ΚΕΝΤΡΟ εναντίον περιφέρειας. Αυτή είναι η σύντομη περιγραφή της κατάστασης στην οποία βρίσκεται το ελληνικό πολιτικό σύστημα. Ή, διαφορετικά ειπωμένο: κεντρομόλοι και φυγόκεντροι δυνάμεις ανταγωνίζονται για να μετακινήσουν προς τα μέσα ή προς τα έξω τα πιόνια –μπλε, πράσινα, πορτοκαλιά και άλλα –που είναι τοποθετημένα πάνω σε ομόκεντρους κύκλους.

Προσέξτε: η ΔΗΜΑΡ μπαίνει στην κυβέρνηση τον Ιούνιο του 2012 ακολουθώντας την κεντρομόλο λογική. Τη συσσώρευση δηλαδή πιονιών στο κέντρο. Βγαίνει από την κυβέρνηση τον Ιούνιο του 2013 υποκύπτοντας στη φυγόκεντρο δύναμη που την πάει πιο αριστερά. Οπότε η κεντρομόλος φορά παρασύρει το ΠΑΣΟΚ σε πλήρη ενσωμάτωση στο κυβερνητικό σχήμα.

Η διελκυστίνδα όμως αυτή είναι ορατή και μέσα στα κόμματα. Ας πούμε, οι δηλώσεις Παπαδημούλη την περασμένη εβδομάδα για τους λαγούς και τα πετραχήλια –που δεν μπορεί να υπόσχεται ο ΣΥΡΙΖΑ –ανταποκρίνονται στην κεντρομόλο λογική. Τραβούν την Κουμουνδούρου στο κέντρο. Η Αριστερή Πλατφόρμα Λαφαζάνη είναι φυγόκεντρος. Αντίστοιχος είναι ο διχασμός στο επιτελείο Σαμαρά. Η λογική που λέει ότι η μόνη λύση είναι ο επαναπατρισμός των ψηφοφόρων της ΝΔ που πήγαν στην Ακρα Δεξιά είναι κατά βάση φυγόκεντρος. Αντιθέτως, η επιχειρηματολογία υπέρ μιας ανασύνθεσης του μεσαίου χώρου είναι κεντρομόλος.

Η συσσώρευση κομμάτων στο κέντρο είναι αποτέλεσμα της συσσώρευσης φορτίων στην περιφέρεια, τόσο από δεξιά όσο και από αριστερά. Δεν υπάρχει περιθώριο για δύο ισχυρούς πόλους που ανταγωνίζονται κατά βάση στο κέντρο –όπως ήταν το μοντέλο της Μεταπολίτευσης, με ΠΑΣΟΚ και ΝΔ για τριάντα χρόνια. Αυτοί όμως που βρίσκονται στην περιφέρεια και έχουν φιλοδοξίες αντιμετωπίζουν μια σκληρή πραγματικότητα. Η χώρα κυβερνάται μόνο αν κατακτήσεις το κέντρο και εγκατασταθείς σε αυτό. Ισχύει τόσο από δεξιά όσο και από αριστερά. Και είναι το μεγάλο δίλημμα του Αλέξη Τσίπρα.

Για να κυβερνήσει ο Τσίπρας πρέπει να πάει τον ΣΥΡΙΖΑ πιο προς το κέντρο. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να γίνει με τους Γλέζους και τις συνιστώσες. Ούτε μπορεί να γίνει με τους Μητρόπουλους και τις Σακοράφες, δηλαδή με την εισαγωγή στον ΣΥΡΙΖΑ μιας παλαιοπασοκικής νοοτροπίας που ταύτιζε τις ευρείες συναινέσεις στον μεσαίο χώρο με τον αχαλίνωτο λαϊκισμό. Ο Τσίπρας δεν μπορεί να προχωρήσει έτσι. Την ίδια ώρα, η έξοδος της ΔΗΜΑΡ από το κέντρο με κατεύθυνση προς την περιφέρεια τη συρρικνώνει δημοσκοπικά. Και θέτει προβλήματα στρατηγικής.

Το σχήμα κέντρο – περιφέρεια φαίνεται ότι θα χαρακτηρίσει τη φάση της ελληνικής πολιτικής που έχει ξεκινήσει από πέρυσι. Φαίνεται επίσης ότι επιβάλλει μια κουλτούρα συνεργασίας των κομμάτων που βρίσκονται στο κέντρο. Αυτό σημαίνει ότι ένα νέο είδος homo politicus θα εμφανιστεί.