Νέα εποχή ανοίγει για την πολύπαθη ΛΑΡΚΟ, τη βιομηχανία εξόρυξης και παραγωγής σιδηρονικελίου, η οποία για 30 και πλέον χρόνια είχε χαρακτηριστεί από την κακοδιαχείριση, τις μεγάλες οικονομικές ζημιές, τα χρέη και το βόλεμα των ημετέρων…

Η γενική μεταλλευτική και μεταλλουργική εταιρεία ΛΑΡΚΟ που ιδρύθηκε το 1963 από τον Πρόδρομο Αθανασιάδη Μποδοσάκη και το 1989 εκκαθαρίστηκε – ήταν η πρώτη φορά – για να περάσει στον έλεγχο του δημοσίου αλλάζει χέρια μετά από μία διαδικασία που κράτησε σχεδόν τρία χρόνια. Η βιομηχανία έσπασε στα δύο με νόμο του τότε υπουργού Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη. Το ένα τμήμα πέρασε στο ΤΑΙΠΕΔ προς παραχώρηση και το δεύτερο τέθηκε σε καθεστώς ειδική διαχείρισης και στη συνέχεια ακολούθησε διαγωνιστική διαδικασία για τη μεταβίβαση του. Το 2020 ήταν η δεύτερη φορά που η βιομηχανία ετέθη σε εκκαθάριση.

Η πάλαι ποτέ κραταιά βιομηχανία που απασχολούσε πάνω από 1.000 εργαζόμενους έφτασε το 2019 να έχει χρέη κοντά στα 600 εκ. ευρώ.

Ο εξοπλισμός παραγωγής είναι απαρχαιωμένος, ενώ τα τραγικά δυστυχήματα και ατυχήματα εργαζομένων δεν έλειπαν από το εργοστάσιο της Λάρυμνας.

Προτιμητέος επενδυτής

Προτιμητέος επενδυτής και στους δύο διαγωνισμούς – ολοκληρώθηκε και αυτός του Ειδικού Διαχειριστή – αναδείχθηκε το κοινοπρακτικό σχήμα «ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – AD HOLDINGS».

Υπενθυμίζεται πως ο διαγωνισμός του ΤΑΙΠΕΔ αφορούσε στην παραχώρηση των μεταλλευτικών δικαιωμάτων και του μεταλλευτικού εργοστασίου, εδαφικών εκτάσεων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού και του μεταλλείου του Λουτσίου.

Ο δεύτερος διαγωνισμός του Ειδικού Διαχειριστή αφορούσε στη μεταβίβαση των μεταλλείων Ευβοίας, Φθιώτιδας, Βοιωτίας (περιοχή Αγ. Ιωάννης) και Καστοριάς, αποθεμάτων μεταλλευμάτων, υποπροϊόντων και ανακυκλώσιμων υλικών καθώς και αγροτεμαχίων.

Και στους δύο διαγωνισμούς, στην τελική φάση της υποβολής δεσμευτικών προσφορών είχε περάσει το κοινοπρακτικό σχήμα «ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – AD HOLDINGS». Στον δεύτερο διαγωνισμό είχε συμμετάσχει και η ιρλανδική CMII, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, κρίθηκε μετά από μήνες ότι δεν πληρούσε τις νόμιμες προϋποθέσεις για τη διεκδίκηση των περιουσιακών στοιχείων.

Το ΤΑΙΠΕΔ στις 10 Νοεμβρίου ανέδειξε ως προτιμητέο επενδυτή την ένωση των εταιρειών ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – AD HOLDINGS, ενώ προχθές ο Ειδικός Διαχειριστής ανέδειξε το ίδιο σχήμα.

Επενδύσεις

Η ΛΑΡΚΟ, εισέρχεται σε νέα εποχή, κι επίσημα όταν κατακυρωθούν οι αποφάσεις και από τα υπουργεία Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι επενδυτές θα μπορούν να τρέξουν τη βιομηχανία.

Η τελευταία για να καταστεί βιώσιμη και ανταγωνιστική αλλά κυρίως για να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις που είναι η παραγωγή μετάλλων χρήσιμων για την πράσινη μετάβαση (π.χ. μπαταρίες) χρειάζεται ένα επενδυτικό πλάνο της τάξης των 500 εκ. ευρώ.

Οι πληροφορίες θέλουν τους επενδυτές να προετοιμάζονται για τις αναγκαίες επενδύσεις. Η βιομηχανία θα πρέπει να μετατραπεί σε υδρομεταλλουργία από πυρο-μεταλλουργία, ενώ κεφάλαια χρειάζονται και για τη συμμόρφωση της στις αυστηρές περιβαλλοντικές προδιαγραφές.

Αξίζει επίσης να τονιστεί πως με την ολοκλήρωση της διαδικασίας μεταβίβασης της ΛΑΡΚΟ κλείνει κι ένας πολυετής κύκλος με πρόστιμα που είχαν επιβληθεί σε βάρος της Ελλάδας για παλιές παράνομες κρατικές ενισχύσεις ύψους 150 εκ. ευρώ που είχαν δοθεί στη βιομηχανία.

Ο κρυμμένος θησαυρός

Η ΛΑΡΚΟ είναι από τις λίγες βιομηχανίες της Ευρώπης με παραγωγή σιδηρονικελίου.

Τα κοιτάσματα της, λατερίτες, περιέχουν το νικέλιο και το κοβάλτιο, πρώτες ύλες αναγκαίες και απαραίτητες για την κατασκευή μπαταριών. Η πράσινη μετάβαση για να είναι βιώσιμη προϋποθέτει την ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ και τον εξηλεκτρισμό δραστηριοτήτων (π.χ. ηλεκτροκίνηση οχημάτων).

Σύμφωνα με πρόσφατη αρθρογραφία του Σπύρου Τζίντζου τεχνικού συμβούλου της Ειδικής Διαχείρισης ΛΑΡΚΟ η ζήτηση νικελίου για την παραγωγή μπαταριών θα είναι μεγάλη τα επόμενα χρόνια: «Μία πολύ πρόσφατη μελέτη του οίκου Roskill (2021) αναφέρει ότι μόνο για την παραγωγή μπαταριών για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε ένα βασικό σενάριο αναμένεται μία αυξηση της ζήτησης από 17 kt το 2020 σε 542 kt Νi το έτος 2040 μόνο στην Ε.Ε.27, παγκοσμίως δε από 92 kt σε 2,6 Mt.Σε αυτά τα νούμερα θα πρέπει να προστεθούν και οι ανάγκες για την παραγωγή μπαταριών για τη αποθήκευση ενέργειας από τις ΑΠΕ.

Το κοβάλτιο, το οποίο περιέχεται στα λατεριτικά κοιτάσματα της ΛΑΡΚΟ αναμένεται να έχει μια εξίσου μεγάλη αύξηση στις επόμενες 2 δεκαετίες», περιγράφει ο κ. Τζίντζος.

Υδρομεταλλουργία

Ωστόσο η ΛΑΡΚΟ εφαρμόζει την τεχνική της πυρομεταλλουργίας με αποτέλεσμα το προϊόν που παράγει να είναι κράμα σιδηρονικελίου. Χρησιμοποιείται κυρίως από τη βιομηχανία ανοξείδωτου χάλυβα. «Δηλαδή το παραγόμενο νικέλιο πωλείται ως κράμα σιδηρονικελίου στην βιομηχανία του ανοξείδωτου χάλυβα ενώ το περιεχόμενο κοβάλτιο δεν ανακτάται και «χάνεται» μέσα στο κράμα. Το νικέλιο και το κοβάλτιο μπορούν αμφότερα να ανακτηθούν αυτοτελώς μόνο με υδρομεταλλουργική επεξεργασία, κατεργασία που διαφέρει από την πυρομεταλλουργική γιατί γίνεται σε υδατικό περιβάλλον, σε πολύ χαμηλότερες θερμοκρασίες, από 25 μέχρι 150 °C περίπου, συνήθως με τη χρήση διαλύματος θειικού οξέος», εξηγεί σε επίσης πρόσφατση αρθρογραφία του ο Πέτρος Τζεφέρης, Δρ. Βιο-υδρομεταλλουργίας και γενικός διευθυντής Ορυκτών Πρώτων Υλών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Κατά τον ίδιο απαιτούνται επενδύσεις της ΛΑΡΚΟ στην υδρομεταλλουργία.

Και εξηγεί: Η υιοθέτηση, της παραγωγής νικελίου (και κοβαλτίου) με την τεχνική της υδρομεταλλουργίας, (μπορεί να) είναι οικονομικά ανταγωνιστική, έχει πολύ χαμηλότερες ενεργειακές απαιτήσεις και επιπλέον είναι πιο φιλική στο περιβάλλον. Περαιτέρω, θα δώσει την δυνατότητα εκμετάλλευσης λατεριτικών αποθεμάτων με χαμηλή περιεκτικότητα (κάτω από 0,9-1% τουλάχιστον που απαιτεί η εφαρμοζόμενη σήμερα πυρομεταλλουργική τεχνική της αναγωγικής τήξης).

Εφόσον εφαρμοστεί η συγκεκριμένη τεχνολογία, τότε τα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα της χώρας μας θα αυξηθούν σημαντικά και συνακόλουθα θα αυξηθεί και η διάρκεια ζωής της όλης δραστηριότητας για πολλά ακόμη χρόνια. Κι αυτό διότι θα μπουν σε παραγωγική λειτουργία τα διασκορπισμένα σε όλη την Ελλάδα φτωχά λατεριτικά κοιτάσματα πλην όμως υδρομεταλλουργικώς αξιοποιήσιμα.

Και αν γίνει αυτό, πολύ γρήγορα θα μπορούν με τον ίδιο τρόπο να κατεργαστούν μαζί με τα δικά μας κοιτάσματα και τα πολύ περισσότερα βαλκανικά κοιτάσματα των λατεριτών που ως φτωχά επίσης παραμένουν αναξιοποίητα.Τα πιθανά αποθέματα (μεταλλευτικοί πόροι-mineral resources) σιδηρονικελιούχων μεταλλευμάτων (λατεριτών) στην Ελλάδα υπολογίζονται σε >300 Mt, με τα βέβαια που έχουν απομείνει μετά την εντατική εκμετάλλευση της ΛΑΡΚΟ να είναι περίπου 130-160 Mt, με μέση περιεκτικότητα 0,4-0,9% Ni.», καταλήγει ο κ. Τζεφέρης.

Πηγή: OT.GR