Τον Φεβρουάριο του 1981 ο Νέλσον Μαντέλα συμπλήρωνε 17 χρόνια στις φυλακές του Ρόμπεν Αϊλαντ –και ο Μπαράκ Ομπάμα βρισκόταν στο δεύτερο έτος σπουδών στο Occidental College της Καλιφόρνιας. Παρακολουθούσε τα τεκταινόμενα στη Νότια Αφρική, στην ήπειρο όπου γεννήθηκε ο πατέρας του, συμμετείχε σε ένα κίνημα εναντίον του απαρτχάιντ: έγραφε φυλλάδια, επικοινωνούσε με εκπροσώπους του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου ζητώντας τους να έρθουν να μιλήσουν στο πανεπιστήμιο και κυρίως πίεζε, όσο μπορούσε ένας 19χρονος φοιτητής, τη διοίκηση του ιδρύματος να κόψει τους οικονομικούς δεσμούς της με τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνταν στη Νότια Αφρική –αν και, κατά βάθος, φοβόταν ότι ο Νέλσον Μαντέλα θα περνούσε τη ζωή του στη φυλακή.

Στις 18 Φεβρουαρίου 1981 ο Ομπάμα είχε αναλάβει να μιλήσει, μαζί με άλλους φοιτητές, σε μια διαδήλωση στο πανεπιστήμιο. Το κοινό δεν ξεπερνούσε τις μερικές εκατοντάδες. «Μια μάχη βρίσκεται σε εξέλιξη… Ενας ωκεανός μάς χωρίζει. Είναι όμως μια μάχη που μας αγγίζει όλους, είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε όχι. Μια μάχη που μας υποχρεώνει να επιλέξουμε στρατόπεδο. Είναι μια επιλογή ανάμεσα στην αξιοπρέπεια και στη δουλεία, στη δικαιοσύνη και στην αδικία». Το σενάριο ήθελε τον Ομπάμα να προφέρει λίγες φράσεις και κατόπιν να εκδιώκεται αιφνιδιαστικά από τη σκηνή από δύο λευκούς φοιτητές με παραστρατιωτικές στολές· μια συμβολική αναπαράσταση της κατάστασης στη Νότια Αφρική. Ο νεαρός μιγάς έπρεπε να προσποιηθεί ότι αντιστέκεται, και αντιστάθηκε πράγματι· αλλά, όπως θα ομολογούσε χρόνια αργότερα, δεν προσποιούνταν: «Ηθελα να μείνω εκεί, να ακούω τα λόγια μου να αναπηδούν πάνω στο πλήθος και να επιστρέφουν υπό τη μορφή χειροκροτημάτων. Είχα τόσα να πω».

Η διαδήλωση έπεσε στο κενό. Η διοίκηση του πανεπιστημίου απέρριψε το αίτημα των φοιτητών. Λίγο αργότερα ο 19χρονος Ομπάμα θα μιλούσε σε μια συμφοιτήτριά του για την αμφιθυμία εκείνων των στιγμών πάνω στο βήμα· αναρωτιόταν μήπως τον είχαν κάνει να νιώσει πιο σημαντικός από τον στόχο που υπερασπιζόταν. «Δεν πιστεύω ότι αυτό που συμβαίνει σε ένα παιδί στο Σοβέτο ενδιαφέρει ιδιαίτερα τους ανθρώπους στους οποίους μιλούσαμε… Με έκανε να νιώσω σημαντικός γιατί μου άρεσε το χειροκρότημα». Ηταν η πρώτη πολιτική ομιλία του ανθρώπου που θα γινόταν αργότερα ο πρώτος μαύρος πρόεδρος των ΗΠΑ· και έκανε προχθές το βράδυ μια παύση για να ευχαριστήσει, γνήσια ταπεινά αυτή τη φορά, τον Νέλσον Μαντέλα επειδή υπήρξε.