Έδωσε στο ελληνικό θέατρο χάρη και χιούμορ. Μια ελαφράδα αφρού. Και οι ηθοποιοί που συνεργάστηκαν μαζί του και που όλοι τον λάτρευαν μιλούσαν για εξαιρετικό δάσκαλο. Ο σκηνοθέτης Ανδρέας Βουτσινάς, που ταλαιπωρήθηκε με αλλεπάλληλες περιπέτειες της υγείας του την τελευταία δεκαπενταετία, έφυγε χτες στις 9.00 από τη ζωή στα 79 του χρόνια, εξαιτίας πνευμονίας και νοσοκομειακών λοιμώξεων, στο νοσοκομείο «Ευρθρός Σταυρός» όπου νοσηλευόταν.
Είχε γεννηθεί το 1931 στο Χαρτούμ του Σουδάν. Και πάντα κουβαλούσε τον κοσμοπολίτικο αέρα των Ελλήνων της Διασποράς. Τελειώνει το γυμνάσιο στην Αθήνα και φεύγει στο Λονδίνο για να σπουδάσει θέατρο _ υποκριτική και ενδυματολογία _ στις δραματικές σχολές του Ολντ Βικ και Γουέμπερ Ντάγκλας. Στη συνέχεια περνάει στην αντιπέραν όχθη του Ατλαντικού για σπουδές στη σχολή του Λι Στράσμπεργκ. Το 1957 θα γίνει μέλος του Άκτορς Στούντιο _ στις δόξες του τότε. Από το 1959 θα συμμετάσχει ως ηθοποιός στα έργα «Ιώβ» του Μακ Λις και «Οι αλλοπαρμένοι» των Μίντλετον – Ρόουλι που ανεβάζει ο Ηλίας Καζάν στο Μπρόντγουέι και σε άλλα.
Θα συνεχίσει ως ηθοποιός αλλά παράλληλα θα ανακαλύψει το τάλαντό του στη διδασκαλία των ηθοποιών _ στην «προπόνησή» τους εν όψει ρόλων που κλήθηκαν να ερμηνεύσουν. Λογικό να περάσει στη σκηνοθεσία: σκηνοθετεί στο Μπρόντγουέι «Το εύθυμο ζευγάρι» με την Τζέιν Φόντα με την οποία _ πολύ ωραίος άντρας _ συνδέθηκε ερωτικά, κάνοντας τον πατέρα της Χένρι Φόντα να αγανακτήσει.
Η φίλη του Αν Μπάνκροφτ θα τον συστήσει στον κατοπινό σύζυγό της σκηνοθέτη Μελ Μπρουκς και ο Ανδρέας Βουτσινάς κάνει το ντεμπούτο του στον κινηματογράφο με έναν μικρό αλλά εντυπωσιακό, ρόλο _ Κάρμεν Γκία (!) το όνομά του _, στους σπαρταριστούς «Δυο τρελούς παραγωγούς». Έκτοτε έπαιξε σε περίπου είκοσι ταινίες _ αμερικανικές, γαλλικές και ελληνικές παραγωγές. Ανάμεσά τους, «Το μυστήριο με τις δώδεκα καρέκλες» και «Η τρελή ιστορία του κόσμου» επίσης του Μελ Μπρουκς, «Φροϊλάιν Ντόκτορ» του Αλμπέρτο Λατουάντα, «Κραυγή γυναικών» του Ζιλ Ντασέν, «Μικρή αποκάλυψη» του Κώστα Γαβρά, «Απέραντο γαλάζιο» του Λουκ Μπεσόν, «Γυναίκες δηλητήριο» του Νίκου Ζερβού, «Safe Sex» των Παπαθανασίου – Ρέππα, με πιο πρόσφατη το «Μην φεύγεις» του Αλέξανδρου Πανταζούδη. Θα κάνει και τηλεόραση, και στο εξωτερικό και στην Ελλάδα («Πρόβα νυφικού»).
Ως σκηνοθέτης θεάτρου ανέβασε στο Παρίσι _ όπου εγκαταστάθηκε μετά την Νέα Υόρκη και όπου ίδρυσε το θεατρικό εργαστήρι «Θέατρο των Πενήντα», «προπονούσε» διάφορους σταρ και έκανε μεγάλο όνομα _ πλήθος παραστάσεων μεταξύ των οποίων τον «Δον Ζουάν» του Μολιέρου στην «Κομεντί Φρανσέζ», την «Δεσποινίδα Julie» του Στρίντμπεργκ με την Φανί Αρντάν και την «Νύχτα της Ιγκουάνα» του Τενεσί Ουίλιαμς με τον Πιερ Βανέκ, στην Βενετία την «Θεοδώρα, αυτοκράτειρα του Βυζαντίου» με την Ειρήνη Παπά στο θέατρο «Λα Φενίτσε», στο Φεστιβάλ του Μπελάκ την «Ηλέκτρα» του Ζιροντού, στο Φεστιβάλ της Αβινιόν το «Joker Lady».
Στην Ελλάδα τον έφεραν το 1975 η Νόνικα Γαληνέα, στενή του φίλη ήδη από πολλά χρόνια, και ο Αλέκος Αλεξανδράκης. Ανέβασε γι’ αυτούς στο τότε «Σινεάκ» την κωμωδία του Μπέρναρντ Σλέιντ «Κάθε χρόνο, τέτοια μέρα». Ο Ανδρέας Βουτσινάς θα γίνει αμέσως πρόσωπο της επικαιρότητας _ είχε την ικανότητα να κινητοποιεί τη δημοσιότητα με το κασκέτο του, τα γυαλιά ηλίου στα μάτια, τα δυο σκυλάκια στην αγκαλιά του, τις προκλητικές δηλώσεις, την εντυπωσιακή εξωστρέφειά του, τις συγκρούσεις του με τους κριτικούς που δεν τον καλοδέχτηκαν…
Αμέσως γίνεται περιζήτητος. Και πυκνώνει τις παρουσίες του στην Ελλάδα. Ανεβάζει για το ζεύγος Αλεξανδράκη – Γαληνέα «Βεντάλια της λαίδης Γουίντερμιρ», «Καινούργια σελίδα», «Μάρτυρα κατηγορίας», «Ευαίσθητη ισορροπία», «Μ. Μπατερφλάι».
Στο Εθνικό θα σκηνοθετήσει «Αχ αυτά τα φαντάσματα», «Τρέλα του Γεωργίου Γ΄» «Άνοδο και πτώση του Αρτούρο Ούι», «Λυσσασμένη γάτα».
Συνεργάζεται με Κάτια Δανδουλάκη («Τσάο»), Νίκο Κούρκουλο – Σταύρο Παράβα («Μονό ζευγάρι»), «Ελεύθερη Σκηνή» («Το σώσε» _ μεγάλη επιτυχία, σπαρταριστή παράσταση _, «Μέσα οι Αμερικάνοι»), «Θέατρο Καισαριανής» («Δον Κιχώτης»), Αλίκη Βουγιουκλάκη (κάνουν το «Εκπαιδεύοντας την Ρίτα» με Δημήτρη Παπαμιχαήλ, τσακώνονται, ανταλλάσσουν «κομπλιμέντα» μέσω του Τύπου αλλά… ξανασυνεργάζονται στο «Γλυκό πουλί της νιότης»), με Γιώργο Μαρίνο («Σ’ αγαπάω φίλε»), Μιμή Ντενίση («Γάμος στην υψηλή κοινωνία»), Λάκη Λαζόπουλο («Τι είδε ο Γιαπωνέζος»), Μίνα Αδαμάκη («SOS»), Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης» («Σε στενό οικογενειακό κύκλο»), Γιώργο Κιμούλη και Καρυοφυλλιά Καραμπέτη («Δεσποινίς Julie»), Ελένη Χατζηαργύρη, Ζωή Λάσκαρη και Κατερίνα Μαραγκού («Τρεις ψηλές γυναίκες»), Ζωή Λάσκαρη ««Εγώ, εσύ κι ο άλλος», «Μια πιθανή συνάντηση»), Ελένη Ράντου («Προσοχή, δαγκώνει»), Γρηγόρη Βαλτινό και Πέμη Ζούνη («Ανθή»), ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας («Δον Ζουάν») και με άλλους πολλούς.
Συνδέθηκε στενά με το τρίο Σταμάτης Κραουνάκης – Λίνα Νικολακοπούλου – Άλκηστις Πρωτοψάλτη στα καταπληκτικά μουσικά θεάματα «Λεωφόρος» και «Λεωφόρος Β΄» που σκηνοθέτησε. Σκηνοθέτησε όμως μουσικά θεάματα και του Γιώργου Νταλάρα, του Γιάννη Πάριου, του Τάκη Ζαχαράτου και άλλων.
ΤΙΤΛΟΣ: Η στενή σχέση με το ΚΘΒΕ
Από το 1981 αρχίζει η μακροχρόνια σχέση του Ανδρέα Βουτσινά με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Με το οποίο, όπως και γενικότερα με την Θεσσαλονίκη, συνδέεται στενά. Και με σειρά επιτυχιών. Με αποκορύφωμα την «Ελένη». Το 1982 το έργο του Ευριπίδη, που το ανεβάζει με «χρώματα» μπουλβάρ _ πισίνα, πυροτεχνήματα… _, παίζεται στο Φεστιβάλ Επιδαύρου και προξενεί σάλο. Με τον Ανδρέα Βουτσινά να χαιρετάει το κοινό στο τέλος της πρεμιέρας με τα σκυλάκια στην αγκαλιά _ σκάνδαλο! Στην Επίδαυρο θα επανέλθει _ με το ΚΘΒΕ πάντα _ με «Λυσιστράτη» (1983)_ την οποία ανέβασε όμως αργότερα και για τον Λάκη Λαζόπουλο με αποκλειστικά ανδρικό θίασο _, «Τρωάδες» (1987 και 1989), «Μήδεια» (1990), «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή (1992), «Όρνιθες» (1994), «Νεφέλες (1998) αλλά και με το Εθνικό Θέατρο και «Εκκλησιάζουσες» (1996).
Για το ΚΘΒΕ, όπου δημιουργεί κύκλο «δικών του» νέων ηθοποιών που τους δίνει μεγάλες ευκαιρίες, με πρώτους την Λυδία Φωτοπούλου, την Φιλαρέτη Κομνηνού αλλά και τον Νίκο Σεργιανόπουλο, ανεβάζει επίσης «Τρελή του Σαγιό», «Χάρολντ και Μοντ», «Ποιος φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ;», «Ορφέα στον Άδη», «Καλοκαίρι και καταχνιά», «Οδυσσέα γύρισε σπίτι», «Χορό του θανάτου», «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα», «Τύχη της Μαρούλας, «Ανάσα ζωής», «Ερρίκο Δ΄».
ΤΙΤΛΟΣ: Ελαφράδα πάνω απ’ όλα
Πάνω από 130 παραστάσεις ανέβασε στην καριέρα του ο Ανδρέας Βουτσινάς. Όπου το έργο σήκωνε ελαφράδα και χιούμορ πετύχαινε. Στο σοβαρότερο ρεπερτόριο ελάφραινε επικίνδυνα τους συγγραφείς. Τα τελευταία χρόνια, με υγεία προβληματική _ τον χτύπησαν εγκεφαλικά και καρκίνος _, παρά τη δύναμή του και την αγάπη του για ζωή, παρουσίασε κάμψη καλλιτεχνική.
«Το επάγγελμα της κυρίας Γουόρεν» του Μπέρναρντ Σο που είχε ανεβάσει το χειμώνα για την Βάσια Παναγοπούλου στο θέατρο «Ορφέας», στην κυρίως αίθουσα του οποίου δόθηκε το όνομά του, ήταν η τελευταία του σκηνοθετική δουλειά. Το όνομά του έχει δοθεί και σε δραματική σχολή που λειτουργεί στην Θεσσαλονίκη.
Ο Ανδρέας Βουτσινάς δίδαξε επίσης, εκτός από το εργαστήρι του, στην Εθνική Σχολή Κινηματογράφου της Γαλλίας (IDEC, 1978 – 1980) και στη δραματική σχολή του ΚΘΒΕ. Είχε τιμηθεί με δύο ανώτατες διακρίσεις από την γαλλική κυβέρνηση. Αφήνει ένα γιο _ από το νεανικό γάμο του με Ελληνίδα _, τον καλλιτέχνη του κοσμήματος και της μικρογλυπτικής Μάριο Βουτσινά οι σχέσεις με τον οποίο είχαν περάσει από σαράντα κύματα αλλά εκείνος ήταν που του στάθηκε στις τελευταίες του μέρες.
INFO
Νεκρώσιμη ακολουθία δεν θα ψαλεί. Κατά την επιθυμία του η σορός του θα αποτεφρωθεί στο εξωτερικό.
