Το πρωί της Δευτέρας, δύο ευρωπαίοι Σοσιαλιστές, ένας Γάλλος και ένας Γερμανός, επισκέφθηκαν το Λύκειο Ζαν-Ρενουάρ ντε Μποντί του Σεν-Σαν-Ντενί, λίγο έξω από το Παρίσι. Ο Γάλλος ήταν ο Κολντ Μπαρτολόν, ο πρόεδρος της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης. Ο Γερμανός, ο Μάρτιν Σουλτς, ο απερχόμενος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και υποψήφιος της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών για την προεδρία της Κομισιόν. Είχαν προσκληθεί αμφότεροι από το θινκ τανκ EuropaNova να συζητήσουν με καμιά 100αριά μαθητές λυκείου για την Ευρώπη –βάσει του στερεότυπου «οι νέοι είναι το μέλλον» κι ας μην προλαβαίνουν να ψηφίσουν στις επερχόμενες ευρωεκλογές.

Οι μαθητές ενδιαφέρονταν για το θέμα, είχαν προετοιμαστεί για τη συζήτηση, κάποιοι από τους τελειόφοιτους μάλιστα φιλοδοξούν να σπουδάσουν πολιτικές επιστήμες. «Ποιος από εσάς νιώθει Ευρωπαίος;», τους ρωτούν πρώτα από όλα Μπαρτολόν και Σουλτς. Δεν σηκώθηκαν περισσότερα από 10 χέρια. Οι μαθητές ομολογούν πως έχουν «θολή εικόνα» της Ευρώπης. Μπαρτολόν και Σουλτς επιστρέφουν στα βασικά. «Χάρη στην Ευρώπη έχουμε τελειώσει με τα γαλλο-γερμανικά αιματοκυλίσματα», επιμένει ο πρώτος. Ο Σουλτς θυμάται πώς, όταν ήταν εκείνος μαθητής λυκείου, «γιος γερμανού στρατιώτη», μια ανταλλαγή μαθητών τον είχε οδηγήσει στο Μπορντό, στο σπίτι μιας οικογένειας αντιστασιακών. Ο πατέρας κοιτούσε με μισό μάτι «τον Γερμαναρά στο οικογενειακό τραπέζι». Τα παιδιά, πάλι, τον αγκάλιασαν σαν αδελφό. «Το ομολογώ, φοβάμαι», λέει. «Οι δαίμονες που κατέστρεψαν την Ευρώπη υπάρχουν ακόμη. Βρισκόμαστε ξανά στον δρόμο του «πρώτα η χώρα μου, πρώτα η φυλή μου». Μπορούμε να πούμε πως η Ευρώπη είναι αναποτελεσματική, δεν είναι δίκαιη, δεν μπορούμε όμως να την αμφισβητούμε».

Οι μαθητές ζητούν να μάθουν συγκεκριμένα πράγματα. Τι κάνει η Ευρώπη για να βοηθήσει το Σεν-Σαν-Ντενί –μια περιοχή με ποσοστό αποχής 67,13% στις ευρωεκλογές του 2009; Χρηματοδοτεί η Ευρώπη προγράμματα για τους μαθητές επαγγελματικών λυκείων; Τι «βάρος» έχει πραγματικά το Ευρωκοινοβούλιο; Γιατί δεν εναρμονίζονται τα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα; Οι δύο ευρωπαίοι Σοσιαλιστές απαντούν όσο μπορούν καλύτερα. Η συζήτηση διαρκεί κοντά δύο ώρες. Και στο τέλος, η ερώτηση τίθεται εκ νέου. «Ποιος από εσάς νιώθει Ευρωπαίος;». Δεν σηκώθηκαν περισσότερα από 10 χέρια. Και η ερώτηση μιας μαθήτριας έμεινε να αιωρείται: «Μα πώς να νιώσουμε Ευρωπαίοι αν δεν έχουμε συναντήσει την Ευρώπη;».