Τα multiplex ήρθαν στην Ελλάδα το έτος 1997, αλλάζοντας ολοκληρωτικά τον κινηματογραφικό χάρτη, με το πρώτο εξ αυτών να ανοίγει στο Μαρούσι. Ξαφνικά παρουσιάστηκαν νέες εταιρείες διανομής έτοιμες να προσφέρουν υλικό προς κατανάλωση. Η αγορά πήρε μπρος και οι κυνηγοί ταινιών έγιναν πιο ανταγωνιστικοί από ποτέ. Λίγο μετά ακολούθησαν τα εγκαίνια του Village 9 Cinemas στην Πυλαία Θεσσαλονίκης, το 1999 λειτούργησε ο πολυκινηματογράφος στο Παγκράτι με 5 αίθουσες και 784 θέσεις και στις 17 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους άνοιξε το Village Park and More στον Ρέντη, ψυχαγωγικό και εμπορικό κέντρο, με 21 αίθουσες (η μία θερινή).
Το πρόβλημα προέκυψε νωρίς: ξάφνου, οι πολυχώροι (ή, αν προτιμάτε, τα εμπορικά κέντρα) με καφετέριες, καταστήματα και, φυσικά, κινηματογραφικές αίθουσες άρχισαν να αναπτύσσονται με ιλιγγιώδη ταχύτητα για τα δεδομένα τέτοιων αναπτύξεων αλλά και των εμφανέστατων δυσκολιών –σε γραφειοκρατικό και προφανώς πολεοδομικό επίπεδο –που χαρακτηρίζουν τη βαριόμοιρη ελληνική αγορά. Το πρώτο multiplex που άνοιξε ήταν και το πρώτο που έκλεισε, αυτό του Αμαρουσίου.
Πριν από περίπου έναν χρόνο, τα Ster Cinemas της Λεωφόρου Αχαρνών, στο ύψος του Αγίου Ελευθερίου, κατέβασαν ρολά –τώρα στο ακίνητο αυτό λειτουργεί κατάστημα γνωστής αλυσίδας παιδικών προϊόντων και παιχνιδιών. Η συνεχιζόμενη υποβάθμιση της συγκεκριμένης περιοχής έπαιξε προφανώς τον δικό της ρόλο. Σήμερα, στις απώλειες περιλαμβάνεται και το Odeon Kosmopolis στη Λεωφόρο Κηφισίας, στο ύψος του Αμαρουσίου. «Πριν από κάποιες εβδομάδες μάς ανακοινώθηκε πως το Odeon Kosmopolis θα αλλάξει ιδιοκτησία –δεν μπορούσαμε πλέον να είμαστε εκεί. Και φυσικά, δεν μπορούσαμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό, οπότε αποφασίσαμε να αποχωρήσουμε προκειμένου να αξιοποιηθεί διαφορετικά το ακίνητο. Ξέρω πως από χώρος ψυχαγωγίας θα γίνει κάτι εντελώς διαφορετικό, δίχως να ξέρω ποιος είναι ο επενδυτής γιατί εμείς απλώς κληθήκαμε να αποχωρήσουμε. Ψάχνουμε να κάνουμε κάποιες επενδύσεις τώρα στα βόρεια προάστια και μπορώ να σου πω πως πολύ άμεσα θα έχουμε κάτι ανακοινώσιμο. Δεν θα είναι multiplex όμως. Αυτό σου το λέω με σιγουριά». Στην άλλη άκρη της γραμμής, ο Ορέστης Πλακιάς, υπεύθυνος Τύπου της εταιρείας διανομής Odeon.
ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ. «Από τα στοιχεία από το 2009 μέχρι πρόπερσι βλέπουμε μια πτώση των εισιτηρίων από τα 14 εκατομμύρια στα 9, αλλά δεν μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι τα multiplex χάνουν πιο πολύ. Ηταν περισσότερο αναλογική απώλεια». Μα όλες οι επιχειρήσεις στο Kosmopolis (όπως και στο Starcity της Συγγρού που παραμένει ανοιχτό) είχαν κατεβάσει ρολά –μόνο τα σινεμά δούλευαν υπενθυμίζω. «Αυτό είναι κάτι που αφορούσε τους ίδιους τους ενοικιαστές. Κι εμείς πάντα τονίζαμε πως το κλείσιμο των επιχειρήσεων στα εμπορικά κέντρα επηρέαζε αναπόφευκτα και την κίνηση στις κινηματογραφικές αίθουσες. Από εκεί και πέρα δεν υπήρξε ποτέ μια άλλη εξήγηση». Να σημειώσουμε πάντως ότι τα περισσότερα franchise εστιατορίων που λειτουργούσαν στο Kosmopolis τα πρώτα χρόνια έχουν διακόψει την επιχειρηματική τους παρουσία στην Ελλάδα –ή δεν λειτουργούν πια στο Κέντρο.
Στο μεταξύ, η εταιρεία που έφερε τα multiplex στην Ελλάδα, η Village Roadshow, έκλεισε το τμήμα διανομής ταινιών της (ο κολοσσός που ακούει στο όνομα Tanweer έχει αναλάβει το κομμάτι της παραγωγής που της αντιστοιχούσε) και έχουν μείνει μονάχα οι αίθουσες. Θυμίζουμε ότι η εταιρεία συμμετείχε σε μεγάλο ποσοστό στην παραγωγή της «Πολίτικης κουζίνας» ενώ ανέλαβε, στη συνέχεια, και το 35% στην παραγωγή της ταινίας «Το κλάμα βγήκε από τον Παράδεισο» –ακολούθησε η ταινία «Alter Ego» με τον Σάκη Ρουβά, το μεγάλο βατερλό της εταιρείας καθώς οι εισπράξεις της «έκλεισαν κάστρα». Σκεφθείτε ότι η εταιρεία προσπαθούσε από το 2005 να αναπτύξει ένα συγκρότημα οικογενειακής ψυχαγωγίας, το οποίο μεταξύ άλλων θα περιελάμβανε roller coaster, χώρους συναυλιών – εκδηλώσεων, ζωολογικό κήπο και φυσικά multiplex –θα επένδυε μάλιστα 100 εκατομμύρια ευρώ. Συμμετείχε δε και στον διαγωνισμό για τη μίσθωση της ολυμπιακής εγκατάστασης Canoe Kayak στο Ελληνικό, αλλά τελικώς αποσύρθηκε.
Σήμερα δεν υπάρχει περιθώριο για μεγαλεπήβολα σχέδια. Τουλάχιστον, υπάρχει ένα ενδιαφέρον για τους εργαζομένους. «Μετά την ανακοίνωση, προσπαθήσαμε να κρατήσουμε όσους μπορούσαμε μέσα στο δίκτυο της Odeon», μου εκμυστηρεύεται ο Ορέστης Πλακιάς, «και πρέπει να σου πω ότι είμαστε ακόμα σε συζήτηση. Κάποιοι δέχτηκαν, κάποιοι αρνήθηκαν, αλλά εμείς τους έχουμε διαβεβαιώσει πως με την πρώτη ευκαιρία θα είναι οι πρώτοι επιλαχόντες».