Και ξαφνικά, η street art γνωρίζει την αποδοχή που της αξίζει. Ο βρετανός πρωθυπουργός χαρίζει στον Ομπάμα δείγμα αγγλικής τέχνης του δρόμου, ενώ η παραγωγή των ελλήνων δημιουργών κάνει (φωτογραφικά) τον γύρο του κόσμου. Η Θεσσαλονίκη έχει μεγάλο μερίδιο στην αναγνώριση της ελληνικής street art, όχι μόνο επειδή διαθέτει κάποιες από τις πλέον δημιουργικές ομάδες, αλλά και επειδή τους έχει δώσει τη δυνατότητα να χρωματίσουν τους δρόμους της και να συνεργαστούν με πολιτιστικούς φορείς

Κάποτε χρειαζόσουν μόνο ένα σπρέι. Μαύρο χρώμα πάνω σε λευκό «καμβά». Γραμμές σε σειρά, τρεμάμενες και σταθερές, σχημάτιζαν γράμματα. Το όνομά σου, την υπογραφή σου σε έναν τοίχο. Γκράφιτι. Ο «homo» ήταν από τους πρώτους που έβαλε την υπογραφή του στους τοίχους της Θεσσαλονίκης στα τέλη του ΄80 και ο Jason αρχές του ΄90 επηρέασε τα crews με τις γραμματοσειρές του, τα styles, όπως λέγονται στην ορολογία του γκράφιτι.

Τότε, τρία καταστήματα- στον Εύοσμο, τον Βαρδάρη και την Καλαμαριά- πουλούσαν σπρέι με χρώματα και οι νεοσύστατες ομάδες αλώνιζαν τις νύχτες κάνοντας bombing, βάφοντας παράνομα τοίχους, τρένα, μεγάλες επιφάνειες. Οι «SΒG», οι «2G» και οι «114» ήταν τρία από τα ιστορικά crews που αποτύπωσαν ισχυρά τα ίχνη τους στην ιστορία του γκράφιτι της πόλης. Η φαντασία τους, τα περιοδικά, το περιβάλλον τους και αργότερα το Διαδίκτυο ήταν η έμπνευσή τους. Οπως λένε οι ομάδες της Θεσσαλονίκης, παλιότερα υπήρχε μεγαλύτερος ανταγωνισμός και αν έκανες το λάθος και έβαφες πάνω στο σχέδιο μιας άλλης ομάδας έδινες μια καλή αφορμή για φασαρία. Σήμερα έχει αλλάξει η τεχνική του γκράφιτι- αν και στην ουσία της παραμένει η ίδια- και σε συνδυασμό με τις τέχνες του δρόμου, τις λεγόμενες street arts, κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνίας που κάποτε «κυνηγούσε» τις παρέες που λέρωναν τους τοίχους με μπογιές. Οσο περνούσαν τα χρόνια ο δημόσιος χώρος, οι άχρωμοι τοίχοι, οι στάσεις των λεωφορείων έγιναν ο καμβάς για πολλούς καλλιτέχνες και όχι μόνο. Μηνύματα προσωπικά, κοινωνικά, καταγγελτικά, που στηλιτεύουν με τον αιχμηρό και σύντομο λόγο τους τα πολιτικά πεπραγμένα, διεκδικούν τη θέση τους και όχι πάντα την αποδοχή τους, στα μάτια ενός κοινού το οποίο αλλάζει κάθε στιγμή. Το stencil, ένα χαρτόνι και σπρέι, με κύριο εκφραστή τον βρετανό Βanksy, χρησιμοποιήθηκε στη χώρα μας κυρίως σε πορείες και διαδηλώσεις με άμεσα και ξεκάθαρα μηνύματα. Αυτοκόλλητα και πόστερ έκαναν αργότερα την εμφάνισή τους, ενώ ακόμη και με την τεχνική του κάρβουνου καλλιτέχνες ζωγράφισαν στους τοίχους της Θεσσαλονίκης. Οι street artists μπήκαν σε γκαλερί χωρίς να χάσουν τη δυναμική τους, εισάγουν και σήμερα νέες τάσεις και τεχνικές, συναγωνίζονται και δημιουργούν.

Ο Γιάννης Λιβιεράτος ή Live2 και η παρέα του περιποιούνται τους γκρίζους τοίχους της Θεσσαλονίκης περισσότερα από δέκα χρόνια. Αποτελούν μία από τις πιο αναγνωρισμένες ομάδες με κριτήριο τις συνεργασίες τους με σημαντικούς πολιτιστικούς φορείς, όπως το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και δήμους του νομού, ενώ έργα τους φιλοξενήθηκαν πρόσφατα σε γκαλερί της πόλης. «Παλιότερα το γκράφιτι περιοριζόταν στα γράμματα, σχέδια χωρίς σκιά και μονοδιάστατα. Το μήνυμα του καλλιτέχνη ήταν άμεσο και ξεκάθαρο, χωρίς παρεμβολές» σημειώνει ο Γιάννης, ο οποίος «ειδικεύεται» στον σχεδιασμό των γραμμάτων και του φόντου που συμπληρώνει με γραφιστικά στοιχεία. Το βάψιμο ενός τοίχου είναι ομαδική δουλειά και ο καθένας αναλαμβάνει ένα μέρος του έργου.

«Το νόημα του γκράφιτι δεν έχει μεταβληθεί. Θέλεις να αφήσεις την υπογραφή σου, το στίγμα σου σε ένα κομμάτι που θεωρείς ότι για λίγο είναι δικό σου. Αυτό που έχει αλλάξει είναι το αισθητικό περιεχόμενο και ο χρόνος βαψίματος», μας λέει ο Σωτήρης Αυγερινός ή Αmok, ο οποίος εξειδικεύεται στις συμμετρίες των γραμματοσειρών που θα χρησιμοποιηθούν σε ένα σχέδιο και την εναρμόνιση των χρωμάτων του γκράφιτι ανάλογα με το περιβάλλον. «Πλέον οι τεχνικές μας είναι μεικτές. Σε ένα σχέδιο είναι πολύ πιθανό να συνδυάσουμε σπρέι, πλαστικό χρώμα με ρολό, μαρκαδόρους, ακόμα και stencil για ένα αισθητικά όμορφο αποτέλεσμα», συμπληρώνει ο Γιάννης.

«Οι φιγούρες των γκράφιτι είναι σήμερα πολύπλοκες, με έμφαση στη λεπτομέρεια και το μήνυμα. Ενα χαμόγελο, η στάση του σώματος, τα μάτια, παίζουν τον δικό τους ρόλο στο μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε κάθε φορά», εξηγεί ο Στέλιος Κληματζδάς ή Αpset που ασχολείται κυρίως με τη σύνθεση των χαρακτήρων που θα πρωταγωνιστήσουν σε ένα σχέδιο. Χαρακτηριστικό της τεχνολογικής εξέλιξης, όπως λέει, είναι ότι χρησιμοποιούν σπρέι ειδικά κατασκευασμένα για τη σκίαση και μόνο των σχεδίων τους. Η εξοικείωση του κοινωνικού συνόλου με το γκράφιτι έφερε και την αλλαγή στους χρόνους των γκραφιτάδων. Συνήθως «δούλευαν» σε καθεστώς παρανομίας, μεταμεσονύχτιες ώρες, με ταχύτητα και ακρίβεια. Σήμερα πολιτισμικοί φορείς τους καλούν να δείξουν τη δουλειά τους και να χρωματίσουν το γκρίζο των τοίχων. «Στη Θεσσαλονίκη το επίπεδο νομιμοποίησης του γκράφιτι είναι υψηλότερο από ό,τι στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις. Ο κόσμος εξοικειώθηκε πιο γρήγορα, με αποτέλεσμα η δουλειά μας να γίνεται καλύτερη, με περισσότερη ακρίβεια στα σχέδια και τη λεπτομέρεια», τονίζει ο Γιάννης.

«Στη Θεσσαλονίκη το επίπεδο νομιμοποίησης του γκράφιτι είναι υψηλότερο από ό,τι στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις»

Τελευταία Νέα