Αυτή η προεκλογική περίοδος δεν ήταν σαν τις άλλες.

Για πολλούς λόγους. Κυρίως όμως γιατί ήταν η πρώτη φορά από τη μεταπολίτευση που ολόκληρος ο πολιτικός διάλογος κινήθηκε όχι γύρω από τις θέσεις και το έργο της κυβέρνησης, αλλά γύρω από τις προτάσεις της αντιπολίτευσης.

ΗΤΑΝ ένα στρατηγικό λάθος του κ. Καραμανλή και ταυτόχρονα η πιο ηχηρή ομολογία της επερχόμενης ήττας.

ΕΞΙΣΟΥ λάθος ήταν και το ερώτημα που προσπάθησε με τόση επιμονή να θέσει η Νέα Δημοκρατία: πού θα βρείτε τα λεφτά.

ΠΡΩΤΟΝ, γιατί όσο αφορά τον κ. Γ. Παπανδρέου άλλο τόσο αφορά και τον κ. Καραμανλή. Η πάταξη της φοροδιαφυγής, για παράδειγμα, που θυμήθηκε ο Πρωθυπουργός αλλά και ο περιορισμός της σπατάλης που επανέφερε στο τραπέζι, είναι το ίδιο υποθετικές πηγές εσόδων όσο και η είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών στις οποίες υπολογίζει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.

ΔΕΥΤΕΡΟΝ και κυριότερο, γιατί η ουσία της διαφοράς μεταξύ των δύο κομμάτων δεν είναι μόνο το από πού θα εισπράξουν τους φόρους, όσο η θέληση του ΠΑΣΟΚ να αποφύγει μια πολιτική λιτότητας στο ξεκίνημα της θητείας του. Γι΄ αυτόν τον λόγο άλλωστε θα ζητήσει και από την Ευρωπαϊκή Ένωση παράταση της περιόδου προσαρμογής.

ΕΝΑΣ τεχνοκράτης οικονομολόγος θα μπορούσε να αναφέρει μύρια όσα επιχειρήματα γιατί μια τέτοια πολιτική μπορεί να είναι επικίνδυνη για το δημόσιο χρέος και τον δανεισμό.

ΣΤΟ ΠΑΣΟΚ όμως ασφαλώς δεν ξεχνούν την εμπειρία της διακυβέρνησης Σημίτη: αν και είχε τις καλύτερες ίσως επιδόσεις από κάθε άλλη κυβέρνηση της μεταπολίτευσης, κατάφερε να γίνει μια από τις πιο αντιδημοφιλείς.

ΓΙΑ να το πούμε διαφορετικά, το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι οικονομικό, αλλά πολιτικό. Όλοι γνωρίζουν τι πρέπει να γίνει, κανείς όμως δεν έχει καταφέρει να δημιουργήσει τις πολιτικές προϋποθέσεις για να επιτευχθούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. ΥΠΑΡΧΟΥΝ ορισμένοι που πιστεύουν ότι μέσα στον πρώτο κιόλας χρόνο της διακυβέρνησης, όσο δηλαδή έχει νωπή τη λαϊκή εντολή, το ΠΑΣΟΚ πρέπει να προχωρήσει σε όλες τις αλλαγές που θα έχουν πολιτικό κόστος.

ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ βέβαια για συνταγή καταστροφής. Μια κυβέρνηση που ανοίγει όλα τα μέτωπα ταυτόχρονα καταφέρνει να δημιουργήσει μόνο εχθρούς. Αντίθετα, μια επιτυχημένη κυβέρνηση έχει σαφή αίσθηση των προτεραιοτήτων και των συμμαχιών που χρειάζεται για να προχωρήσει.

ΑΚΡΙΒΩΣ σε μια τέτοια λογική εντάσσεται και η απόφαση του κ. Γ. Παπανδρέου να ξεκινήσει με ένα σαφές δείγμα γραφής υπέρ των χαμηλόμισθων. Ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί να αυξηθεί για έναν χρόνο ο δημόσιος δανεισμός.

Η στήριξη των μεταρρυθμίσεων από τα στρώματα που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του ΠΑΣΟΚ είναι εκ των ων ουκ άνευ για την επιτυχία τους. Αλλά βέβαια δεν αποτελεί λευκή επιταγή.

ΑΝ προχωρήσουν πράγματι οι αλλαγές και αν αντιμετωπιστούν αυτά τα περίφημα διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας τότε η πολιτική του ΠΑΣΟΚ θα δικαιωθεί.

ΑΝ αντίθετα επανέλθουμε στον στείρο λαϊκισμό της ήπιας προσαρμογής του κ. Καραμανλή, που δεν ήταν τίποτε άλλο από το άλλοθι της απραξίας βασισμένο σε μια μεταφυσική πίστη στις «αγορές», τότε απλώς θα βρεθούμε σε ακόμα χειρότερη θέση από τη σημερινή.

ΠΟΛΛΟΙ αμφιβάλλουν αν υπάρχει πια τέτοιο περιθώριο!