Στις 21 Αυγούστου 1911, η Μόνα Λίζα εξαφανίστηκε από το Λούβρο, προκαλώντας παγκόσμια αίσθηση και οδηγώντας σε ένα πολύχρονο ανθρωποκυνηγητό που ανέδειξε τον πίνακα σε παγκόσμιο σύμβολο. Στις μέρες μας, το αριστούργημα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Μόνα Λίζα, φιλοξενείται σε ειδική αίθουσα στο μουσείο του Λούβρου, με ελεγχόμενη θερμοκρασία και αλεξίσφαιρο γυαλί αξίας 7 εκατομμυρίων δολαρίων. Χιλιάδες επισκέπτες τη θαυμάζουν καθημερινά, ενώ δεν έλειψαν και επιθέσεις με οξύ, πέτρες ή ακόμα και τούρτα, χωρίς όμως να προκληθεί ζημιά χάρη στην προστασία.
Η ιστορία ξεκίνησε το 1503, όταν ο έμπορος μεταξιού Φρανσέσκο ντελ Τζιοκόντο ζήτησε από τον Ντα Βίντσι να φιλοτεχνήσει το πορτρέτο της 24χρονης συζύγου του, Λίζας Γκεραρντίνι. Ο ζωγράφος καθυστέρησε δεκαέξι χρόνια να το ολοκληρώσει, παραδίδοντάς το μόλις το 1519, λίγες εβδομάδες πριν τον θάνατό του.
Το μυστηριώδες μειδίαμα της Μόνα Λίζα γέννησε αμέτρητες θεωρίες. Μερικοί πίστευαν πως απεικόνιζε τη μητέρα του Ντα Βίντσι, άλλοι πως είχε στοιχεία αυτοπροσωπογραφίας. Ακόμη και σύγχρονες μελέτες με λογισμικό αναγνώρισης συναισθημάτων κατέληξαν ότι το χαμόγελο είναι 83% χαρούμενο αλλά κρύβει και ίχνη φόβου, θυμού και αδιαφορίας.
Η μεγάλη κλοπή της Μόνα Λίζα το 1911
Στις 21 Αυγούστου 1911, ο Ιταλός ξυλουργός Βιτσέντζο Περούτζια, πρώην εργαζόμενος στο Λούβρο, κρύφτηκε σε ντουλάπα του μουσείου, αφαίρεσε τον πίνακα και τον μετέφερε έξω κάτω από τη φόρμα του. Την επόμενη μέρα, όταν το μουσείο άνοιξε, βγήκε ανενόχλητος με το έργο στα χέρια.
Η εξαφάνιση έγινε αντιληπτή στις 22 Αυγούστου από τον ζωγράφο Λουί Μπερού. Οι πρώτοι ύποπτοι που συνελήφθησαν ήταν ο Γκιγιόμ Απολινέρ και ο Πάμπλο Πικάσο, οι οποίοι αφέθηκαν ελεύθεροι ελλείψει στοιχείων. Για τρία χρόνια, η θέση της Μόνα Λίζα στο Λούβρο έμενε κενή, συγκινώντας καθημερινά τους επισκέπτες.
Η μεγάλη επιστροφή στην Ιταλία
Το 1913, ο Περούτζια προσπάθησε να πουλήσει τον πίνακα στη Φλωρεντία, ισχυριζόμενος πως ήθελε να τον «επιστρέψει» στην πατρίδα του. Συνελήφθη και καταδικάστηκε σε λίγους μήνες φυλάκιση. Η Μόνα Λίζα επέστρεψε θριαμβευτικά στο Λούβρο τον Ιανουάριο του 1914, υποδεχόμενη από δεκάδες χιλιάδες θαυμαστές στον σταθμό του Μιλάνου.
Η τριετής απουσία της Μόνα Λίζα, τα δημοσιεύματα και η επιστροφή της, την ανέδειξαν σε παγκόσμιο σύμβολο τέχνης. Από τότε, ο πίνακας θεωρείται όχι μόνο καλλιτεχνικό αριστούργημα αλλά και το πιο αναγνωρίσιμο έργο τέχνης στον κόσμο.
