Τις τελευταίες εβδομάδες η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού πρωταγωνιστεί στην ειδησεογραφία και όχι με θετικό πρόσημο. Οι τραγελαφικοί χειρισμοί της στο θέμα του Ελληνικού, ανέδειξαν θεαματικά, εκτός από διοικητικές αδυναμίες και σκοπιμότητες, τις απολύτως προβληματικές σχέσεις της ηθοποιού υπουργού με την αρχαιολόγο γενική γραμματέα. Η πολυήμερος απουσία της υπουργού στην Κίνα και η δεκαήμερος απουσία της στο Βερολίνο για παραστάσεις είναι δηλωτική ότι η υπουργός δεν θεωρεί πρωταγωνιστικό τον ρόλο της στο υπουργείο.

Οσοι υπηρετούν από ποικίλες θέσεις τον Πολιτισμό θεωρούν ότι το υπουργείο διάγει τη χειρότερη περίοδο. Η οικονομική δυσπραγία εντείνει την απραξία. Υπηρεσίες και οργανισμοί ταλανίζονται από την έλλειψη πόρων, οι οποίοι όμως φαίνεται ότι υπάρχουν για τους αρεστούς και φίλα προσκείμενους. Πού και με ποια κριτήρια έχουν κατανεμηθεί τα 17 εκατ. ευρώ που το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων διέθεσε στο υπουργείο τον παρελθόντα Μάρτιο;

Προγράμματα και δράσεις που έχουν εξαγγελθεί από την ηγεσία λησμονούνται. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το πιλοτικό δίκτυο των φεστιβάλ. Αυτό, για το οποίο η υπουργός δήλωνε ότι θα μπορούσε «να απογειώσει ακόμα και μέσα στο τσουνάμι των αλλαγών που ζουν η Ελλάδα και η Ευρώπη». Στην πραγματικότητα τσουνάμι –οικονομικό –σάρωσε τα φεστιβάλ και τους συνεργασθέντες με αυτά.

Ετερον παράδειγμα: το ΕΣΠΑ 2014-2020, την ευθύνη της υλοποίησης του οποίου έχει η γενική γραμματέας. Δύο χρόνια από την έναρξή του έχουν ενταχθεί μόλις πενήντα έργα. Μερικά δεν έχουν καν ξεκινήσει, άλλα υπολειτουργούν και γενικά η εικόνα της απορροφητικότητας των πόρων προκαλεί θλίψη. Σε κάποιες Περιφέρειες, όπως η Κεντρική Μακεδονία, δεν έχει ξεκινήσει κανένα έργο, καθώς οι φάκελοι που κατετέθησαν από το υπουργείο κρίθηκαν ανώριμοι. Σε άλλες, έχουν ενταχθεί ελάχιστα έργα, όπως στην Κρήτη, με μόνη ένταξη την έκθεση του Μουσείου Χανίων. Στην Πελοπόννησο, τη Δυτική Μακεδονία, τη Θεσσαλία, ματαίως οι Εφορείες Αρχαιοτήτων περιμένουν την ένταξη κάποιων έργων. Η γενική γραμματέας δεν βιάζεται. Αλλωστε έχει ξεκαθαρίσει ότι το ΕΣΠΑ δεν αποτελεί πανάκεια.

Στην Αττική, η Εθνική Πινακοθήκη φαίνεται ότι για τα επόμενα χρόνια θα παραμείνει εργοτάξιο. Το κτίριο του ΦΙΞ είναι άγνωστο πότε θα λειτουργήσει ως Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης καλύπτοντας ένα βασικό κενό στην πολιτιστική φυσιογνωμία της πρωτεύουσας. Το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης θέλει χρόνια για να λειτουργήσει στην Αυλή των Θαυμάτων, στα δεκαοκτώ κτίρια που αποκαταστάθηκαν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013.

Το Μέγαρο Λοβέρδου-Τσίλερ, παρά τις δηλώσεις της ηγεσίας ότι θα ολοκληρωθεί τον Ιούνιο του 2016, εξακολουθεί να καλύπτεται με τις εργοταξιακές λινάτσες επιβαρύνοντας τις οδούς Ακαδημίας και Μαυρομιχάλη. Τα κτίρια στο Τατόι έχουν αφεθεί στην τύχη τους.

Η εικόνα του υπουργείου, σήμερα, δηλώνει την ανεπάρκεια, την αδυναμία, την ανικανότητα της νυν πολιτικής ηγεσίας. Υπηρεσίες και εργαζόμενοι έχουν δώσει ισχυρά δείγματα γραφής. Είναι οι ίδιες υπηρεσίες, είναι τα ίδια στελέχη, που τη δεκαπενταετία 1999-2014 υλοποίησαν περισσότερα από 1.300 έργα σε όλη την επικράτεια δημιουργώντας χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Η Λίνα Μενδώνη είναι αρχαιολόγος και πρώην γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού