Παντού, στα ατόφια μπλουζ, στην εκλεπτυσμένη τζαζ, στα καυτά ρυθμ εν μπλουζ, ακούγοντάς την σε κάνει να ανατριχιάζεις και να πιστεύεις ότι κάθε της λέξη είναι αληθινή και ότι ο στίχος είναι δική της εξομολόγηση. Αληθινή σε κάθε υπέρβαση που έκανε και με έναν τρόπο που ποτέ δεν ξεπεράστηκε, γιατί η Ετα Τζέιμς ποτέ δεν ακολούθησε στυλιστικές γραμμές και δεν «ντύθηκε» σταρ ακόμη και στις πιο μεγάλες επιτυχίες της.

Ολη της η ζωή, στα πάνω, στα κάτω και στα όρια. Αντεξε ώς τα 73 της χρόνια (έφυγε από επιπλοκές λευχαιμίας την περασμένη εβδομάδα) και λίγοι πίστευαν ότι θα τα κατάφερνε ώς εκεί. Πάλεψε με τις εξαρτήσεις από ναρκωτικά και αλκοόλ, με δύσκολες σχέσεις, έπεσε πολλές φορές και σηκώθηκε μόνη της. Στο κορυφαίο της «Ι’d Rather Go Blind» δεν σε αφήνει στιγμή να μην την πιστέψεις – πως προτιμά να χάσει το φως της παρά την αγάπη της. Το «At Last» μοιάζει με αγκαλιά ως τον ουρανό και μέσα στην τζαζ θαλπωρή του γυμνώνει την ψυχή της.

Για την πιο διάσημη φωνή της εποχής σήμερα, τη Βρετανίδα Αντέλ, η Ετα Τζέιμς ήταν η έμπνευση για όλα όσα απίστευτα και καταπληκτικά ήρθαν στη ζωή της. «Είναι η μοναδική την οποία πιστεύω πραγματικά, μπορώ να νιώσω τον πόνο της», λέει η Αντέλ.

Η Μπιγιονσέ έπαιξε την Ετα Τζέιμς στο σινεμά, στην ιστορία της θρυλικής δισκογραφικής Chess στην ταινία «Cadillac Records». Και για την Μπιγιονσέ υπήρξε πρόσωπο-κλειδί. «Με το συναίσθημα που ερμήνευε ένα τραγούδι έλεγε την προσωπική της ιστορία χωρίς φίλτρο. Ηταν ατρόμητη», έγραψε η Μπιγιονσέ στο σάιτ της. Κεφάλαια ολόκληρα έχουν γραφτεί για την εκφραστικότητα της φωνής της καθώς, βαθιά και σκοτεινή, γινόταν οικεία ή απειλητική, υποταγμένη και αβυσσαλέα, τρικυμιώδης, ένας ψίθυρος, εύθραυστος και γρανιτένιος μαζί. Πίσω από τις γενναίες ερμηνείες της η Ετα Τζέιμς «έκρυβε» την ταραγμένη ζωή της. Η επιτυχία είχε έρθει νωρίς και ενώ ήταν έφηβη ακόμη, αλλά αυτό δεν έκανε τα πράγματα εύκολα.

Αν το Σύμπαν παίζει παιχνίδια, κάτι έκανε και εδώ: η Ετα Τζέιμς πέθανε μόλις δύο 24ωρα αφότου είχε φύγει από τη ζωή στα 90 του ο άνθρωπος που την ανακάλυψε, ο ελληνικής καταγωγής θρυλικός «νονός του ρυθμ εν μπλουζ» Τζόνι Οτις.

Ο Οτις την είχε ακούσει να τραγουδά με τις Creolettes και ήταν εκείνος που βάφτισε το γκρουπ των κοριτσιών Peaches και πρότεινε στην ίδια να αλλάξει το δικό της όνομα από Τζεϊμσέτα σε Ετα Τζέιμς.

Σήμερα, όπου στη μουσική οι υπολογιστές μπορούν να κάνουν τα πάντα, να συνθέσουν τραγούδια με συνταγές επιτυχίας και να προμοτάρουν το πιο απίθανο μουσικό σκηνικό, το αγνό συναίσθημα είναι το ζητούμενο. Αυτό ήταν που επικοινώνησε η Εϊμι Γουάινχαουζ και αυτό «καίει» στη φωνή της Αντέλ. Μια βρώμικη σόουλ, ένα ροκ εν ρολ τσακισμένο ή μια γκόσπελ έξαψη, μια κάντρι σκονισμένη μπαλάντα γίνονται απλώς μουσική που δεν πρόκειται ποτέ να χαθεί.

Η Αντέλ ανέλυε την Ετα Τζέιμς: «Είναι πολύ δύσκολο να λες τραγούδια που είναι πραγματικά λυπημένα. Αλλά υπάρχει μια ειλικρίνεια σε αυτά και σε συνταράσσει. Παρότι δεν έγραφε η ίδια όλα της τα τραγούδια, ο τρόπος που τα ερμήνευε σου έλεγε πως είχε απόλυτη σχέση με όσα έλεγε το τραγούδι. Και είναι καλό πράγμα να είσαι ειλικρινής». Τώρα και η ίδια πορεύεται στη μουσική κάπως έτσι. Οπως η Ετα τραγουδούσε πονεμένα, λάγνα και φουρτουνιασμένα: «Επιτέλους, ήρθε η αγάπη μου / οι μοναχικές μου μέρες τέλειωσαν / η ζωή μου είναι σαν τραγούδι».