυναίκα του στη μια μεριά της χριστιανοσύνης μέχρι το 1600 που στη Ρώμη η Ιερά Εξέταση έκαψε ζωντανό ένα φιλόσοφο του οποίου μοναδικό αδίκημα υπήρξε η συγγραφή μιας προσωπικής κοσμολογίας.
Αν «η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει» ε, και η Παναγία των Παρισίων επίσης. Για τους Γάλλους και τους Ελληνες θα εξέφραζα λιγότερη αισιοδοξία. «Εθνικισμός σημαίνει ένα μόνο πράγμα: Πόλεμο» έλεγε ο Μιτεράν. Ισως οι παρισινές φλόγες μας βοηθήσουν να συνειδητοποιήσουμε ότι ο Οίκος μας, η Ευρώπη, φλέγεται. Ο κύριος Πούτιν ευγενικά προσφέρθηκε να μας βοηθήσει στην αναστήλωση... C' est tellement gentil αλλά δεν χρειάζεται, κοτζάμ Ευρώπη δεν θα τα καταφέρουμε;
Ο Διονύσης Δερβιτσιώτης - Μπουρνιάς (Dionysios Dervis-Bournias) είναι ελληνογαλλικής καταγωγής μαέστρος. Εχει, μεταξύ άλλων, διευθύνει τη Royal Philharmonic Orchestra, την Orchestra of the Age of Enlightenment και τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Πράγας