Η «ομηρεία» με συγκεκριμένο νομικό περιεχόμενο σημαίνει άλλα πράγματα απαντά ο Φώτης Κουβέλης όταν ερωτάται για τη λέξη που τον έφερε «απέναντι» από τον Πάνο Καμμένο στο ζήτημα των δύο ελλήνων στρατιωτικών που παραμένουν κρατούμενοι στην Αδριανούπολη. Οσο για τις αρμοδιότητες υπουργού και αναπληρωτή υπουργού στο ελληνικό Πεντάγωνο, αρκείται να αναφέρει με νόημα ότι «τα καθήκοντα του καθενός είναι προσδιορισμένα με εξαιρετική σαφήνεια από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό».

Παράλληλα, ο αναπληρωτής υπουργός Αμυνας δηλώνει στα «ΝΕΑ» ότι πρέπει να λυθεί η διαφορά της χώρας μας με την ΠΓΔΜ, ενώ σε όσους διαφωνούν υπενθυμίζει ότι και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι αντίθετος με τη λύση. Αφήνει, δε, ανοιχτό το ενδεχόμενο για ατύχημα στο Αιγαίο, σημειώνοντας όμως πως ούτε η Ελλάδα ούτε και η Τουρκία φαίνεται να επιδιώκουν τη σύγκρουση.

Μπορεί να χαθεί η ευκαιρία για λύση στο Μακεδονικό λόγω πολιτικού κόστους;

Εμείς θέλουμε να υπάρξει λύση του λεγόμενου Μακεδονικού, στη βάση συγκεκριμένων όρων και προϋποθέσεων. Η Ελλάδα πρέπει να κλείσει αυτή την υπόθεση με συγκεκριμένη συμφωνία, η οποία μπορεί να περιβληθεί με τα χαρακτηριστικά μιας διεθνούς συμφωνίας. Με αναγκαίες προϋποθέσεις βεβαίως την εγκατάλειψη του αλυτρωτισμού, την ονομασία με γεωγραφικό ή άλλο συναφή προσδιορισμό για κάθε χρήση και βεβαίως και με αλλαγή του Συντάγματος της FYROM ως υποχρέωση που θα απορρέει από τη συγκεκριμένη συμφωνία.

Η διαπραγμάτευση από την πλευρά μας θέλουμε να προχωρήσει, αλλά δεν είμαστε μόνοι μας. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι είναι δυνατόν να ξεπεραστούν τα συγκεκριμένα ζητήματα που μπορεί να αποτελούν θέματα που έχουν ανάγκη περαιτέρω επεξεργασίας προκειμένου να υπάρξει συμφωνία.

Πόσο βοηθά όμως η στάση του Πάνου Καμμένου που όχι μόνο διαφωνεί, αλλά δηλώνει ότι θα μπλοκάρει μια τέτοια λύση;

Εάν και εφόσον έρθει στη Βουλή και εξασφαλίσει την αναγκαία κοινοβουλευτική στήριξη μέσα στο ελληνικό Κοινοβούλιο, θα αποτελεί μία συμφωνία με τη γειτονική χώρα.

Μα ευνοεί τις προοπτικές λύσης η στάση των ΑΝΕΛ;

Η διαφωνία του κ. Καμμένου δεν αποτελεί το στοιχείο που δυσχεραίνει την προώθηση των διαπραγματεύσεων. Η διαπραγμάτευση βέβαια έχει τα προβλήματά της, και πρέπει να επιλυθούν ζητήματα για να υπάρξει συμφωνία. Δεν μπορώ να σας πω το πότε, γιατί είναι σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση και δεν μπορώ να προσδιορίσω το χρονικό σημείο και την κατάληξη της όλης υπόθεσης.

Θα επιμείνω στο θέμα της στάσης του Πάνου Καμμένου γιατί προχώρησε ένα βήμα ακόμα. Εφυγε από το «διαφωνώ και δεν ψηφίζω» και πήγε στο θα προσπαθήσω να μπλοκάρω μια λύση με σύνθετη ονομασία.

Η κοινοβουλευτική πλειοψηφία –εάν και εφόσον υπάρξει –είναι εκείνη που αποφασίζει την έγκριση της συμφωνίας, η οποία θα ισχύει ως συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και της FYROM.

Μα υπάρχει άλλος τρόπος ώστε να μην εγκρίνει η Βουλή μια διεθνή συμφωνία;

Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι άλλο. Είναι συμφέρον για τη χώρα να κλείσει θετικά αυτή η υπόθεση. Είναι καταγεγραμμένο το ενδιαφέρον της Τουρκίας να αναπτύξει το δικό της τόξο στην ευρύτερη περιοχή, όπως καταγεγραμμένη είναι και η πολιτική θέση από κάποιες άλλες δυνάμεις της ευρύτερης περιοχής για τη δημιουργία της Μεγάλης Αλβανίας, που μπορεί να φτάνει μέχρι και το Τέτοβο. Μπορώ να υπενθυμίσω σε εκείνους που λένε «όχι λύση τώρα» ότι ο Ερντογάν δεν θέλει την επίλυση του Μακεδονικού και το παραγγέλλει. Προέτρεψε τους βόρειους γείτονές μας: «Μη λύνετε το ονοματολογικό». Αυτό ας το συνυπολογίσουν και όσοι δε θέλουν την επίλυση του Μακεδονικού.

Ο υπουργός Αμυνας δήλωσε ότι είναι δική του αρμοδιότητα το ζήτημα των δύο στρατιωτικών, προφανώς απαντώντας σε εσάς που αποδώσατε σε «υπερτροφικό λόγο» τις αναφορές του περί «ομηρείας»…

Δεν θα παρακολουθήσω τα όσα γράφονται και λέγονται για να αναδείξουν διάσταση μεταξύ του υπουργού και του αναπληρωτή υπουργού. Τα καθήκοντα του καθενός μας είναι προσδιορισμένα με εξαιρετική σαφήνεια από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό.

Είναι καμπανάκι κινδύνου για το ελληνικό Πεντάγωνο η ρητορική των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο;

Δεν υπάρχουν για την Ελλάδα «γκρίζες ζώνες». Οι διεθνείς συνθήκες και το διεθνές δίκαιο με σαφή τρόπο οριοθετούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας όπως και εκείνα της Τουρκίας. Κατά συνέπεια καμία συζήτηση για δήθεν γκρίζες ζώνες και καμία συζήτηση για αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάννης. Η Συνθήκη της Λωζάννης ούτε αναθεωρείται ούτε επικαιροποιείται. Μην ξεχνάτε ότι τα σύνορα της Ελλάδας και της Κύπρου είναι και σύνορα της Ευρώπης.

Αποφασιστικότητα ή κατευνασμός στις προκλητικές πρακτικές;

Η αποφασιστικότητα έχει σχέση με τη συγκεκριμένη σθεναρή στάση μας στην υπεράσπιση και προστασία των κυριαρχικών εθνικών μας δικαιωμάτων. Δεν επιλέγουμε να τροφοδοτήσουμε εμείς τις εντάσεις γιατί αυτές εξυπηρετούν τα σχέδια της Τουρκίας και όχι τα συμφέροντα της χώρας μας. Αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν μας οδηγεί στο να μην καταγράφουμε με σαφήνεια και κατηγορηματικότητα την αποφασιστικότητα, την ικανότητα και την επάρκειά μας ως χώρα να υπερασπιστούμε και να προστατέψουμε τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματά μας.

Φοβάστε ένα «θερμό» επεισόδιο στο Αιγαίο;

Εκείνο που μπορεί να προκύψει είναι ένα τυχαίο επεισόδιο το οποίο μπορεί να έχει και την «θερμότητά» του. Αλλά αυτό, κατά την εκτίμησή μου, δεν μπορεί να σημάνει γενίκευση της μιας ή της άλλης μορφής. Ενα τυχαίο επεισόδιο, για παράδειγμα, σε μία αναχαίτιση μπορεί να προκύψει, κι αυτό το τυχαίο να «θερμάνει» την κατάσταση.

Αλλά σε καμία περίπτωση αυτό δεν μπορεί να αποτελεί στοιχείο –δεν νομίζω ότι το επιλέγει και η Τουρκία -, για μία γενίκευση, της μιας ή τη άλλης διάρκειας, αυτού του τυχαίου που μπορεί να μετατραπεί σε θερμό επεισόδιο.

Εκτίμηση κάνω βασισμένη στο ότι η Τουρκία έχει πολλά μέτωπα. Γνωρίζει, άλλωστε, τους συσχετισμούς που έχουν σχέση και με την Ευρώπη αλλά και με την πέραν του Ατλαντικού δύναμη.

Πώς απαντάτε στην κριτική που δέχεστε για λάθη στο θέμα των δύο στρατιωτικών;

Δεν είναι καλή υπηρεσία για τα εθνικά μας συμφέροντα αυτό που πολλές φορές με έναν εύκολο αντιπολιτευτικό λόγο επιλέγεται για να χτυπηθεί η κυβέρνηση. Πρέπει να καταλάβουν όσοι αντιπολιτεύονται, στη βάση των εθνικών ζητημάτων, ότι κάνουν τελικά κακό όχι στην κυβέρνηση, αλλά στα ίδια τα συμφέροντα της χώρας. Πολλοί ερωτούν αν υπάρχει plan b.

Ειλικρινά, αν αυτοί που κάνουν αντιπολίτευση στο όνομα των εθνικών συμφερόντων βλάπτοντας τα εθνικά συμφέροντα κι έχουν κάποιο δικό τους plan b, ας το καταθέσουν.

Θα επιστρέψουν πριν το Πάσχα οι δύο έλληνες στρατιωτικοί;

Δεν θα κάνω εκτίμηση, γιατί αυτό το περιστατικό διασυνοριακού χαρακτήρα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με μια απλή συνεννόηση που η χώρα μας επέλεξε από την πρώτη στιγμή. Η Τουρκία το ενέταξε στην κλιμακούμενη ένταση που θέλει να προκαλεί. Εμείς βεβαίως διεκδικούμε να αντιμετωπιστεί το διασυνοριακό επεισόδιο στις πραγματικές του διαστάσεις, το οποίο και με το εθιμικό διεθνές δίκαιο θα έπρεπε να έχει ήδη αντιμετωπιστεί. Και λέω «εθιμικό» με την έννοια ότι στο πρόσφατο όσο και στο μακρινό παρελθόν, τέτοια περιστατικά αντιμετωπίζονταν με απευθείας συνεννόηση. Η Τουρκία και αυτό το περιστατικό θέλησε να το εντάξει στην κλίμακα των εντάσεων που θέλει να στήνει.

Αρα δικαιώνεται ο Πάνος Καμμένος που μίλησε εξ αρχής για «ομηρεία»;

Η έννοια της ομηρείας είναι διαφορετική από την παρατεταμένη και αδικαιολόγητη κράτηση. Εχει άλλο περιεχόμενο και άλλες διαστάσεις. Εμείς, βεβαίως, καταγράφουμε ως απαράδεκτο το γεγονός ότι για περίπου ένα μήνα κρατούνται δυο στρατιωτικά μας στελέχη, αλλά η «ομηρεία», με συγκεκριμένο νομικό περιεχόμενο, σημαίνει άλλα πράγματα. Γι’ αυτό και υποστηρίζω την άποψη ότι με σταθερή τη διεκδίκησή μας, με συγκεκριμένη τη δραστηριότητα της εξωτερικής μας πολιτικής, διεκδικούμε να επιστρέψουν το συντομότερο οι δύο στρατιωτικοί μας στην Ελλάδα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποδεχτούμε το νομικό περιεχόμενο της λέξης «ομηρεία».