Αναζήτηση
Κλασικά και μεγάλα ονόματα του αστυνομικού, σύγχρονοι μάστορες (και μεταξύ τους δύο δημοσιογράφοι), Αμερικανοί που διασώζονται από την κάμψη του είδους στις ΗΠΑ, Έλληνες που κάνουν στροφή προς τα κλασικά αγγλοσαξονικά πρότυπα του είδους: η συγκομιδή των αστυνομικών μυθιστορημάτων είναι ιδιαίτερα πλούσια.
Τζον Ντίξον Καρ Ο ΑΣΩΜΑΤΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Μτφ. Νεοκλής Γαλανόπουλος, Τόπος, 15 ευρώ Η πρώτη μου αντίδραση ήταν να πω «πού τον θυμήθηκαν». Μετά είδα το όνομα του μεταφραστή- Νεοκλής Γαλανόπουλος- και κατάλαβα. Ο Τζον Ντίξον Καρ ήταν από τους συγγραφείς που διάβαζα μετά μανίας στα είκοσί μου. Μεγάλος μάστορας της πλοκής, έγραψε πολλά μυθιστορήματα, είτε ως Τζον Ντίξον Καρ, είτε ως Κάρτερ Ντίξον. Ο Ρέιμοντ Τσάντλερ έλεγε για τα μυθιστορήματα του Ερλ Στάνλεϊ Γκάρντνερ:
«Δεν μπορείς να τ΄ αφήσεις από τα χέρια σου, αλλά μόλις κλείσεις το βιβλίο τα έχεις ξεχάσει».
Ρέιμοντ Τσάντλερ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
Μτφ. Αντώνης Καλοκύρης Κέδρος, 16 ευρώ Κατά τη γνώμη μου το καλύτερο μυθι στόρημα του Τσάντλερ. Ο Μεγάλος Αποχαιρετισμός μιλάει για τη φιλία και για την προδοσία της φιλίας. Για την απεγνωσμένη προσπάθεια ενός μοναχικού ντετέκτιβ, του Φίλιπ Μάρλοου, να αποκτήσει ένα φίλο στη ζωή του και για την επιστροφή του στα σίγουρα μονοπάτια της μοναξιάς. Η χαλαρή πλοκή γίνεται εδώ ακόμα πιο χαλαρή, αλλά οι καταστάσεις είναι πιο εσωτερικές και οι χαρακτήρες πιο ανάγλυφοι. Πατρίσια Χάισμιθ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΟΥ ΡΙΠΛΕΪ
Μτφ. Ανδρέας Αποστολίδης, Άγρα Το τρίτο μυθιστόρημα της Χάισμιθ με ήρωα τον Τομ Ρίπλεϊ.
Ταυτόχρονα, ίσως το πιο σατανικό, αλλά και το πιο ανθρώπινο από τα τρία. Όλα ξεκινούν από τη διάθεση του Ρίπλεϊ να εκδικηθεί τον Τζόναθαν Τρέβανι, έναν Άγγλο που πάσχει από λευχαιμία και τον οποίο πείθει να διαπράξει ένα φονό με αμοιβή ένα μεγάλο ποσό, το οποίο ο Τρέβανι το έχει ανάγκη, για να εξασφαλίσει μετά θάνατον τη γυναίκα του. Αυτό που ξεκίνησε σαν παγίδα καταλήγει σε συνενοχή και σε μια βαθιά φιλία. Ένα μυθιστόρημα ανατροπών και ψυχογραφίας που μόνο η Χάισμιθ ήξερε να χτίζει με τόση μαεστρία.
Ζορζ Σιμενόν ΟΙ ΑΡΡΑΒΩΝΕΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΙΡ
Μτφ. Αργυρώ Μακαρώφ, Άγρα Κανονικά το μυθιστόρημα δεν θα έπρεπε να ενταχθεί στα αστυνομικά, αφού δεν ανήκει στη σειρά του αστυνόμου Μαιγκρέ. Αλλά, ακόμα και τα «μη αστυνομικά» μυθιστορήματα του Σιμενόν έχουν μια αστυνομική πλοκή (όπως π.χ. Ο Άνθρωπος που Έβλεπε τα Τρένα Να Περνούν ). Από την άλλη, Οι Αρραβώνες του Κυρίου Ιρ είναι ένα από τα αριστουργήματα περιγραφής ενός μικρόκοσμου και των «μικρών» (κυριολεκτικά και μεταφορικά) ανθρώπων που τον κατοικούν.
Εντ Μακ Μπέιν ΟΛΗ Η ΠΑΡΕΑ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ
Μτφ. Γ. Νίκας Οpus Μagnum, 8 ευρώ Ο Εντ Μακ Μπέιν είναι για μένα ο συγγραφέας που έχει καταγράψει καλύτερα από κάθε άλλον την καθημερινή ζωή ενός αστυνομικού τμήματος. Αυτή η καθημερινότητα είναι το σημείο αναφοράς των μυθιστορημάτων που έχουν ως πρωταγωνιστή το 87ο Αστυνομικό Τμήμα. Τα μυθιστορήματα αυτά δεν έχουν μια κεντρική υπόθεση, αλλά πολλές που εξελίσσονται παράλληλα. Έτσι συμβαίνει και στο Όλη η Παρέα Είναι Εδώ, όπου η επαγγελματική και η προσωπική ζωή των αστυνομικών συμπλέουν και συμπλέκονται σε βαθμό που να μην ξεχωρίζουν. Ρόμπερτ Βαν Γκούλικ ΔΙΑΣΗΜΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗ ΤΙ
Μτφ. Δημήτρης Χαλαζωνίτης Θεμέλιο, 15 ευρώΌταν πήρα το καινούργιο βιβλίο με τον Δικαστή Τι στα χέρια μου, θυμήθηκα εκείνο το παλιό τραγούδι «Ένας Φίλος Ήρθε Απόψε από τα Παλιά». Το «παλιά» ισχύει εδώ κυριολεκτικά και μεταφορικά. Κυριολεκτικά, γιατί ο Δικαστής Τι μάς έρχεται από τον κινεζικό 18ο αιώνα. Και μεταφορικά, γιατί ως αναγνώστες έχουμε παλιά γνωριμία μαζί του. Οι περιπέτειες του διαβάζονται πάντα ευχάριστα, εν μέρει, επειδή η Κίνα που περιγράφει δεν είχε καμιά σχέση ούτε με την Κίνα του Μάο, ούτε με τη σημερινή.
Ρουθ Ρέντελ ΘΑΜΜΕΝΑ ΜΥΣΤΙΚΑ
Μτφ. Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος Μεταίχμιο, 19 ευρώΕίναι ίσως η σύγχρονη «Μεγάλη Κυρία» της αστυνομικής λογοτεχνίας. Στο Θαμμένα Μυστικά η Ρουθ Ρέντελ καταπιάνεται με ένα προσφιλές θέμα του αγγλικού αστυνομικού μυθιστορήματος: το βεβαρημένο παρελθόν. Ένα πτώμα που ανακαλύπτεται εντελώς τυχαία μπλέκει τον επιθεωρητή Γουέξφορντ σε έναν κυκεώνα ασαφειών και σκοτεινών σημείων. Η Ρέντελ χτίζει το μυθιστόρημα με δεξιοτεχνία και με καλά μετρημένες δόσεις αποκαλύψεων.
Γιάκομπ Αρζούνι ΗΑΡΡΥ ΒΙRΤΗDΑΥ, ΤΟΥΡΚΕ!
Μτφ. Στέφανος Τζαννετάτος Καστανιώτης, 13 ευρώΊσως μαζί με το Μάτζικ Χόφμαν, το πιο γνωστό μυθιστόρημα του Γιάκομπ Αρζούνι και χρονολογικά το πρώτο με τον Καγιάνκαγια, έναν Γερμανό ντετέκτιβ, τουρκικής καταγωγής, που είναι από τους πιο αγαπημένους ήρωες αστυνομικών στη Γερμανία. Στο Ηappy Βirthday, Τούρκε! παλεύει να εξιχνιάσει τον φόνο ενός Τούρκου, του Αχμέτ Χαμούλ, και βρίσκεται μπλεγμένος στον υπόκοσμο, στον οποίο εκ πρώτης όψεως δεν έχει καμιά θέση ένας φιλήσυχος οικογενειάρχης όπως ο Χαμούλ.
Ντόνα Λεόν ΑΦΡΙΣΜΕΝΑ ΝΕΡΑ
Μτφ. Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος Σύγχρονοι Ορίζοντες, 17 ευρώΥπάρχουν κάποιες σταθερές αξίες στο αστυνομικό μυθιστόρημα. Η Ντόνα Λεόν είναι μία απ΄ αυτές. Μπορεί τα τελευταία μυθιστορήματά της να είναι παραλλαγές πάνω στο ίδιο θέμα, μπορεί ο αστυνόμος (και όχι επιθεωρητής) Μπρουνέτι να επαναλαμβάνεται όπως όλες οι καλτ φιγούρες, τα μυθιστορήματα της Λεόν είναι ωστόσο πάντα καλοχτισμένα και καλογραμμένα, όπως και το Αφρισμένα Νερά. Και πέρα όλων των άλλων, υπάρχει η περιγραφή της βροχερής Βενετίας, που είναι το κερασάκι στην τούρτα.
Μτφ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη Πόλις, 18 ευρώ Οι Γερμανοί το λένε αλλιώς: στο σκοτάδι όλες οι αγελάδες είναι μαύρες.
Προσωπικά βρίσκω αυτό το μυθιστόρημα του Στόλεσεν για ατιμώρητους δωσίλογους και ήρωες με βρώμικα χέρια καλύτερο από το πρώτο που κυκλοφόρησε στα ελληνικά, το Δικός σου ώς το Θάνατο . Αν μη τι άλλο, εδώ έχουμε μια διαδρομή ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν και μια «αναμόχλευση παλαιών παθών», που σ΄ εμάς διώκονταν ποινικά ώς τη Μεταπολίτευση, αλλά για το αστυνομικό μυθιστόρημα είναι εξαιρετικά ευεργετική.
Μτφ. Νανά Παπανικολάου Καστανιώτης, 13 ευρώ Ένα βιβλίο με έξι «σπονδυλωτές» ιστορίες, των οποίων συνδετικός κρίκος είναι ο ίδιος ο Εμανουέλ Μάτα, πρώην τραγουδιστής της όπερας, νυν ανάπηρος ύστερα από ένα ατύχημα, και θαμών του μπαρ Όπερα, όπου έχει εγκαταστήσει το στρατηγείο του και επαγγέλλεται τον ερασιτέχνη ντετέκτιβ. Ο Μάτα διαφέρει από τον συμπατριώτη του Πάκο Ιγνάσιο Ταΐμπο ΙΙ, διαφέρει από τον άλλο συμπατριώτη του, τον Γκιγιέρμο Αράγια, διαφέρει από τον Κουβανό Λεονάρδο Παδούρα και υπ΄ αυτή την έννοια συμβάλλει στη θαυμαστή ποικιλία του αστυνομικού της Λατινικής Αμερικής.
Ρόμπερτ Χάρις ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ ΕΞΟΥΣΙΑΣ
Μτφ. Έφη Φρυδά Ψυχογιός, 17 ευρώ Ο Ρόμπερτ Χάρις είναι ένας μάστορας του πολιτικού θρίλερ. Η πλοκή του υφαίνεται άψογα, το σασπένς με πολιτικές διαστάσεις ή αποχρώσεις κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον. Στο Παρασκήνια Εξουσίας αφηγείται την ιστορία ενός κακομοίρη συγγραφέα που αναλαμβάνει να γράψει τα απομνημονεύματα του πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας. Παραβιάζει έτσι έναν βασικό κανόνα: οι συγγραφείς δεν μπλέκουν με πρωθυπουργούς. Ούτε στις δεξιώσεις τους δεν πρέπει να πηγαίνουν.
Τζέιμς Πάτερσον ΚΡΟΣ
Μτφ. Νίκος Σπυριδάκης Βell, 7,3 ευρώ Ντιν Κουντζ ΤΑΧΥΤΗΤΑ
Μτφ. Παλμύρα Ισμυρίδου Βell, 7,5 ευρώΤζόναθαν Σάντλοφερ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ
Μτφ. Γιάννα Αναστοπούλου Βell, 7,3 ευρώΟ serial killer έχει καταντήσει στο αμερικάνικο αστυνομικό κάτι σαν ξερόβηχας αμηχανίας. Και στα τρία μυθιστορήματα κυριαρχεί ένας ψυχανώμαλος δολοφόνος. Στο Κρος ο ομώνυμος ήρωας του Τζέιμς Πάτερσον, τέως αστυνομικός και νυν ψυχολόγος, επιστρέφει ύστερα από χρόνια στα παλιά του λημέρια, για να βοηθήσει έναν παλιό συνάδελφό του να πιάσει έναν serial killer. Στο Ταχύτητα ο ψυχανώμαλος δολοφόνος παίζει με τον ήρωα όπως η γάτα με το ποντίκι, δίνοντάς του την ευκαιρία να διαλέξει ο ίδιος το θύμα. Στο Ανατομία του Φόβου υπάρχει άλλος ένας σίγουρος συνδυασμός: η αποχώρηση του ήρωα από την ενεργό δράση λόγω τύψεων από την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου (πατέρας, μητέρα, σύζυγος) και η επαναδραστηριοποίησή του εξαιτίας κάποιου μανιακού δολοφόνου.
Και τα τρία μυθιστορήματα έχουν έναν φρενήρη ρυθμό και σασπένς που μόνο Αμερικανοί ξέρουν να στήνουν τόσο μαεστρικά. Φαίνεται όμως πως ο Άνιμπαλ Λέκτερ του Ρίτσαρντ Χάρις έχει κάνει στους Αμερικανούς συγγραφείς μεγάλη ζημιά.
Μάρτιν Κρουζ Σμιθ ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ
Μτφ. Γιώργος Μπαρουξής Βell, 7,2 ευρώΟ Μάρτιν Κρουζ Σμιθ είναι πολύ γνωστός και στο ελληνικό κοινό από το μυθιστόρημά του Γκόρκι Παρκ. Και Το Φάντασμα του Στάλιν έχει τον ίδιο ήρωα, τον αστυνομικό Αρκάντι Ρένκο του Γκόρκι Παρκ. Μέσα στο καταχείμωνο, σε έναν από τους σταθμούς του μετρό της Μόσχας εμφανίζεται ξαφνικά το φάντασμα του Στάλιν. Καταλαβαίνετε βέβαια ότι το σοκ είναι της ίδιας ποιότητας όπως και το φάντασμα στον «Άμλετ».
Λι Τσάιλντ Ο ΔΥΣΚΟΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ
Μτφ. Σαμάνθα Κωνσταντέα Βell, 7,7 ευρώ Ομολογώ πως έπειτα από μανιακούς δολοφόνους, πρώην και νυν κομμουνιστές, ανάσανα με ανακούφιση όταν διάβασα ένα αστυνομικό με έναν κανονικό ντετέκτιβ σε μια κανονική υπόθεση. Ο κανονικός ντετέκτιβ είναι ο ήρωας του Τσάιλντ, Τζακ Ρίτσες, η πόλη είναι η Νέα Υόρκη, και όπως κάθε αξιοπρεπής ντετέκτιβ, ο Ρίτσες μπλέκει σε μια υπόθεση περίπλοκη που ιδρώνει για να βρει άκρη.
Προσωπικά το ευχαριστήθηκα.
Ο Ρέμπους βγαίνει στη σύνταξη
Μετάφραση Αλεξάνδρα Κονταξάκη, Μεταίχμιο Πώς τελειώνουν τη ζωή τους οι αστυνομικοί και οι ντετέκτιβ, ήρωες των αστυνομικών μυθιστορημάτων; Δεν υπάρχει κανόνας. Ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ προτίμησε να εξαφανίσει τον Σέρλοκ Χολμς ύστερα από μονομαχία. Ο Ηρακλής Πουαρό πέθανε από φυσικό θάνατο. Και οι δύο ήταν ντετέκτιβ. Αντίθετα, ο Ίαν Ράνκιν προτίμησε την πιο σωστή λύση για τον επιθεωρητή Ρέμπους: τον βγάζει στη σύνταξη. Λογικά, αυτή θα είναι η τελευταία περιπέτεια του επιθεωρητή Ρέμπους. Στις παραμονές της συνταξιοδότησής του πέφτει πάνω στον φόνο ενός Ρώσου ποιητή. Αυτό από μόνο του δεν θα ήταν αρκετό για να κάνει τη μεγάλη έξοδό της μια θρυλική μορφή, όπως ο Ρέμπους. Εξ ου και ο άσπονδος εχθρός του, ο βασιλιάς του οργανωμένου εγκλήματος του Εδιμβούργου, πέφτει θύμα απόπειρας δολοφονίας. Φυσικά, όλοι υποπτεύονται τον Ρέμπους. Ρέμπους τέλος, λοιπόν; Μην είστε τόσο σίγουροι. Ακόμα και ο Σέρλοκ Χολμς επανέκαμψε.
Ελληνικά μυστήρια
Τόπος, 14 ευρώΟ Νεοκλής Γαλανόπουλος είναι λάτρης (και πιστός υπηρέτης) του αστυνομικού αγγλικής κοπής.
Στην Παραλλαγή του Γιώργου Δαρσινού αυτό τεκμηριώνεται πιο πολύ δοκιμιακά παρά μυθιστορηματικά. Στον Θάνατο από το Πουθενά, η πίστη στο κλασικό αστυνομικό αποτυπώνεται και στην ατμόσφαιρα: μια μικρή επαρχιακή πόλη της Βόρειας Ελλάδας, μια πολυτελής βίλα, ένας πάμπλουτος επιχειρηματίας και οι συνωμοτούντες περί αυτόν. Σε άλλους μπορεί να θυμίζει τις επαύλεις της Άγκαθα Κρίστι στην αγγλική ύπαιθρο ή το Πρόσκληση σε Γεύμα από έναν Υποψήφιο Δολοφόνο με τον Τρούμαν Καπότε. Εμένα, πάντως, μου θύμισε ένα θεατρικό έργο: το «Ιγκόρ Πουλιτσόφ» του Μαξίμ Γκόρκι.
Σέργιος Γκάκας ΣΤΑΧΤΕΣ
Καστανιώτης, 17 ευρώ Ήδη από το πρώτο μυθιστόρημα του Σέργιου Γκάκα, το Κάσκο, αναρωτιέμαι αν τα μυθιστορήματά του ταιριάζουν πιο πολύ στο νουάρ, παρά στο αστυνομικό. Ο Γκάκας χτίζει τα μυθιστορήματά του πάνω σε δύο άξονες του νουάρ: τη μοιραία γυναίκα και το αλκοόλ.
Όταν η μοιραία γυναίκα δεν υπάρχει με τη φυσική παρουσία της, είναι παρούσα με την απουσία της. Το ίδιο συμβαίνει και στις Στάχτες. Δίπλα της είναι πάλι ο αποτυχημένος δικηγόρος και η μπουκάλα ουίσκι. Ένα πλαίσιο το οποίο τείνει να γίνει σήμα κατατεθέν.
Κώστας Καλφόπουλος ΚΑΦΕ ΛΟΥΚΑΤΣ
Άγρα, 11 ευρώΟ Κώστας Καλφόπουλος συγγενεύει με τον Σέργιο Γκάκα. Το Καφέ Λούκατς είναι μια νουάρ νουβέλα, με «κλασικό» στήσιμο: ένας νεαρός, αθώος ή αφελής, δημοσιογράφος, και μια ώριμη και μοιραία γυναίκα, η οποία δολοφονείται στη συνέχεια. Το ενδιαφέρον στη νουβέλα είναι ο τόπος και ο χρόνος που εκτυλίσσεται η ιστορία: στη Βουδαπέστη το 1989, μέσα στον επιθανάτιο ρόγχο του υπαρκτού σοσιαλισμού. Το νουάρ στηρίζεται πάνω απ΄ όλα στην ατμόσφαιρα. Ο Κώστας Καλφόπουλος ξέρει να φτιάχνει ατμόσφαιρα.
Γιώργος Νομισέν
(Φίλιππος Δρακονταειδής)
Ο ΔΟΛΟΦΟΝΟΣ ΔΙΑΦΕΥΓΕΙ
Μεταίχμιο, 10 ευρώ
Όταν άρχισα να διαβάζω το Ο Δολοφόνος Διαφεύγει, νόμισα ότι ήταν το είδος του αστυνομικού που θα άρεσε στον Μπέρτολτ Μπρεχτ. Στη συνέχεια απέρριψα την ιδέα. Ο Μπρεχτ αγαπούσε τα αστυνομικά που προωθούν τη «μαθηματική σκέψη». Το Ο Δολοφόνος Διαφεύγει βασίζεται σε παγίδες και τεχνάσματα. Πάντως, διαβάζεται ευχάριστα. Αν σκεφτεί μάλιστα κανείς ότι θα κυκλοφορεί ένα βιβλίο του Νομισέν-Δρακοντα- ειδή κάθε μήνα, είναι ό,τι πρέπει για να ξεφεύγουμε από τις σκοτούρες της οικονομικής κρίσης που μας ταλανίζει.
