Αναζήτηση
Μπορεί επιτέλους οι ΗΠΑ να δείχνουν σημάδια ανάκαμψης, αυτό ωστόσο δεν ισχύει και για την Ευρώπη. Στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν είναι πλέον μικρότερο απ’ ό,τι πριν από την κρίση.
Αλλά η Ευρώπη δεν είναι θύμα. Πράγματι οι ΗΠΑ έκαναν λάθος χειρισμούς στην οικονομία, όμως δεν πήγαν να φορτώσουν στην Ευρώπη τα λάθη τους. Αυτό που συμβαίνει στην Ευρώπη το προκάλεσε η ίδια στον εαυτό της χάρη σε μια άνευ προηγούμενου σειρά λανθασμένων οικονομικών αποφάσεων που ξεκίνησαν με τη δημιουργία του ευρώ. Αν και σκοπός του ήταν να ενώσει την Ευρώπη, στο τέλος κατάφερε να τη χωρίσει. Και υπό την απουσία πολιτικής βούλησης να δημιουργηθούν οι θεσμοί εκείνοι που θα επέτρεπαν στο ενιαίο νόμισμα να λειτουργήσει, η ζημιά είναι μη αναστρέψιμη.
Το σημερινό χάος προέρχεται εν μέρει από την προσκόλληση της Ευρώπης σε μια λάθος εμμονή ότι οι αγορές λειτουργούν εύρυθμα, χωρίς ατέλειες. Πώς αλλιώς να εξηγηθεί ότι κάθε χρόνο οι εκθέσεις των ευρωπαϊκών ηγεσιών σχετικά με τις συνέπειες των πολιτικών τους αποδεικνύονται συστηματικά λάθος;
Αυτές οι προβλέψεις αποδείχθηκαν εσφαλμένες όχι επειδή οι χώρες της Ευρώπης απέτυχαν να ενσωματώσουν τις προβλεπόμενες πολιτικές, αλλά επειδή ήταν ελαττωματικά τα μοντέλα πάνω στα οποία αυτές στηρίχθηκαν.
Κι όμως οι ευρωπαίοι ηγέτες παραμένουν πεπεισμένοι ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις αποτελούν κορυφαία τους προτεραιότητα. Αλλά αυτό που η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερο είναι μεταρρύθμιση της ίδιας της ευρωζώνης και να σταματήσει η λιτότητα. Μόνο τότε η Ευρώπη θα μπορέσει να ανακάμψει.
Τώρα η Ελλάδα αποτελεί ένα ακόμη τεστ για την Ευρώπη. Η πτώση του ΑΕΠ της από το 2010 ώς σήμερα είναι πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που αντιμετώπισαν το 1930 οι ΗΠΑ κατά τη περίοδο του Μεγάλου Κράχ.
O Τζόζεφ Στίγκλιτς είναι νομπελίστας οικονομολόγος και διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Columbia
