«Η καταστροφική πυρκαγιά στο ΚΥΤ της Μόριας ξεκίνησε από μια ομάδα 20-30 αλλοδαπών που ήσαν ανάμεσα στους 35 φορείς του Covid-19 που φαίνεται αρνήθηκαν να εισέλθουν σε ειδικό οίκημα «απομόνωσης» (χωρητικότητας περίπου 60 θέσεων). Ακολούθησαν επεισόδια με άλλους που ζητούσαν να τηρηθούν τα σχετικά μέτρα και γύρω στις 11.00 το βράδυ έκαναν την εμφάνισή τους οι πρώτες φλόγες περιμετρικά του ΚΥΤ και προς την πλευρά του Ελαιώνα. Σημειώνεται ότι ο χώρος απομόνωσης των φορέων του φονικού ιού είχε δημιουργηθεί (στα πλαίσια του σχεδίου «Αγνοδίκη» από τη Γενική Γραμματεία Υποδοχής Αιτούντων Ασυλο) προ πολλών εβδομάδων και υπήρχε διαρκής ενημέρωση των προσφύγων και με έντυπο υλικό που δόθηκε σε πολλές γλώσσες. Ομως το τελευταίο διήμερο υπήρχε μεγαλύτερη αναστάτωση στη Μόρια και αντιδράσεις λόγω της κλιμάκωσης των μέτρων προστασίας για τον κορωνοϊό με τον ολικό αποκλεισμό της περιοχής και με την ανάγκη παραμονής των αλλοδαπών εντός του hotspot. Με βάση το σχέδιο «Αγνοδίκη» ολόκληρη η δομή χαρακτηρίσθηκε – μετά τον εντοπισμό των πρώτων κρουσμάτων – «κρίσιμη περιοχή» ενώ δημιουργήθηκαν μόνο δύο σημεία εισόδου – εξόδου, ένα πρωτεύον και ένα εναλλακτικό. Κι αυτό προκάλεσε δύο 24ωρα πριν τον εμπρησμό γενική δυσφορία και διαμαρτυρίες με διαμένοντες που επιζητούσαν ελευθερία κινήσεων. Ωστόσο, εκείνο που μας προβληματίζει ιδιαίτερα είναι ο ρόλος ενός-δυο ΜΚΟ, οι οποίες παρακινούσαν τους παραμένοντες στο ΚΥΤ της Μόριας να αντιδράσουν. Επιπλέον, μας προβληματίζουν πληροφορίες ότι σε πρόσφυγες-μετανάστες που διέμεναν στο ΚΥΤ της Μόριας διακινήθηκε περίπου 30 λεπτά πριν τον εμπρησμό SMS που ανέφερε ότι θα πρέπει να κινηθούν προς την πόλη της Μυτιλήνης γιατί υποτίθεται ότι θα εκκενωνόταν η δομή και θα μετακινούντο εκτός Λέσβου. Πάντως, η εκδοχή ότι η καταστροφή του ΚΥΤ οφείλεται σε προβοκάτσια φαίνεται να απομακρύνεται…».

Το τiming. Σε αυτήν την επισήμανση προχώρησαν, μιλώντας στα «ΝΕΑ», ανώτατα στελέχη της Λεωφόρου Κατεχάκη σε σχέση με την πυρκαγιά που κατέστρεψε ολοσχερώς τον χώρο παραμονής 13.000 προσφύγων-μεταναστών, καθώς και όλες τις κρίσιμες εγκαταστάσεις (όπως τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ασύλου). Αξίζει να σημειωθεί ότι την ώρα που ξέσπασε η πυρκαγιά, όλες οι πυροσβεστικές δυνάμεις της Λέσβου ήταν σε απόσταση 70 χιλιομέτρων προσπαθώντας να ελέγξουν το διπλό πύρινο μέτωπο που είχε εκδηλωθεί νωρίτερα στην Αντισσα και τη Βατούσσα, αφήνοντας περί τα δέκα οχήματα στο ΚΥΤ που ήταν αδύνατον να αντεπεξέλθουν και μάλιστα παρεμποδίσθηκαν από ομάδες διαμαρτυρομένων. Εκείνη την ώρα επενέβησαν τα ΜΑΤ που με τη χρήση δακρυγόνων και χειροβομβίδων κρότου – λάμψης διέλυσαν το συγκεντρωμένο πλήθος.

Στη Μυτιλήνη έσπευσαν χθες τρεις επιπλέον διμοιρίες ΜΑΤ από την Αθήνα, λαμβάνοντας όμως ιδιαίτερα μέτρα ασφαλείας και αυτοπροστασίας (μετά και τις ταραχές του Φεβρουαρίου). Οι δυνάμεις των ΜΑΤ επιχειρούν να σταματήσουν τη μαζική κίνηση των αιτούντων άσυλο προς το κέντρο της Μυτιλήνης με τον φόβο ραγδαίας αύξησης των κρουσμάτων του κορωνοϊού. Σημειώνεται ότι από το 2016 έχουν καταγραφεί επτά μεγάλης εκάστης πυρκαγιές στην Μόρια με συνολικά έξι νεκρούς, ανάμεσά τους και ένα παιδί. Επιπλέον, σύμφωνα με καταγραφή της ΕΛ.ΑΣ. την περίοδο 2016-2018 στο εν λόγω ΚΥΤ είχαν καταγραφεί εννέα ανθρωποκτονίες, οκτώ απαγωγές, πέντε βιασμοί, 162 σοβαροί τραυματισμοί, στη διάρκεια κυρίως συμπλοκών. Επιπλέον είχαν υπάρξει 46 εμπρησμοί μικρότερου «βεληνεκούς». Μάλιστα, εκείνη την περίοδο, μέσα σε περίπου 20 μήνες έχουν συλληφθεί περισσότερα από 900 άτομα για διάφορα αδικήματα.

Ο ρόλος των ΜΚΟ. Τέλος, σημειώνεται ότι για τον προβληματικό ρόλο ΜΚΟ στο Προσφυγικό υπάρχει σε εξέλιξη έρευνα της ΕΛ.ΑΣ. και άλλων κρατικών υπηρεσιών που επιχειρούν να καταρτίσουν ένα πλήρες μητρώο και να προσδιορίσουν τη δράση τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Μυτιλήνη το 2016 είχε καταγραφεί η παρουσία 115 ΜΚΟ με περίπου 8.000 εθελοντές, ενώ τους τελευταίους μήνες υπήρχαν περίπου 17 ΜΚΟ εντός του ΚΥΤ της Μόριας και 55 σε όλη τη Λέσβο, καθώς και ορισμένες ακόμη μη καταγεγραμμένες με απροσδιόριστη δράση.