ΓNΩMH Eκσυγχρονισμός ή θάνατος

Οι σοσιαλδημοκράτες πρέπει να έχουν προσηλωμένο το βλέμμα τους τόσο στο

παρελθόν όσο και στο μέλλον. H ιστορία τους δεν πρέπει να τελειώσει εδώ. H

παγκοσμιοποίηση δεν αποτελεί μια «επιλογή», αλλά μια πραγματικότητα.

Εμπεριέχει κινδύνους και προκαλεί ανησυχίες, αλλά επίσης παρέχει ευκαιρίες. Αν

αποτύχουμε να εκσυγχρονιστούμε, αν αποτύχουμε να συγκροτήσουμε σύγχρονες

«κοινωνικές οικονομίες της αγοράς», τότε οι ανεξέλεγκτες δυνάμεις της αγοράς

θα μας εκσυγχρονίσουν και η ελευθερία θα περιοριστεί σε μια πολυτέλεια μόνο

για λίγους.

Στη Γερμανία, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τα συστήματα κοινωνικής

ασφάλισης δημιουργήθηκαν σε μια βιομηχανική κοινωνία, με πλήρη απασχόληση. Όλα

βασίστηκαν στη συνδρομή μιας μεγάλης εργατικής δύναμης. Αυτή η συνδρομή θα

μπορούσε να θεωρηθεί σαν μια «επιστροφή χρημάτων», μέσα από έναν κύκλο

συμβάσεων – μεταξύ των νέων και των ηλικιωμένων, των εργαζομένων και των

ανέργων, των υγιών και των ασθενών. Μια κοινωνία που γερνάει, νέες μορφές

απασχόλησης και η οικονομική επιβράδυνση έσπρωξαν το κόστος εργασίας σε νέα

ύψη. Αν θέλουμε να παραχθεί ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας, πρέπει να

περιορίσουμε αυτό το κόστος που ροκανίζει τα έσοδα. H μεταρρύθμιση του κράτους

πρόνοιας είναι επίσης μια προϋπόθεση για την επιτυχία των μελλοντικών γενεών.

Στο παρελθόν, το βασικό θέμα στην πολιτική του κράτους πρόνοιας ήταν η

αναδιανομή του πλούτου. Πρώτον, πρέπει να θυμόμαστε ότι για να αναδιανεμηθεί ο

πλούτος, χρειάζεται πρώτα να παραχθεί. Δεύτερον, να έχουμε υπόψη μας ότι η

αναδιανομή έχει τα όριά της, πέρα από τα οποία η απλή μεταβίβαση πόρων

ενθαρρύνει τον εθισμό. Τρίτον, τα περίπλοκα συστήματα αναδιανομής προκαλούν

παρενέργειες αντίθετες προς τα επιθυμητά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, τα

μακροπρόθεσμα επιδόματα ανεργίας για τους ηλικιωμένους προκαλούν τους

εργοδότες να απολύουν ηλικιωμένους εργαζομένους. Ο Φερδινάνδος Λασάλ, από τους

σημαντικότερους πρώτους σοσιαλδημοκράτες, είχε πει: «Όλη η πολιτική δράση

αρχίζει λέγοντας την αλήθεια». Σήμερα, μια από τις προκλήσεις που έχουμε

μπροστά μας είναι να αποδεχτούμε την πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης, την

«ψηφιοποίηση» της οικονομίας μας και τη δημογραφική μεταβολή μιας κοινωνίας

που γερνάει. Αν δεν αποδεχτούμε αυτές τις πραγματικότητες και δεν εκτιμήσουμε

τις επιπτώσεις τους στα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας, ρισκάρουμε το μέλλον

μας. Οι «αριστεροί» επικριτές μας πρέπει να έχουνε υπόψη ότι δεν φτάνει να

δημιουργήσουμε και να διατηρήσουμε κοινωνική δικαιοσύνη μόνο για όσους ζουν

και εργάζονται σήμερα, αλλά και να σκεφτούμε τις μελλοντικές γενεές.

Η παγκοσμιοποίηση και οι αλλαγές που περιλαμβάνει δεν επιπίπτουν πάνω μας όπως

τα φυσικά φαινόμενα. Είναι στο χέρι μας να αντιμετωπίσουμε τους κινδύνους της

ανασφάλειας, της ανισότητας και της άνισης πρόσβασης στις ευκαιρίες, και να

δώσουμε δημοκρατικές κοινωνικές απαντήσεις. Πρέπει να αποφύγουμε τις «στενές»

προσεγγίσεις. Πρέπει να εργαστούμε όχι μόνο για να προαγάγουμε το ελεύθερο

εμπόριο, αλλά και για να δώσουμε τη δυνατότητα στους ανθρώπους να έχουν δίκαιη

συμμετοχή σε αυτό. Το ίδιο ισχύει και για τους κινδύνους της παγκόσμιας

ασφάλειας. Οι σοσιαλδημοκράτες ποτέ δεν πίστεψαν ότι ο πόλεμος είναι η

συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα. Πιστεύουμε στην ιδέα της πρόληψης των

συγκρούσεων. H δημιουργία περιβάλλοντος ασφάλειας πρέπει να αρχίζει με την

καταπολέμηση της ανασφάλειας – πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά.

Το άρθρο του Γερμανού καγκελαρίου δημοσιεύτηκε στο περιοδικό

«Progressive Politics» εν όψει της διάσκεψης για την παγκόσμια διακυβέρνηση,

το προσεχές Σαββατοκύριακο, στο Λονδίνο.