Από την πρώτη στιγμή της ρωσικής εισβολής στην Κριμαία το 2014 πηγές του υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας επεσήμαναν ότι η κατάσταση που διαμορφώθηκε εκεί μπορεί να έχει πολλά κοινά με την τουρκική εισβολή και κατοχή σε τμήμα της Κύπρου.
Αυτός ήταν ένας από τους λόγους για τη σαφή και σταθερή στάση της χώρας στο θέμα της ρωσικής εισβολής.
Προσφάτως ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έθεσε το θέμα της ενδεχόμενης αναγνώρισης της ρωσικής κατοχής της Κριμαίας από τις ΗΠΑ.
Οπως ήταν αναμενόμενο, ένα τέτοιο ενδεχόμενο προκάλεσε ανησυχία στο Κίεβο.
Ωστόσο παράγοντες στην Ουκρανία εκτιμούν ότι η πιθανότητα να γίνει κάτι είναι εξαιρετικά μικρή, όχι τόσο πολύ λόγω της ίδιας της Κριμαίας αλλά ακριβώς επειδή μια τέτοια απόφαση θα άνοιγε «το κουτί της Πανδώρας» για διάφορες άλλες υποθέσεις, όπως και η υπόθεση της Κύπρου.
Κάτι τέτοιο θα ήταν εξαιρετικά επικίνδυνο ακόμα και για μελλοντικές διεκδικήσεις – όταν οποιοσδήποτε θεωρούσε ότι τμήματα γειτονικών κρατών τού «ανήκουν ιστορικά» και έμπαινε στη διαδικασία να τα διεκδικήσει στρατιωτικά γνωρίζοντας ότι μπορεί εν τέλει να τα καταφέρει.
Οπως θεωρεί ο ομογενής διπλωμάτης, επικεφαλής του Κέντρου αμυντικών στρατηγικών της Ουκρανίας Αλεξάντρ Χάρα, ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με την πάγια πολιτική των ίδιων των ΗΠΑ.
«Κάτι τέτοιο θα ερχόταν σε αντίθεση με μια σειρά εγγράφων που έχουν υπογράψει οι ίδιες οι ΗΠΑ και θα ήταν η πρώτη φορά που μια βίαιη προσάρτηση αναγνωρίζεται από τις ΗΠΑ. Αυτό θα είχε συνέπειες ενδεχομένως ότι μόνο στο θέμα της Κύπρου αλλά συνολικά στο θέμα της αντίληψης του διεθνούς δικαίου όπως το ξέρουμε μέχρι σήμερα» σχολιάζει στα «ΝΕΑ» ο Αλεξάντρ Χάρα.
Ο Τραμπ
Σύμφωνα με τον ίδιο, ακόμα και στην περίπτωση που οι ΗΠΑ όντως θα προχωρούσαν σε μια τέτοια κίνηση, η διεθνής κοινότητα δεν θα ακολουθούσε.
«Ακόμα και η Κίνα, η οποία έχει διατυπώσει – για δικούς της λόγους – ότι σέβεται την εδαφική ακεραιότητα των κρατών, δεν θα προχωρούσε σε μια τέτοια αναγνώριση.
Ούτε και κάποιο άλλο από τα μεγάλα κράτη» λέει ο διπλωμάτης.
Παρά τη λογική ανησυχία, στο Κίεβο δείχνουν να αντιλαμβάνονται πλέον ότι πρέπει να βγάζουν συμπεράσματα όσον αφορά τις κινήσεις του Τραμπ όχι από τα λεγόμενά του, τα οποία διαφέρουν από μέρα σε μέρα, αλλά από τις πράξεις του.
«Ο πληροφοριακός χώρος στην Ουκρανία κυριολεκτικά εξερράγη από τις συγκεκριμένες δηλώσεις Τραμπ αλλά η λογική λέει ότι οι ΗΠΑ δεν θα παραβιάσουν τη δική τους μακρά διπλωματική παράδοση κάνοντας μιας τέτοια κίνηση».
Οσον αφορά τα κοινά σημεία ανάμεσα στην κατάσταση της Κύπρου και της Κριμαίας ο Χάρα σχολιάζει: «Το θέμα της Κριμαίας μοιάζει με την Κύπρο καθώς και στις δύο περιπτώσεις μιλάμε για παρανόμως κατεχόμενα εδάφη.
Ωστόσο υπάρχουν και διαφορές, όπως το γεγονός ότι στην περίπτωση της Κριμαίας φαίνεται να υπάρχει γενοκτονική διάθεση, καθώς οι Ρώσοι αρνούνται την ύπαρξη των Ουκρανών ως έθνος, κάτι που δεν υπάρχει στην περίπτωση με την Τουρκία» εκτιμά ο ουκρανός διπλωμάτης.
Καμία σύνδεση
Ρωτάμε τον Χάρα αν στο Κίεβο θεωρούν πως μια ενδεχόμενη «αναγνώριση» της Κριμαίας από τον Τραμπ μπορεί να συμπαρασύρει στη συνέχεια και μια «αναγνώριση» της παράνομης και αιματηρής κατοχής τμήματος της Κύπρου.
Ο ίδιος αναφέρει ότι το ένα δεν συνδέεται με το άλλο καθώς η όποια «αναγνώριση» της Κριμαίας θα έχει να κάνει όχι τόσο με την αλλαγή στάσης των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά το διεθνές δίκαιο αλλά περισσότερο με τα κέρδη που περιμένει να λάβει ο Τραμπ από τη συνεργασία του με τον Πούτιν και τη Ρωσία.
Οσον αφορά την Κύπρο, δεν φαίνεται να υπάρχει ανάλογο υπόβαθρο στις σχέσεις του Τραμπ με τον Ερντογάν και στα οφέλη που θεωρητικά θα μπορούσε να πάρει ο Τραμπ από τον Ερντογάν. «Ο Ερντογάν, ως απολυταρχικός ηγέτης, είναι συμπαθής στον Τραμπ.
Αλλά όπως είδαμε από διάφορες υποθέσεις, όπως τα εξοπλιστικά της Τουρκίας, δεν υπάρχει η άποψη ότι μια τόσο στενή συνεργασία με την Τουρκία θα έχει οφέλη για τις ΗΠΑ» σχολιάζει ο Χάρα. Το ζητούμενο δηλαδή δεν είναι το πόσα κοινά και διαφορές έχει η μία και η άλλη κατάσταση αλλά το τι θεωρεί ότι έχει να κερδίσει ο Τραμπ από τη μία ή την άλλη πλευρά.
