Υπό τα θερμά χειροκροτήματα εκπροσώπων από 150 χώρες ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε χθες την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, σε μια σύνοδο κορυφής που διοργάνωσε η χώρα του μαζί με τη Σαουδική Αραβία. Το Ισραήλ και οι ΗΠΑ δεν πήραν μέρος εκφράζοντας την αντίθεσή τους, όμως στην αναγνώριση προχώρησαν χθες και άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως το Βέλγιο, η Μάλτα, το Λουξεμβούργο, το Μονακό, η Ανδόρα και ο Αγιος Μαρίνος. Ο Μακρόν, μία ημέρα πριν ξεκινήσει η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ όπου το θέμα αναμένεται να κυριαρχήσει, παρουσίασε ένα ειρηνευτικό σχέδιο, «μια διεθνή επιχείρηση σταθεροποίησης» της περιοχής, όπως το αποκάλεσε και «έναν κύκλο ειρήνης». Τόνισε πως η Χαμάς πρέπει να εξαφανιστεί πολιτικά με τη βοήθεια μιας μεταβατικής διοίκησης στη Γάζα όπου θα εμπλακεί και η Παλαιστινιακή Αρχή, για την επίβλεψη του αφοπλισμού των μελών της, και σημείωσε πως πρέπει να δημιουργηθούν ισχυροί θεσμοί, «που θα δώσουν ελπίδα στους Παλαιστινίους». «Πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να διατηρήσουμε την πιθανότητα μιας λύσης δύο κρατών, του Ισραήλ και της Παλαιστίνης, σε μια ειρηνική και ασφαλή συνύπαρξη», ανέφερε υπό τις επευφημίες των παρισταμένων. Είπε πως η χώρα του θα ανοίξει πρεσβεία στην Παλαιστίνη όταν επικρατήσει η ειρήνη και κάλεσε, όταν συμβεί αυτό, τις αραβικές χώρες να εξομαλύνουν τη σχέση τους με το Ισραήλ. «Η αναγνώριση της Παλαιστίνης είναι η μόνη λύση που θα επιτρέψει το Ισραήλ να ζήσει εν ειρήνη», τόνισε αποκαλώντας την κίνηση «ήττα για τη Χαμάς» (και απαντώντας στους ισχυρισμούς Ισραήλ και ΗΠΑ ότι η αναγνώριση επιβραβεύει τη Χαμάς).
Εκλεισε την ομιλία του απευθυνόμενος προς τους Ισραηλινούς: «Ακούω τους Ισραηλινούς, τη θλίψη και την κούρασή τους, αλλά το Ισραήλ έχει τη δύναμη να προχωρήσει σε αυτό τον δρόμο. Θυμάμαι πριν 14 χρόνια τη δολοφονία του Γιτζάκ Ραμπίν. Δολοφονήθηκε επειδή ήθελε ειρήνη. Σήμερα δεκάδες κράτη προτείνουν αυτή τη λύση. Τώρα υπάρχει ευκαιρία για την ειρήνη. Εχει έρθει η ώρα να ζήσει ειρηνικά το Ισραήλ και να απονεμηθεί δικαιοσύνη στους Παλαιστινίους. Να ξεριζώσουμε την τρομοκρατία και να οικοδομήσουμε την ειρήνη. Εχει έρθει η ώρα».
Από την πλευρά του, το Ισραήλ θεωρεί ότι οι αναγνωρίσεις αυτές θα υπονομεύσουν τις προοπτικές ενός ειρηνικού τερματισμού του πολέμου στη Γάζα. Η σύνοδος, σημειώνουν οι “New York Times”, μπορεί να ενισχύει το ηθικό των Παλαιστινίων, όμως δεν αναμένεται να επιφέρει αλλαγές επί του πεδίου, όπου η πιο ακροδεξιά κυβέρνηση στην ιστορία του Ισραήλ επιμένει ότι δεν θα υπάρξει παλαιστινιακό κράτος, καθώς προχωρά τις στρατιωτικές της επιχειρήσεις στη Γάζα. Ο πρεσβευτής του Ισραήλ στον ΟΗΕ Ντάνι Ντάνον χαρακτήρισε τη χθεσινή σύνοδο «τσίρκο».
Η λύση των δύο κρατών ήταν το θεμέλιο της ειρηνευτικής διαδικασίας που υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ και ξεκίνησε με τις Συμφωνίες του Οσλο του 1993, όμως υπήρξαν έντονες αντιδράσεις και από τις δύο πλευρές και έχει σχεδόν καταρρεύσει. Η Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Πορτογαλία αναγνώρισαν παλαιστινιακό κράτος την Κυριακή. Ενώ η πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών αναγνωρίζει πλέον ένα τέτοιο κράτος, τόσο η Γερμανία όσο και η Ιταλία έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι είναι απίθανο να κάνουν μια τέτοια κίνηση σύντομα.
Η Γερμανία – που εδώ και καιρό υποστηρίζει ένθερμα το Ισραήλ λόγω της ευθύνης της για το Ολοκαύτωμα – έχει γίνει πιο επικριτική απέναντι στην ισραηλινή πολιτική, επιμένει ότι η αναγνώριση θα πρέπει να έρθει στο τέλος μιας πολιτικής διαδικασίας για τη συμφωνία σε μια λύση δύο κρατών. Ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης δήλωσε χθες ότι δεν πρέπει να υπάρξουν περαιτέρω προσαρτήσεις κατεχόμενα εδάφη. Η Ρωσία εξακολουθεί να πιστεύει ότι μια λύση δύο κρατών είναι ο μόνος τρόπος για την επίλυση της σύγκρουσης, ανακοίνωσε το Κρεμλίνο χθες.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος θα μιλήσει σήμερα στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, πιστεύει ότι η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους συνιστά «ανταμοιβή για τη Χαμάς», δήλωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κάρολαϊν Λέβιτ, προσθέτοντας ότι ο Τραμπ θεωρεί πως η απόφαση πολλών κρατών για αναγνώριση της Παλαιστίνης είναι «απλώς λόγια και όχι συγκεκριμένες ενέργειες». Η Λέβιτ ανέφερε πως κατά την ομιλία του σήμερα ο Τραμπ θα επιτεθεί στους «οργανισμούς που στηρίζουν την παγκοσμιοποίηση» και «υπονομεύουν την παγκόσμια τάξη».
Ο Νετανιάχου σχεδιάζει «απάντηση» με προσάρτηση της Δυτικής Οχθης
«Μόλις επιστρέψω από την Ουάσιγκτον, θα δοθεί η απάντησή μας σε όλα αυτά», δήλωσε ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου αναφερόμενος στην επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο και τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Τραμπ στις 29 Σεπτεμβρίου. Ποια είναι η απάντηση που υπονοεί;
Είναι πιθανό η ισραηλινή αντίδραση να περιλαμβάνει προσάρτηση της Δυτικής Οχθης, εκεί όπου τον τελευταίο καιρό, όπως σημείωσε ο Νετανιάχου, έχουν διπλασιαστεί οι ισραηλινοί οικισμοί. Η προσάρτηση μέρους της κατεχομένης Δυτικής Οχθης είναι κάτι που εξετάζεται σοβαρά, δήλωσαν ισραηλινοί αξιωματούχοι στο πρακτορείο Ρόιτερ, καθώς και διμερή μέτρα κατά του Παρισιού, παρόλο που οι αναγνωρίσεις του παλαιστινιακού κράτους αναμένεται να είναι σε μεγάλο βαθμό συμβολικές. Τα ακροδεξιά σιωνιστικά κόμματα που συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό του Ισραήλ πιέζουν για την προσάρτηση της Δυτικής Οχθης από την επιστροφή του Νετανιάχου στην εξουσία το 2022 και έχουν αυξήσει, σύμφωνα με τους “Financial Times”, την πίεση ως απάντηση για την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους τις τελευταίες ημέρες από διάφορες χώρες.
Οι Ακροδεξιοί
Η προσάρτηση θα γίνει δεκτή με ενθουσιασμό από τους ψηφοφόρους των ακροδεξιών κομμάτων της κυβερνητικής συμμαχίας λίγο πριν από τις εκλογές της επόμενης χρονιάς. Αλλά μπορεί να διαλύσει τις σχέσεις του Ισραήλ με τον αραβικό κόσμο και να προκαλέσει την επιβολή κυρώσεων από ευρωπαϊκές χώρες σε μια περίοδο που το Ισραήλ βρίσκεται απομονωμένο και αντιμετωπίζει κατηγορίες για γενοκτονία – τις οποίες αρνείται – λόγω των στρατιωτικών του επιχειρήσεων στη Γάζα. Ο υπουργός Εξωτερικών Γκίντεον Σάαρ είπε πρόσφατα, μιλώντας σε ισραηλινούς διπλωμάτες, ότι δεν έχει ληφθεί ακόμα η τελική απόφαση για την προσάρτηση, όμως η πίεση των θρησκευτικών κομμάτων προς τον Νετανιάχου αυξάνεται.
Οι υπουργοί της κυβέρνησης έχουν παρουσιάσει τρεις επιλογές, δημόσια και ιδιωτικά, τους τελευταίους μήνες. Ο υπερεθνικιστής υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριτς, ο οποίος είναι και ο ίδιος έποικος, παρουσίασε δημόσια αυτό τον μήνα σχέδιο για την προσάρτηση της λεγόμενης περιοχής Α, όπως εμφανίζεται στον χάρτη, δηλαδή του 82% της Δυτικής Οχθης, υποστηρίζοντας ότι αποτελεί τρόπο «να καταργηθεί οριστικά» η ιδέα ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.
Ωστόσο, αξιωματούχοι δηλώνουν ότι οι επιλογές της κυβέρνησης που εξετάζονται είναι λιγότερο εκτεταμένες από τη μαξιμαλιστική θέση του Σμότριτς. Ο Σάαρ και ο υπουργός Στρατηγικών Υποθέσεων Ρον Ντέρμερ έχουν προειδοποιήσει τις χώρες που εξετάζουν το ενδεχόμενο αναγνώρισης της Παλαιστίνης ότι το Ισραήλ θα απαντήσει προσαρτώντας τη λεγόμενη περιοχή Γ, δηλαδή το 60% της Δυτικής Οχθης που βρίσκεται, αυτή τη στιγμή, υπό ισραηλινό έλεγχο. Ο Ντέρμερ, στενός συνεργάτης του Νετανιάχου, έχει επίσης πραγματοποιήσει επισκέψεις σε αμερικανούς αξιωματούχους σχετικά με την προσάρτηση της Κοιλάδας του Ιορδάνη από το Ισραήλ, ενός μικρότερου κομματιού γης που αποτελεί τα σύνορα μεταξύ Δυτικής Οχθης και Ιορδανίας. Διπλωμάτες δήλωσαν ότι μια τρίτη, πιο περιορισμένη επιλογή θα ήταν η προσάρτηση οικισμών κοντά στην Πράσινη Γραμμή, η οποία χωρίζει το Ισραήλ από τη Δυτική Οχθη.
Βέβαια, η προσάρτηση θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ και να αποξενώσει βασικές χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που αποτελούν παγκόσμια πετρελαϊκή δύναμη και εμπορικό κόμβο με ευρεία διπλωματική επιρροή σε όλη τη Μέση Ανατολή.
