Πικρή συγκομιδή


Η μιντιακή βία των ομοιόμορφων προτύπων ομορφιάς και συμπεριφοράς φέρνει, αλίμονο, τα πρώτα τραγικά αποτελέσματα στους νέους και τα παιδιά
Αφορμές η «Μαρία η άσχημη» και το μεγάλο σουξέ της από το πρώτο επεισόδιο, οι αλλεπάλληλοι τραγικοί θάνατοι εφήβων από ανορεξία, αλλά και οι θάνατοι, ήδη, επτά αγοριών ηλικίας από 9 έως 13 ετών, που μιμήθηκαν τη σκηνή απαγχονισμού του Σαντάμ. Δεν χρειάζονται περισσότερες για να επανατεθεί ο προβληματισμός για τη σαρωτική βία που ασκεί το μιντιακό θέαμα στις ανθρώπινες και ιδιαίτερα τις άγουρες παιδικές και νεανικές συνειδήσεις.

Και η μεν ασχημούλα Μαρία είναι ηρωίδα τηλεοπτικής σειράς, που εκτονώνει τη συσσωρευμένη κοινωνική ένταση από την ψυχολογική πίεση την οποία υφίστανται τα νέα κορίτσια να μοιάζουν με τα μοντέλα των περιοδικών. Μια πίεση, η οποία επηρεάζει από τα οικογενειακά τους περιβάλλοντα μέχρι την ερωτική τους- αλλά και εργασιακή τους- συμπεριφορά (καταθλίψεις, άρνηση εγκυμοσύνης κ.λπ). Ήδη ορισμένες χώρες ξεκίνησαν προσπάθειες για να αποδεσμευθούν οι έφηβοι από τα ασφυκτικά πρότυπα ομορφιάς που στοίχειωσαν το μεγάλωμά τους. Οι θάνατοι από ανορεξία είναι μία από τις σοβαρότερες επιπτώσεις του μάρκετινγκ της μόδας και μια ασχημούλα τηλεοπτική ηρωίδα που κερδίζει τον έρωτα ακόμη κι έτσι, κάνει περίπου ό,τι και ο Ποπάι στα πιτσιρίκια που πρέπει να μάθουν να τρώνε σπανάκι. Δεν είναι το καλύτερό τους, αλλά το καταπίνουν ελπίζοντας.

Όσο για τις μιμήσεις της σκηνής απαγχονισμού του Σαντάμ, είναι δυστυχώς η απόδειξη ότι η διάχυση της βίας από τις τηλεοπτικές οθόνες έχει το ίδιο ακριβώς αποτέλεσμα που έχουν και οι διαφημίσεις: πείθει ότι είναι κάτι που όλοι «έχουμε δικαίωμα» να δοκιμάσουμε, έστω και αν αυτό είναι ένας θάνατος δι΄ απαγχονισμού.

Α! ιερή η διαστροφική χρήση της έννοιας της δημοκρατίας: όλοι μπορούμε να αποκτήσουμε τα πάντα, να συμμετέχουμε παντού, να είμαστε μέλη της ίδιας παγκόσμιας παρέας καταναλωτών των ίδιων προϊόντων (το σαπούνι τάδε των σταρ στα σούπερ-μάρκετ για όλες τις γυναίκες κ.λπ.). Και αφού όλοι τα μπορούμε όλα, άρα δεν υπάρχει όριο και κανόνας που να εμποδίζει τα κοριτσάκια να γίνουν σταρ στις πασαρέλες, άρα και σταρ στις τηλεοράσεις, και τα αγοράκια να κάνουν τσαμπουκάδες και να μιμούνται τη βία των μεγάλων με τα χρήματα που εκείνοι τους εξασφαλίζουν.

Σιγά σιγά διαμορφώθηκε μια εξαρτημένη τάξη έφηβων παθιασμένων καταναλωτών, που έμαθαν να αγοράζουν την αναψυχή τους και που μιμούνται τους ενηλίκους, αντί να αμφισβητούν την ενηλικίωση και τη δουλεία που αυτή συνεπάγεται.

Τις εποχές που η παγκόσμια αγορά κέρδιζε τη θέση μιας νέας «θρησκείας», οποιαδήποτε κριτική στην τεχνική της να διαμορφώνει επικίνδυνα ομοιόμορφα πρότυπα στηλιτευόταν σαν επικίνδυνη αίρεση. Ποιος τολμούσε να πει ότι δεν μπορεί να υπάρχει μόνον ένα είδος θηλυκής ομορφιάς και αυτό να είναι στα καλούπια του έφηβου αγοριού. «Αιρετικοί» δε, είναι οι άχρηστοι, κρυόμπλαστροι και ανίκανοι να προσαρμοστούν, άρα οι «χαμένοι». Ο όρος «looser» (χαμένος) στοίχειωσε τα όνειρα δισεκατομμυρίων εφήβων ανά τον κόσμο, αλλά και των θαυμαστών του γιαπισμού, του πολυτελούς τρόπου ζωής και των ερωτικών επιτυχιών, που συνεπάγονται τα ανωτέρω.

Η θηλυκότητα θύμα του μικροαστισμού


Στην πραγματικότητα η ομοιομορφία που επέβαλε η μαζική αγορά δεν είναι παρά η εγκαθίδρυση του μικροαστισμού σαν επίσημη παγκόσμια κουλτούρα.

Ο μικροαστισμός αρνείται το Διαφορετικό, αισθάνεται απειλή από αυτό, μάχεται να το απομονώσει και να το μειώσει. Και ο συντηρητικός μικροαστός αισθάνθηκε να απειλείται από τις καμπύλες της θηλυκότητας που νομίζει ότι εγείρουν απαιτήσεις ακαταπόνητης αρσενικής πυγμής, η οποία είναι επόμενο να ατροφεί στριμωγμένη στη ρουτίνα της μισθοσυντήρητης ζωής. Γ ι΄ αυτό και επικράτησε το πρότυπο του εφηβικού, σχεδόν αγορίστικου σώματος, που έφερε στον κόσμο της μόδας δεκατετράχρονες Λολιτούλες, οι οποίες αγωνίζονται κατόπιν- ακόμη και με ναρκωτικά- να παραμείνουν στα ίδια καλούπια.

Όλο μαζί ένα πλέγμα βίας, που τύλιξε τα παιδιά του κόσμου, που διαμόρφωσε καταθλιπτικές προσωπικότητες, ανικανοποίητα θηλυκά, ατροφικά αρσενικά και κυρίως ανθρώπινες προσωπικότητες εθισμένες στη βία και στην ευκολία του θανάτου.

Προσπάθειες σαν την απαγόρευση να εμφανίζονται ανορεξικά μοντέλα στις πασαρέλες, που την επέβαλαν Ισπανοί και Ιταλοί, ή σαν το σίριαλ που εξαίρει την εσωτερική ομορφιά υποτίθεται, το «Μαρία η άσχημη», δείχνουν προς το παρόν την ανάγκη της αγοράς να βρει διεξόδους για τις ψυχές.