Πολύ φοβούμαστε ότι και αυτή η προεκλογική περίοδος εστιάζεται σε ζητήματα που δεν αποδίδουν το βάθος των προβλημάτων της χώρας. Αν η προηγούμενη εστιάστηκε στο δίλημμα ευρώ ή δραχμή και όχι στο τι πρέπει να γίνει ώστε η ελληνική κοινωνία να παραμείνει στο ευρώ και στη ζώνη των πολιτισμένων εθνών, αυτή εδώ εστιάζεται στην αντιπαράθεση με τα λεγόμενα και τις πρακτικές του Αλ. Τσίπρα (ενισχύοντάς τον, αντί να τον αποδυναμώνει) και όχι στις αναγκαίες προτάσεις για τη σωτηρία της χώρας.

Τα έξι κεντρικά σημεία αναθεώρησης της δανειακής σύμβασης που προτείνει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Βαγγέλης Βενιζέλος – αλλά, όπως και ο ίδιος έχει τονίσει, δεν αποτελούν από μόνα τους εθνική πολιτική ανασυγκρότησης – βρίσκονται προς τη σωστή κατεύθυνση. Εγείρονται όμως απορίες γιατί το ΠΑΣΟΚ ήταν τόσο απροετοίμαστο κατά την κυβερνητική και την προηγούμενη πολιτική του περίοδο στο να καταθέτει τέτοιες προτάσεις.

Βεβαίως αυτά τα έξι σημεία δεν είναι πανάκεια, αλλά η αφετηρία για την εθνική ανασυγκρότηση. Το ζητούμενο όμως είναι η συζήτηση που θα ανοίξει για τα αναγκαία διαρθρωτικά μέτρα και τις απαραίτητες αναθεωρήσεις των μέχρι σήμερα ακολουθούμενων πολιτικών να τεθεί σε ένα συγκεκριμένο πολιτικό πλαίσιο. Για εμάς είναι φανερό ότι αυτό το πλαίσιο όσον αφορά το ΠΑΣΟΚ είναι η Σοσιαλδημοκρατία.

Τι σημαίνει σοσιαλδημοκρατικό κόμμα; Είναι ένα κόμμα που λειτουργεί ως οργανωτής και συλλογικός διανοούμενος ενός διπλού συμβολαίου, αφενός μεταξύ του παραγωγικού κεφαλαίου και των εργαζομένων και αφετέρου μεταξύ κοινωνίας και εξουσίας. Στο πρώτο συμβόλαιο γίνονται αμοιβαίες υποχωρήσεις στο παραγωγικό επίπεδο, ώστε να συνυπάρχουν οι αξίες του κοινωνικού κράτους και της υγιούς επιχειρηματικότητας. Στο δεύτερο, στη βάση της μετριοπάθειας και όχι του ριζοσπαστισμού, οργανώνεται μια τέτοια συναίνεση μεταξύ κοινωνίας και εξουσίας, η οποία αποτελεί το θεμέλιο για τη δημιουργία θεσμών διαρκούς αξιολόγησης της δεύτερης από την πρώτη, αλλά και θεσμών που εξασφαλίζουν τη δυνατότητα στη δημοκρατικά εκλεγμένη αντιπροσωπευτική ηγεσία να κυβερνά και να ελέγχει.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Σοσιαλδημοκρατία υποστηρίζει μεν την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, δημιουργεί όμως και θεσμούς ελέγχου της αγοράς – και, κυρίως, θεσμούς ανακούφισης των συνεπειών της. Ο στόχος της είναι η εξομάλυνση των ανισοτήτων, όπως αυτές δημιουργούνται από τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς. Στην υλοποίηση αυτού του στόχου μπορεί να συμβάλει το κράτος που ασκεί ρυθμιστικό και ελεγκτικό ρόλο. Οχι όμως το κράτος των ανεξέλεγκτων και γενικευμένων επιδοματικών πολιτικών, αλλά το κράτος των υπηρεσιών πρόνοιας. Χωρίς ένα ισχυρό κράτος υπηρεσιών, τα άτομα που δεν είναι σε θέση να ακολουθήσουν τις απαιτήσεις της κοινωνικής κινητικότητας τίθενται στο περιθώριο. Αλλά και χωρίς μια ανοικτή αγορά, ευνοϊκή προς την υγιή επιχειρηματική τάξη, τα μόνα άτομα που θα υπάρχουν θα είναι αυτά που θα ζουν από τις κρατικές υπηρεσίες.

Η σύγχρονη Σοσιαλδημοκρατία απορρίπτει τον κρατισμό και κυρίως το κράτος-παραγωγό και βιομήχανο, παρεμβαίνει όμως στήνοντας κοινωνικούς μηχανισμούς για να μειώνει τις ανισότητες σε όλα τα επίπεδα. Ταυτόχρονα, η σημερινή Σοσιαλδημοκρατία κατανοεί ότι συνταγές κεϊνσιανής πολιτικής δεν μπορούν να εφαρμόζονται σε συνθήκες εθνικής απομόνωσης, παρά μόνο εντείνοντας τις πολιτικές διεθνών συνεργασιών και ενώσεων. Δεν είναι καθόλου τυχαίο που τα ευρωπαϊκά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα αποτελούν την πλέον φιλοευρωπαϊκή δύναμη.

Αυτή η Σοσιαλδημοκρατία, ό,τι και να λένε οι φορείς της πολιτικής και πολιτισμικής καθυστέρησης που δεν την κατατάσσουν στην Αριστερά (την ίδια στιγμή που σε αυτήν κατατάσσουν Καντάφι, Κάστρο και Τσάβες), αποτελεί εκείνη την πολιτική δύναμη που συνέβαλε στο να στηθούν σε αυτόν τον κόσμο οι πλέον προοδευτικές και δημοκρατικές κοινωνίες.

Τέλος, για να επιστρέψουμε στα καθ’ ημάς, η ελληνική Σοσιαλδημοκρατία θα δημιουργηθεί από τη μετεξέλιξη και την πολιτική ενοποίηση των χώρων του σημερινού ΠΑΣΟΚ, της ΔΗΜΑΡ και των διάσπαρτων πολιτικών κινήσεων που δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο σοσιαλδημοκρατικό χώρο. Προς αυτή την κατεύθυνση γίνονται ήδη βήματα από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της προσπάθειας είναι αυτή να πλαισιωθεί από πρόσωπα που εγγυώνται μια διαφορετική αντίληψη για την πολιτική, ως σχέση που βρίσκεται μακριά από τον κρατισμό, τον λαϊκισμό και τις πελατειακές λογικές.

Ο Χρήστος Δερβένης είναι χειρουργός στο ΕΣΥ, μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού «Μεταρρύθμιση». Ο Γιώργος Σιακαντάρης, διδάκτωρ Κοινωνιολογίας, είναι αναπληρωτής επιστημονικός διευθυντής στο ΙΣΤΑΜΕ

Τελευταία Νέα