Αναζήτηση
ΟΙ ΕΠΑΡΧΙΑΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΔΕΝ ΜΕ ΖΕΣΤΑΝΑΝ ΠΟΤΕ
ΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ. ΚΑΤΑΝΟΩ ΤΟΝ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΣΧΩ
ΜΕ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΜΟΝΑΞΙΑ
ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΕΒΕΖΑ. ΙΣΩΣ ΑΥΤΟ ΝΑ ΤΟ ΧΡΩΣΤΑΩ
ΣΤΟΥΣ ΠΟΛΛΟΥΣ ΜΟΝΑΧΙΚΟΥΣ ΧΕΙΜΩΝΕΣ
ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΑ ΣΕ ΝΕΑΡΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΕ ΕΝΑ ΝΗΣΙ. ΟΠΟΙΑ
ΚΙ ΑΝ ΕΙΝΑΙ Η ΑΙΤΙΑ, ΠΑΝΤΩΣ, ΔΕΝ ΤΡΕΦΩ ΚΑΜΙΑ
ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΣΥΜΠΑΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΟΥΝΤΕΣ, ΥΓΡΕΣ,
ΕΠΑΡΧΙΑΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ. Η ΜΟΝΗ ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΕΙΝΑΙ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΙΚΗ
ΚΑΙ ΟΧΙ ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ. ΤΗ ΒΡΙΣΚΩ
ΝΑ ΜΠΑΙΝΩ ΣΤΙΣ ΕΠΑΡΧΙΑΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΣΤΑ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ
ΤΟΥ ΖΟΡΖ ΣΙΜΕΝΟΝ
Έτυχε να διαβάσω τον τελευταίο καιρό τρία μυθιστορήματά του στη σειρά, που ασχολούνται με μικρές κοινωνίες και μικρούς ανθρώπους. Τα δύο πρώτα (τα είχα διαβάσει και πριν από χρόνια) είναι Ο Κίτρινος Σκύλος (1931) και Ο Τρελός του Μπερζεράκ (1932). Το τρίτο γράφτηκε πολύ αργότερα, το 1955, και είναι το Ο Μαιγκρέ και το Ακέφαλο Πτώμα.
Στην αρχή του Κίτρινου Σκύλου, ο Σιμενόν περιγράφει σε δυόμισι σελίδες μια μικρή, έρημη και κατασκότεινη, κωμόπολη, το Κονκαρνό. Το μοναδικό φως αντανακλά στον δρόμο από τα παράθυρα του ξενοδοχείου Αμιράλ. Η πόρτα του ξενοδοχείου ανοίγει και βγαίνει ένας άντρας. Είναι μισομεθυσμένος και προσπαθεί να κάνει τρία πράγματα μαζί: να φυλαχτεί από τον αέρα, να κουμαντάρει το παλτό του και να ανάψει τσιγάρο. Δεν καταφέρνει τίποτα από τα τρία και αποφασίζει να καταφύγει σε μια εξώπορτα, για να ανάψει τουλάχιστον το τσιγάρο του. Ξαφνικά ο άνθρωπος σωριάζεται χάμω μέσα στις λάσπες. Ένας τελωνοφύλακας τον παρατηρεί, ενώ ένας τεράστιος, κίτρινος, σκύλος πετάγεται από το πουθενά, σκύβει πάνω του και τον μυρίζει.
Όποιος είναι εξοικειωμένος με τη σεναριακή γραφή, θα έχει αμέσως την αίσθηση πως δεν διαβάζει την αρχή μυθιστορήματος, αλλά τη σεναριακή περιγραφή της σκηνής μιας ταινίας, τόσο λεπτομερή, που δεν μένει παρά να στηθούν η κάμερα και τα φώτα, να πάρουν οι ηθοποιοί τις θέσεις τους και ο σκηνοθέτης να φωνάξει «μοτέρ!» Στο Ο Τρελός του Μπερζεράκ, η κινηματογραφική σεκάνς καθυστερεί μερικές σελίδες, αλλά και πάλι είναι τοποθετημένη στις παρυφές μιας μικρής επαρχιακής πόλης. Αυτή τη φορά, μάλιστα, η περιγραφή- σεκάνς έχει κάτι το χιτσκοκικό. Ο Μαιγκρέ ταξιδεύει σε ένα βαγόνι κουκέτα της δεύτερης θέσης με έναν ενοχλητικό
Georges Simenon
Ο ΤΡΕΛΟΣ ΤΟΥ ΜΠΕΡΖΕΡΑΚ
ΜΤΦ. ΑΡΓΥΡΩ ΜΑΚΑΡΩΦ ΕΚΔ. ΑΓΡΑ, 2005 ΣΕΛ. 186, ΤΙΜΗ:
12 ΕΥΡΩ
συνταξιδιώτη. Κάποια στιγμή, ο Μαιγκρέ έχει την υποψία ότι ο άγνωστος κλαίει. Λίγο αργότερα ο άγνωστος συνταξιδιώτης ανοίγει την πόρτα του βαγονιού και πηδάει στο κενό τη στιγμή που το τρένο κόβει ταχύτητα. Ο Μαιγκρέ πηδάει ενστικτωδώς πίσω του. Και ενώ πλησιάζει τον άγνωστο για να τον ρωτήσει αν χρειάζεται βοήθεια, εκείνος τον πυροβολεί και τον τραυματίζει.
Και στα δύο μυθιστορήματα, η είσοδος του Μαιγκρέ στην επαρχιακή πόλη πραγματοποιείται με εντυπωσιακό τρόπο. Τα δύσκολα αρχίζουν μετά την εγκατάστασή του. Γιατί τότε μόνο συνειδητοποιεί τα τείχη που υψώνονται γύρω του και τα οποία είναι εν μέρει ορατά, όπως σε πολλές, μικρές, μεσαιωνικές πόλεις της Ευρώπης, αλλά και αόρατα, όπως είναι σε όλες τις μικρές κοινωνίες. Και στον Κίτρινο Σκύλο και στον Τρελό του Μπερζεράκ, η αρχική κινηματογραφική σεκάνς μετατρέπεται στα επόμενα κεφάλαια σε θεατρικό σκηνικό. Η μετατροπή αυτή είναι πιο ορατή στον Τρελό του Μπερζεράκ: ο Μαιγκρέ ανακαθισμένος στο κρεβάτι του ξενοδοχείου παρατηρεί, σαν από θεατρικό θεωρείο, την κίνηση στην πλατεία της πόλης και τους διάφορους πρωταγωνιστές της ιστορίας, που συναντιούνται ή κουβεντιάζουν ή ετοιμάζονται να ανεβούν για να τον συναντήσουν. Αλλά και στο ξενοδοχείο Αμιράλ του Κονκαρνό, ο Μαιγκρέ είναι σαν να βρίσκεται στο θεατρικό έργο του Έντεν φον Χόρβατ Μπελβεντέρε. Και εκεί το σκηνικό είναι ένα ξενοδοχείο.
Γηραιά Κυρία
Ωστόσο, ο ρόλος που θα ταίριαζε στον Μαιγκρέ δεν είναι εκείνος της βαρόνης στο έργο του Χόρβατ, αλλά της Κλερ Τσαχανασιάν, της Γηραιάς Κυρίας από το έργο του Φρίντριχ Ντίρενματ Η Επίσκεψη της Γηραιάς Κυρίας. Μολονότι ο Μαιγκρέ είναι και στα δυο μυθιστορήματα πολύ νεώτερος από την Κλερ Τσαχανασιάν, εν τούτοις έρχεται, όπως και η Γηραιά Κυρία, να σπάσει τη σιωπή της μικρής επαρχιακής πόλης, να αποκαλύψει τη συνενοχή, να βρει τι κρύβεται πίσω από την εικόνα της «άμεμπτης» επαρχιακής αξιοπρέπειας.
Βέβαια, εκ πρώτης όψεως ο Μαιγκρέ δεν εκδικείται, όπως η Κλερ Τσαχανασιάν. Με μια δεύτερη ματιά, ωστόσο, και τουλάχιστον σε ορισμένα μυθιστορήματα, είναι σαν να παίρνει εκδίκηση στο όνομα του θύτη- θύματος. Η αίσθηση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη στο Ο Κίτρινος Σκύλος.
