Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σε ριζική αναμόρφωση του τομέα των μετακινήσεων, δρομολογώντας ένα εκτεταμένο σχέδιο υποχρεωτικής απόσυρσης ΙΧ. Στόχος είναι η σταδιακή απομάκρυνση των παλαιών, ρυπογόνων και επικίνδυνων οχημάτων από τους ευρωπαϊκούς δρόμους. Από το 2026 θα ξεκινήσει η απόσυρση των αυτοκινήτων προδιαγραφών EURO 1, με το πρόγραμμα να ολοκληρώνεται έως το 2050, καλύπτοντας όλα τα μοντέλα μέχρι και την κατηγορία EURO 6.
Η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της μετάβασης, καθώς διαθέτει έναν από τους πιο γηρασμένους στόλους οχημάτων στην Ευρώπη. Ο μέσος όρος ηλικίας των ελληνικών ΙΧ υπερβαίνει τα 17 έτη, τη στιγμή που ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός κυμαίνεται μεταξύ 12 και 13 ετών.
Το χρονοδιάγραμμα:
Σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συνδέσμου Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), τα οχήματα που δεν πληρούν τα σύγχρονα πρότυπα ασφάλειας και εκπομπών ρύπων θα πρέπει να αποσυρθούν σταδιακά.
Το χρονοδιάγραμμα της υποχρεωτικής απόσυρσης διαμορφώνεται ως εξής:
- 2026: Απόσυρση οχημάτων προδιαγραφών Euro 1 (1992-1996).
- 2030: Απόσυρση οχημάτων Euro 2 (1996-2000).
- 2034: Απόσυρση οχημάτων Euro 3 (2000-2005).
- 2039: Απόσυρση οχημάτων Euro 4 (2005-2010).
- 2043: Απόσυρση οχημάτων Euro 5 (2010-2015).
- 2050: Απόσυρση οχημάτων Euro 6 (2015 έως σήμερα).
Αυστηρά μέτρα για τα «μη επισκευάσιμα» οχήματα
Ιδιαίτερα αυστηρές ρυθμίσεις προβλέπονται για τα οχήματα που έχουν παραμείνει ακινητοποιημένα για μεγάλο χρονικό διάστημα ή δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ για πάνω από δύο χρόνια. Επίσης, όσα αποτυγχάνουν επανειλημμένα στους τεχνικούς ελέγχους θα χαρακτηρίζονται ως «μη επισκευάσιμα» και δεν θα επιτρέπεται η κυκλοφορία τους.
Παράλληλα, η Ε.Ε. αφήνει περιθώρια εξαιρέσεων. Αν ο ιδιοκτήτης αποδείξει ότι προτίθεται να επισκευάσει το όχημά του εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, θα μπορεί να το διατηρήσει προσωρινά στην κατοχή του.
Οι αντιδράσεις από τους ιδιοκτήτες είναι έντονες, καθώς πολλοί θεωρούν το μέτρο άδικο για όσους δεν έχουν τη δυνατότητα αγοράς νέου αυτοκινήτου. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι η πρωτοβουλία αυτή είναι αναγκαία για τη μείωση των ρύπων και την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας σε ολόκληρη την Ευρώπη.
