Αναζήτηση
|
|
Ποιος έχει το δικαίωμα να κρίνει ποια έργα τέχνης φθάνουν μέχρι το κοινό;
Ποιος θέτει τα όρια της τέχνης; H συζήτηση άνοιξε το 2003, μετά την
«αποκαθήλωση» του πίνακα του Βέλγου Τιερί ντε Κορντιέ από τη διεθνή έκθεση
Outlook. Όμως αυτή ήταν μόνο μία περίπτωση. Πιο πρόσφατα, ελληνικό δικαστήριο
καταδίκασε τον Αυστριακό κομίστα Γκέρχαρντ Χάντερερ σε εξάμηνη φυλάκιση για το
σατιρικό βιβλίο «H ζωή του Ιησού», το οποίο είχε κατασχεθεί το 2003. Ο
καταδικασθείς είχε μιλήσει για ελληνικό «Μεσαίωνα». Την ίδια αντίδραση είχαν
και όσοι αντέδρασαν στη σύλληψη – φιάσκο του καλλιτέχνη Δημήτρη Φωτίου από την
Υπηρεσία Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος για την ιστοσελίδα – σχόλιο
www.dirtyworks.gr, που υποσχόταν δουλειά στο Δημόσιο.
Για πρώτη φορά, όμως, η κοινωνία των πολιτών έχει στα χέρια της ένα όπλο
παρέμβασης: στις 30 Μαρτίου του 2004 ο Συνήγορος του Πολίτη εξέδωσε ανακοίνωση
– απάντηση στην αναφορά της ένωσης πολιτών www. artlook. gr, που συνεστήθη με σκοπό την
αποτροπή της λογοκρισίας εικαστικών έργων και υπέβαλε ερώτηση σχετικά με την
απόφαση απομάκρυνσης του έργου του Βέλγου καλλιτέχνη, το οποίο «αποκαθηλώθηκε»
επειδή θεωρήθηκε ότι «προσέβαλλε τα χρηστά ήθη». Το έγγραφο του Συνηγόρου του
Πολίτη αναγνωρίζει ότι η συγκεκριμένη πράξη «υποτιμά τον κοινό αποδέκτη των
έργων τέχνης ως στερούμενο κριτικής ικανότητας» και προσδιορίζει το πνεύμα του
νόμου και τα όρια του κράτους στη συνταγματική του υποχρέωση για προαγωγή της
τέχνης. Είναι δε η πρώτη φορά που συνετάχθη στην Ελλάδα επίσημο νομικό κείμενο
για λογοκριτική παρέμβαση.
Αντιστεκόμενοι στη λογοκρισία και αξιοποιώντας το κείμενο αυτό, οι Πλατφόρμες
– μια ομάδα παρέμβασης – άρχισαν να καταγράφουν και να ενεργοποιούν δράσεις
ενάντια σε κάθε προσπάθεια περιορισμού της ελευθερίας έκφρασης στα εικαστικά
και όχι μόνο. «Το πρόβλημα είναι σημαντικό, στην Ελλάδα κυριαρχεί μια
συντηρητική άποψη για τον πολιτισμό και την ελευθερία της έκφρασης» σημειώνει
στα «NEA» ο Λεωνίδας Καραμπίνης από τις Πλατφόρμες.
Σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου,
διοργανώνουν την ημερίδα «Ελευθερίες/Λογοκρισίες». Εκεί, ο εικαστικός και
ιδρυτικό μέλος της ομάδας Πλατφόρμες Γιάννης Ζιώγας, ο δικηγόρος Χριστόφορος
Αργυρόπουλος, ο συγγραφέας Γεράσιμος Θεοδόσης, ο ποιητής Νάνος Βαλαωρίτης και
ο ιστορικός Τάσος Κωστόπουλος, θα μιλήσουν για το πώς βιώνεται η λογοκρισία. Ο
βοηθός Συνήγορος του Πολίτη Ανδρέας Τάκης, ο αντιπρόεδρος του ΕΣΡ Δημήτρης
Χαραλάμπης, οι καθηγητές Σταύρος Τσακιράκης και Νίκος Παναγιωτόπουλος, θα
μιλήσουν για το θεσμικό πλαίσιο και τη δράση της κοινωνίας των πολιτών. Τέλος,
οι καθηγητές Θάνος Λίποβατς και Νικόλας Σεβαστάκης, η ανθρωπολόγος Αθηνά
Αθανασίου και η δημοσιογράφος Μαριάννα Τζιαντζή, θα μιλήσουν για τις
αντινομίες ελευθερίας και λογοκρισίας.
INFO
«Ελευθερίες/Λογοκρισίες», την Παρασκευή 18/3, από τις 11.00, στο Θέατρο της
Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (Πειραιώς 256).
