Η Κοιλάδα του Ίσσα (μτφ. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, Εκδ. Καστανιώτη)

είναι έργο αυτοβιογραφικό του νομπελίστα Τσέσλαβ Μίλος, που ταλαντεύεται ανάμεσα στον πεζό και ποιητικό λόγο, ενώ παραμένει σταθερός στη φιλοσοφική και ηθικολογική του έκφραση.

Στον λόγο του κατά την απονομή του βραβείου Νόμπελ, το 1980, ο Μίλος επέμεινε στη σημασία της έννοιας «πραγματικότητα». Ποιητής, γι΄ αυτόν, είναι εκείνος που καταφέρνει να έχει μια πανοραμική άποψη της πραγματικότητας και να την περιγράφει με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο. Κάθε επεισόδιο στη ζωή του μικρού Τόμας, ήρωα του Μίλος, εμπλουτίζει τη γνώση του για την ίδια τη ζωή.

Ο συγγραφέας εκφράζει την απέραντη νοσταλγία του για τα ονειρεμένα παιδικά του χρόνια σε ένα λιθουανικό χωριό στα σύνορα με την Πολωνία, όπου μεγάλωσε στις αρχές του εικοστού αιώνα με τις γιαγιάδες και τους παππούδες του, μέσα στη γοητεία της φύσης. Οι αναμνήσεις του εκφράζονται με αισθησιασμό και αμεσότητα.

Η μεταφράστρια Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Σλαβικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, γνώστρια της πολωνικής γλώσσας, μεταφέρει σε ρέουσα νεοελληνική το πυκνό σε ιδέες και εικόνες κείμενο του Μίλος και παράλληλα, με το δικό της περιεκτικό και κατατοπιστικό επίμετρο, προσφέρει στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα προσέγγιση του έργου του συγγραφέα: την κοιλάδα του Ίσσα ως αλληγορία της ευτυχίας. Η ευτυχία, κατά τη μεταφράστρια, είναι παιδί, και παιδικότητα σημαίνει ο κόσμος πριν από το πένθος. Την ευτυχία τη λένε Τόμας και θα μπορούσε να τη λένε Τσέσλαβ…

Η Στέλλα Πριόβολου είναι καθηγήτρια, πρόεδρος του Τμήματος Ιταλικής- Ισπανικής Φιλολογίας και αναπληρώτρια πρόεδρος του Τμήματος Σλαβικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών