Ο Κωστής Σκαλιόρας, που έφυγε από τη ζωή στα 86 του χρόνια και κηδεύεται αύριο, είχε συνειδητά επιλέξει μια αθόρυβη αλλά πολύ ουσιαστική και συνεπή παρουσία στην πολιτιστική ζωή της χώρας, καταλήγοντας να είναι, στο μυαλό του πνευματικού κόσμου, από τους ανθρώπους που σημάδεψαν μια ολόκληρη εποχή.
Εκανε σπουδές Ψυχολογίας στη Σορβόννη, τα πεδία όμως με τα οποία ασχολήθηκε συστηματικά ήταν η κριτική και η μετάφραση.
Εργάστηκε ως κινηματογραφικός κριτικός στο «Βήμα» (1959-1974) και επιφυλλιδογράφος στην ίδια εφημερίδα (1971-1975), ως θεατρικός κριτικός στον «Ταχυδρόμο» (1961-1967) και, βέβαια, ως αρχισυντάκτης στο θρυλικό περιοδικό «Εποχές» που εξέδιδε (από το 1963 έως το 1967) ο Χρήστος Λαμπράκης και διηύθυνε ο Αγγελος Τερζάκης, με συμβούλους έκδοσης τους Γιώργο Σεφέρη, Κ.Θ. Δημαρά, Γιώργο Θεοτοκά, Λέοντα Καραπαναγιώτη και τον ίδιο τον Κωστή Σκαλιόρα.
«Στις “Εποχές” πρωτοδημοσίευσα την “Κάθοδο των Εννιά”, είχαν δε χρησιμοποιηθεί ως εικονογράφηση και δύο σχέδια του Δημήτρη Μυταρά», θυμάται ο συγγραφέας και ακαδημαϊκός Θανάσης Βαλτινός. Και προσθέτει: «Οταν ήρθε η δικτατορία και έκλεισε το περιοδικό, ο Σκαλιόρας ήρθε και με βρήκε για να μου δώσει τα δύο σχέδια του Μυταρά, θεωρώντας ότι μου ανήκουν. Λυπάμαι βαθύτατα για την απώλειά του, ήταν εκλεκτός πνευματικός άνθρωπος. Ως κριτικός ήταν εξαιρετικός, αντικειμενικός, αμερόληπτος, όχι οξύς και προσβλητικός, χωρίς ταυτόχρονα να κάνει λάσκο στην κρίση του».
Αλλά και ο Μένης Κουμανταρέας είχε δώσει στις «Εποχές» το πρώτο του διήγημα, το «Αρμένισμα». «Τον θυμάμαι πρώτα στο σχολείο, στο Πρότυπο Λύκειο Αθηνών Μπερζάν (σ.σ.: τη μετέπειτα Σχολή Μωραΐτη)», λέει. «Ηταν μεγαλύτερος, συμμαθητής του Γ.Π. Σαββίδη. Μετά τον ξαναβρήκα στις “Εποχές”, δεξί χέρι του Αγγελου Τερζάκη. Ηταν νέος, ξύπνιος και σοβαρός. Παρακολούθησα μεταφράσεις έργων του στο Θέατρο Τέχνης. Πάντα ευγενής, θερμός όσο μπορούσε –γιατί ήταν και λίγο απόμακρος. Διέθετε μεγάλη παιδεία και κριτικό νου. Ηταν άνθρωπος σπάνιος», διευκρινίζει.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η θεατρολόγος, λέκτορας στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών Δηώ Καγγελάρη σημειώνει:
«Ο Κωστής Σκαλιόρας υπήρξε πραγματικά ένας ευγενής του πνεύματος και της ζωής. Εφηβος στα χρόνια της Κατοχής ανακάλυψε τη θεατρική μαγεία στις παραστάσεις του Θεάτρου Τέχνης. Επί σειρά ετών ήταν η ψυχή της Εταιρείας Σπουδών της Σχολής Μωραΐτη και του εκδοτικού, πολιτιστικού έργου της. Οι κριτικές του στο “Βήμα” και στον “Ταχυδρόμο” μαρτυρούσαν το υψηλό επίπεδο των γνώσεών του, αλλά και την ευαισθησία και ακεραιότητά του. Γράφοντας ή μιλώντας, ο Κωστής δίδασκε με το ήθος του. Από την πλούσια δραστηριότητά του ας μνημονεύσουμε τη φιλολογική έκδοση του “Εξηνταβελόνη”, διασκευή του “Φιλάργυρου” του Μολιέρου από τον Κωνσταντίνο Οικονόμο.
Θα τον θυμάμαι χαμογελαστό να μας υποδέχεται στις πρεμιέρες της πολυαγαπημένης του Ξένιας (σ.σ.: ήταν σύντροφος της Ξένιας Καλογεροπούλου) στη Μικρή Πόρτα».
Vidcast: Face2Face
