Τα Χριστούγεννα του 1989 ο Εντ Βάλιαμι έφτασε με ένα νυχτερινό τρένο στο Βουκουρέστι. Ο σκοπός του ήταν να αντικαταστήσει τον Ιαν Τρέινορ ως ανταποκριτής της «Γκάρντιαν» στη ρουμανική πρωτεύουσα, ώστε ο τελευταίος να αναλάβει την κάλυψη των καυτών εξελίξεων από άλλες περιοχές της χώρας. Τον βρήκε να καπνίζει μόνος στο μπαρ του ξενοδοχείου Continental. «Γεια» του είπε με τη χαρακτηριστική σκωτσέζικη προφορά του. «Καλώς ήρθες στη Ρουμανία –η κατάσταση είναι γαμημένη, εδώ γίνεται ανταλλαγή πυρών. Ο τύπος της «Ουάσιγκτον Ποστ» έφυγε όταν μια σφαίρα πέτυχε το μαξιλάρι του. Πρέπει επίσης να στέλνουμε τα κείμενα από ένα βουλγαρικό τέλεξ που του λείπουν αρκετά πλήκτρα. Ο καφές είναι καλός, να σου βάλω;».

Σπάνια περίπτωση δημοσιογράφου ο Τρέινορ, που πέθανε το Σάββατο σε ηλικία 60 ετών από καρκίνο. Ηταν από τους πρώτους που προέβλεψαν το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Ηταν από τους πρώτους που προειδοποίησαν για τις αυταρχικές τάσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν. Παθιασμένος και πεισματάρης, μια φορά διέσχισε την Κοιλάδα Πανσίρ του Αφγανιστάν περπατώντας για τρεις ημέρες χωρίς φαγητό και νερό. Πάντα άριστα ενημερωμένος και πραγματιστής, είχε ταχθεί υπέρ του βομβαρδισμού των Σερβοβοσνίων από το ΝΑΤΟ και είχε διαφωνήσει με έναν συνάδελφό του που προέβλεπε ότι η περιοχή θα έπαιρνε φωτιά. Οταν ξεκίνησαν οι βομβαρδισμοί και ο Κάρατζιτς παραδόθηκε αμέσως, γύρισε και είπε στον συνάδελφο: «Αν θέλεις να γίνεις προφήτης, πρέπει να πέφτεις και μέσα».

Το τελευταίο μεγάλο θέμα που κάλυψε ήταν η ελληνική κρίση. Κάνοντας έναν απολογισμό για τα πέντε χρόνια από την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου, έγραψε τον περσινό Μάιο στην «Γκάρντιαν» ότι το πείραμα ήταν μια καταστροφή για την Ελλάδα και μια κολοσσιαία αποτυχία για την Ευρώπη. Τέσσερις μήνες αργότερα, υπέγραψε ένα υποδειγματικό ρεπορτάζ με τίτλο «Οι τρεις ημέρες που έσωσαν το ευρώ».

Ενας φίλος υποστήριζε χθες ότι χρειαζόμαστε στην Ελλάδα ένα ανώτερο επίπεδο δημοσιογραφίας και υποδείκνυε ως πρότυπο τη νέα «Μοντ». Περισσότερο κι από τα έντυπα όμως, πρότυπα είναι οι ίδιοι οι δημοσιογράφοι. Ο Τρέινορ αφήνει μια κληρονομιά που πρέπει να τη διδάσκουν στα σχολεία και τα εργαστήρια.