Κάθε χρόνο τέτοια εποχή το «πανηγυράκι» της Eurovision που βλέπουν εκατοντάδες εκατομμύρια τηλεθεατές σε όλο τον κόσμο δίνει αφορμή για κάθε λογής συζητήσεις. Οι «σοβαροί» απορούν πώς είναι δυνατόν να ασχολείται κανείς με αυτό το κιτς θέαμα. Οι «Eurofans» αναλύουν κάθε λεπτομέρεια των εμφανίσεων και φυσικά κάνουν προβλέψεις με τον αέρα του μπαρουτοκαπνισμένου ειδικού. Οι πολλοί επιλέγουν απλώς να διασκεδάσουν με συνοδεία πίτσας και περιμένουν την ψηφοφορία, που είναι και η πιο συναρπαστική φάση της βραδιάς (γι’ αυτό και σπάει κάθε ρεκόρ τηλεθέασης).
Από ένα τέτοιο παγκόσμιας εμβέλειας ψυχαγωγικό event σε απευθείας μετάδοση δεν ήταν δυνατό να λείπει και η πολιτική. Μπορούμε να ξεκινήσουμε από τα δικά μας και να θυμηθούμε την προσπάθεια που έκανε η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή με υπουργό τότε τον Θοδωρή Ρουσόπουλο να αξιοποιήσει επικοινωνιακά το ενδιαφέρον του κόσμου, δίνοντας στις ελληνικές συμμετοχές χαρακτηριστικά μάχης για εθνική επιτυχία! Ευτυχώς γρήγορα ξεφύγαμε από αυτή τη σοβαροφανή αντιμετώπιση και με τη βοήθεια του Γιώργου Καπουτζίδη, που ανέλαβε την παρουσίαση μαζί με τη Μαρία Κοζάκου, ξαναβρήκαμε το μέτρο και κυρίως το χιούμορ.
Ενώ όμως στις περισσότερες δυτικοευρωπαϊκές χώρες (με πρώτο το Ηνωμένο Βασίλειο) είναι η ελαφρότητα και ο αυτοσαρκασμός που κυριαρχούν, σε κάποιες άλλες η προσπάθεια πολιτικής αξιοποίησης συνεχίζεται. Η Αλβανία, για παράδειγμα, παλεύει κάθε χρόνο να κινητοποιήσει τη διασπορά της ώστε να ψηφιστεί το τραγούδι της. Βλέπουμε την αγωνία να αναγνωριστεί η χώρα ως ευρωπαϊκή.
Οι πιο ενδιαφέρουσες πάντως περιπτώσεις είναι η Ρωσία του Πούτιν μαζί με την Τουρκία του Ερντογάν. Εχουν κρατήσει ακριβώς την ίδια στάση. Στην αρχή, αντιλαμβανόμενοι την απήχηση της Eurovision και την πολιτισμική επιρροή που μπορεί να προσφέρει, και οι δύο έδωσαν μεγάλη σημασία στον διαγωνισμό. Οι πληροφορίες λένε ότι οργάνωναν πολύ καλά την προώθηση των τραγουδιών που τους εκπροσωπούσαν σε όλες τις χώρες της «επιρροής τους». Η Λευκορωσία ή η Γεωργία (πριν από τη ρωσική εισβολή) έπρεπε να δώσουν το 12άρι στη Ρωσία και το Αζερμπαϊτζάν στην Τουρκία. Ομως με τα χρόνια, καθώς ο στόχος της προσέγγισης με την Ευρώπη εγκαταλειπόταν πολτικά, άλλαξε και η στάση απέναντι στον διαγωνισμό. Η Ρωσία έτσι κι αλλιώς δεν μπορεί πια να συμμετέχει λόγω της εισβολής στην Ουκρανία. Και η Τουρκία, την ώρα που κατηγορούσε την Ευρώπη ότι την αποκλείει από την ΕΕ, αποφάσισε να πάψει να συμμετέχει και στη Eurovision. Και ταυτόχρονα και οι δύο έσπευσαν να καταγγείλουν τη «διεφθαρμένη κουλτούρα» που επικρατεί στην Ευρώπη και στον διαγωνισμό του τραγουδιού της. Η αποτυχία της προσπάθειας να προσεγγίσουν την Ευρώπη και να κερδίσουν την αποδοχή τους οδήγησε στην καταγγελία των ηθών της ανώμαλης Δύσης!
Από αυτή την άποψη έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον η φετινή συμμετοχή της Ουκρανίας. Το τραγούδι, όπως το είδα στο YouTube, είναι μέτριο. Αλλά η σημειολογία της εμφάνισης του τραγουδιστή των Ziferblat με το έντονο βάψιμο και το «άφυλο» ντύσιμο και η ίδια η επιλογή ενός κομματιού της progressive rock λένε ξεκάθαρα ένα πράγμα: η Ουκρανία θέλει να είναι δυτική και ανοιχτή στα σύγχρονα πολιτισμικά και κοινωνικά ρεύματα. Η εποχή της συγγένειας με τη Ρωσία έχει περάσει για πάντα.