«ΜΗΠΩΣ ΝΑ ΤΟ ΜΕΤΕΦΡΑΖΑ;», ΣΚΕΦΤΟΜΟΥΝ
ΚΑΘΩΣ ΤΟ ΔΙΑΒΑΖΑ. ΜΙΚΡΟ ΕΙΝΑΙ, ΣΤΟ ΚΑΤΩ
ΚΑΤΩ. ΑΛΛΑ ΠΟΣΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΔΟΘΟΥΝ
ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΑ ΣΥΝΕΧΗ
ΛΟΓΟΠΑΙΓΝΙΑ! ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΑΠ΄
ΤΗ ΜΙΑ ΜΕ ΚΑΛΟΥΣΑΝ ΝΑ ΤΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΩ,
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΜΕ ΑΠΕΤΡΕΠΑΝ. ΩΣΠΟΥ ΒΡΗΚΑ
ΛΥΣΗ. ΤΟ ΑΥΓΟ ΤΟΥ ΚΟΛΟΜΒΟΥ: «ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ
ΝΑ ΜΗΝ ΤΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΩ;».
Tο πνευματώδες βιβλιαράκι του γνωστού Βρετανού συγγραφέα Αlan Βennett πράγματι αξίζει κάποια θέση στο Βιβλιοδρόμιο. Διότι, απλούστατα καταγίνεται με την ανάγνωση.

Στο χιουμοριστικότατο αυτό μεγάλο διήγημα (ή σύντομη νουβέλα), κεντρικό πρόσωπο δεν είναι άλλο από τη βασίλισσα της Αγγλίας. Πρόκειται όντως για μάλλον ασυνήθη αναγνώστρια- αν και το αγγλικό uncommon έχει εδώ μια διπλή έννοια: παραπέμπει και στην παραδοσιακή, στη Γηραιά Αλβιώνα, διάκριση ανάμεσα στο Στέμμα και τους κοινούς θνητούς, τους υπηκόους, τους κανονικούς ανθρώπους.

Ο Άλαν Μπένετ στήνει μια παράξενη ιστορία «συναισθηματικής αγωγής». Η βασίλισσα της Αγγλίας, σε προχωρημένη ηλικία, συναντάει τυχαία, μέσω ενός βιβλιοφάγου νεαρού που δουλεύει στο Παλάτι, κάποια πλανόδια δημόσια δανειστική βιβλιοθήκη. Καθοδηγούμενη από τον υπηρέτη της και τον υπεύθυνο της εν λόγω φτωχικής βιβλιοθήκης, αρχίζει να διαβάζει διάφορα βιβλία. Στα κουτουρού- συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες… Ανακαλύπτει έτσι βαθμιαία την απόλαυση της ανάγνωσης, βυθίζεται όλο και περισσότερο στον κόσμο του γραπτού λόγου, προς μεγάλη έκπληξη αλλά και ανησυχία της Αυλής. Τι θα απογίνει με αυτήν την εκκεντρική συνήθεια; Μήπως η Ελισάβετ αποστασιοποιείται και αδιαφορεί για τα καθήκοντά της; διερωτώνται διάφοροι αυλικοί, με προεξάρχοντα τον γενικό δερβέναγα του Παλατιού, έναν πεζό Νεοζηλανδό μάνατζερ. Και όχι εντελώς αδίκως: όντως, χάρη στις όψιμες λογοτεχνικές της ανησυχίες, η γηραιά μονάρχης αρχίζει να θέτει περίεργα ερωτήματα, τρόπον τινά αιρετικά, στους υψηλούς προσκεκλημένους και συνομιλητές της- αρχηγούς κρατών, πρωθυπουργούς κ.ά. Του είδους «Τι καλό διαβάζετε αυτές τις μέρες;» (Ερώτημα που θυμάμαι να θέτω, ένα καλοκαίρι, σε κάποιον πολυτεχνίτη φίλο ο οποίος άκουσε «Τι καλώδια βάζεις;» και απάντησε αναλόγως με έναν ηλεκτρολογικό μονόλογο).

Στην πορεία, η βασίλισσα Ελισάβετ, και μαζί της κι ο αναγνώστης, ανακαλύπτει τη ρηχότητα, την αμορφωσιά, τη χοντροκοπιά που δεσπόζει πίσω από τις αυλικές επισημότητες και τα πρωτόκολλα. Ο δε νεαρός υπηρέτης που την έχει μυήσει και έχει αναγορευθεί σε ένα είδος «εξ απορρήτων της», όντας ο μόνος έγκυρος συνομιλητής της στο Παλάτι, θα βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα.

Θα στηθεί μια ολόκληρη πλεκτάνη για να εκδιωχθεί αυτό το «μίασμα», που παρασύρει τη βασίλισσα σε τέτοιες ανατρεπτικές σκανδαλιές- λίγο όπως απομακρύνουμε τις κακές συναναστροφές ενός παιδιού.

Αlan Βennett

THE UΝCΟΜΜΟΝ RΕΑDΕR

ΕΚΔ. FΑΒΕR & FΑΒΕR LΟΝDΟΝ 2007 ΣΕΛ. 124, ΤΙΜΗ: 10 ΕΥΡΩ