Project Syndicate

Στη Βόρεια Ευρώπη και ιδιαίτερα στη Γερμανία η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να προχωρήσει σε ποσοτική χαλάρωση έχει προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις. Εάν κρίνει κανείς από την κριτική που ασκείται, θα μπορούσε να πει ότι ο μηδενικός πληθωρισμός είναι κάτι το θετικό. Εάν ίσχυε κάτι τέτοιο, όμως, οι κεντρικές τράπεζες του πλανήτη θα είχαν θέσει εδώ και καιρό ως στόχο την επίτευξη μηδενικού πληθωρισμού.

Επικριτές λένε ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας επειδή ο σχεδόν μηδενικός πληθωρισμός στην ευρωζώνη είναι αποτέλεσμα της πτώσης των τιμών του πετρελαίου. Δυστυχώς υπάρχουν πολλοί λόγοι για ανησυχία.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η ποσοτική χαλάρωση δεν έχει μειονεκτήματα. Πιθανότατα θα δημιουργήσει φούσκα στις τιμές. Επίσης η άνοδος στις τιμές των μετοχών, των ομολόγων και της γης θα αυξήσει τον πλούτο των ιδιοκτητών τους, ενώ όσοι δεν έχουν τέτοια περιουσία δεν θα επωφεληθούν.

Είναι δουλειά των κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν την αύξηση των ανισοτήτων που δημιουργεί η ποσοτική χαλάρωση και έχουν ένα εργαλείο για αυτό: τη φορολογία.

Αλλη μεγάλη ανησυχία στη Γερμανία είναι ότι η ποσοτική χαλάρωση μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ευρωομολόγων. Επειτα υπάρχουν όσοι λένε ότι η ποσοτική χαλάρωση θα καταστρέψει τη δημοσιονομική πειθαρχία. Μπορεί να είναι αλήθεια ότι οι αγορές ομολόγων από την ΕΚΤ θα προστατέψουν κυβερνήσεις από τις πιέσεις των αγορών, αλλά οι πιέσεις αυτές ήταν ήδη αναποτελεσματικές. Είναι δουλειά των κυβερνήσεων να τηρήσουν τις συμφωνίες και να μην κάνουν πίσω στην εκπλήρωση των ευθυνών τους.

Τέλος, οι επικριτές της ΕΚΤ στη Γερμανία λένε ότι η νομισματική πολιτική της τράπεζας δεν συνάδει με τις ανάγκες της χώρας. Αυτό είναι αλήθεια. Η ΕΚΤ είναι υπεύθυνη για όλη την ευρωζώνη. Τα πρώτα δέκα χρόνια του ευρώ η πολιτική της ΕΚΤ ήταν πολύ χαλαρή για την Ισπανία. Τώρα είναι πολύ χαλαρή για τη Γερμανία. Δεν πρέπει να κατηγορείται η ΕΚΤ επειδή κάνει τη δουλειά της.

Ο Ζαν Πιζανί – Φερί είναι καθηγητής στη Hertie School of Governance στο Βερολίνο και έχει καθήκοντα γενικού επιτρόπου Χάραξης Πολιτικής στη γαλλική κυβέρνηση. Είναι πρώην διευθυντής του ινστιτούτου Bruegel.