«Ολοι οι άνθρωποι δημιουργούνται ίσοι και προικίζονται από τον Δημιουργό τους με συγκεκριμένα απαραβίαστα δικαιώματα, μεταξύ των οποίων είναι το δικαίωμα στη Ζωή, το δικαίωμα στην Ελευθερία και το δικαίωμα στην επιδίωξη της Ευτυχίας». Αμερικανική Διακήρυξη Ανεξαρτησίας, 4 Ιουλίου 1776.
«Θα είναι μία μεγάλη, όμορφη φυλακή από την οποία δεν θα μπορεί να ξεφύγει κανείς. Με φίδια και αλιγάτορες. Και πώς τρέχεις όταν σε κυνηγάει αλιγάτορας; Πρέπει να κάνεις ζιγκ-ζαγκ». Ντόναλντ Τραμπ, Ιούλιος 2025.
Τα αποσπάσματα δείχνουν ασύμβατα με τις ημερομηνίες που υπάρχουν δίπλα τους. Το κείμενο της Διακήρυξης στέκεται και σήμερα ως επίκαιρο. Οι δηλώσεις του Τραμπ έρχονται από τον Μεσαίωνα. Ενα από τα γοητευτικά συστατικά της Αμερικής ήταν πάντα οι οι αντιθέσεις της. Γιατί αυτές, οι πολλές εσωτερικές συγκρούσεις της, γέννησαν ρεύματα, δημιούργησαν ιδέες, ποτάμια πάνω στα οποία ο δυτικός κόσμος έβαλε τη σχεδία του και έπλευσε προς το μέλλον.
Ομως είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της που η Αμερική δεν κοιτάζει μπροστά. Ναι, έχουν υπάρξει και άλλες στιγμές στο παρελθόν της κατά τις οποίες έγινε πεδίο αντιπαράθεσης ανάμεσα στην πρόοδο και στο σκοτάδι. Για παράδειγμα, τα χρόνια του μακαρθισμού, με την υστερία απέναντι στον κομμουνιστικό κίνδυνο, έχουν δανείσει κάποιες ψηφίδες στη σημερινή εικόνα. Επίσης το αμερικανικό όνειρο οικοδομήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τις ανισότητες στη βάση της κοινωνίας. Ωστόσο το δράμα που ζούμε σήμερα δεν έχει προηγούμενο. Χάνουμε την Αμερική που ξέραμε. Εκείνο το φως, που έστελνε σινιάλα από τη Δύση, τώρα τρεμοπαίζει, λες ότι πάει να σβήσει. Κάποτε η Αμερική ήταν ταυτισμένη με την έννοια της ελευθερίας. Σήμερα την αμφισβητεί. Και αντιλαμβάνεσαι ότι η πηγή του κακού δεν είναι η ηγεσία. Στην ηγεσία βρίσκονται οι εκβολές ενός κοινωνικού ρεύματος ακραίου συντηρητισμού που θέλει την Αμερική κλεισμένη στην πίσω αυλή της, να κάνει μπάρμπεκιου παρακολουθώντας τα πυροτεχνήματα της 4ης Ιουλίου. Η Αμερική που μας γοήτευσε, μας μεγάλωσε με την ποπ κουλτούρα της και μας έκανε να την αγαπήσουμε, αρχίζει και σβήνει, χάνεται. Και για αρκετούς από μας, αυτό είναι μια ορφάνια.
Μαζί θα την καταστρέφαμε
Ηταν δράμα ή κωμωδία αυτό που ζήσαμε με το δημοψήφισμα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ; Νομίζω ότι επρόκειτο για ένα δράμα που, στο μέλλον, θα μας κάνει να δείχνουμε κωμικοί. Διότι ιστορικά θα το φορτωθούμε όλοι, ακόμα και εμείς που πήραμε στο χέρι το ποτήρι με το Aperol και κατεβήκαμε στο Σύνταγμα για να δηλώσουμε ότι «Μένουμε Ευρώπη». Οπως αποδείχθηκε, ήμασταν μειοψηφία και δεν ήταν καν στο χέρι μας. Θα βουλιάζαμε όλοι μαζί. Και έτσι θα μας αποτιμήσουν στο μέλλον – όλους μαζί. Ναι, το δημοψήφισμα θα καταγραφεί ως μία τυχοδιωκτική ακροβασία, ένας ερασιτεχνισμός στα όρια της εθνικής προδοσίας, αλλά και ένα παράδειγμα εθνικής αφροσύνης. Θα καταστρέφαμε τη χώρα, θα υπονομεύαμε το μέλλον των αγέννητων, θα βυθίζαμε τις ζωές μας στη βάσανο της ανέχειας, στην κατρακύλα της έκπτωσης. Φυσικά η υπογραφή θα ήταν του Τσίπρα, αλλά τι θα ήταν και αυτός χωρίς τη λαϊκή υποστήριξη; Τίποτα. Ενα παιδί που δεν θα έφτανε ποτέ τόσο μακριά, πέρα από τις άκρες των ονείρων του.
Ας πούμε ότι πάμε σε εκλογές
Ας υποθέσουμε ότι το αίτημα της αντιπολίτευσης γίνεται δεκτό. Πάμε για εκλογές. Ανεβαίνει ο Μητσοτάκης στη ΔΕΘ, κάνει παροχές και ανακοινώνει κάλπες για τον Οκτώβριο. Ούτε ο Τσίπρας θα έχει έτοιμο το καινούργιο μαγαζί, ούτε ο Σαμαράς θα προλάβει να ξαναστήσει την Πολιτική Ανοιξη.
Και ο Μητσοτάκης ενδεχομένως να σκεφτεί ότι με μία κάλπη μπορεί να ξεφορτωθεί δύο προβλήματα. Και τον Σαμαρά και τον Τσίπρα. Το πιθανότερο είναι και οι δύο να μην πετύχουν την εκλογή τους, εκτός και αν ο Τσίπρας τρέξει λίγο πιο γρήγορα – όπως λέγεται, λεφτά υπάρχουν. Τι θα βγάλει η κάλπη; Λογικά τη Νέα Δημοκρατία που θα αναζητήσει ένα μπαλαντέρ για να φτιάξει κυβέρνηση.
Και τι θα γίνει με τους υπόλοιπους; Δεν θέλω να τους κόψω τα φτερά, αλλά μάλλον θα ακούσουν ότι είναι ανίκανοι και δεν πρόκειται ποτέ να ρίξουν τον Μητσοτάκη.