Τι συμβαίνει στην Ευρώπη;

Ενώ οι ευρωεκλογές βρίσκονται σχεδόν δίπλα μας, ελάχιστοι στην Ελλάδα δείχνουν να νοιάζονται για τις μεγάλες αλλαγές που επίκεινται να συμβούν. Σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες ένας αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων αισθάνεται αποξενωμένος από τις εξελίξεις, αλλοτριωμένος από την κεντρική πολιτική σκηνή και βαθμηδόν περισσότερο εχθρικός προς τις μειονότητες, τους μετανάστες και τις οικονομικές πολιτικές των εκλεγμένων κυβερνήσεων. Πολλοί από αυτούς τους εκλογείς δείχνουν να στρέφονται προς καινούργια, μέχρι πριν λίγο άγνωστα, ή περιθωριακά κόμματα.

Κοινό τους χαρακτηριστικό ο λαϊκισμός κι ο ιδιαίτερος εθνικισμός. Με αποτέλεσμα τη σταδιακή αλλαγή της παραδοσιακής φυσιογνωμίας της Δυτικής Φιλελεύθερης Δημοκρατίας. Από τις ΗΠΑ, στην Αυστρία, τη Γαλλία και τη Βρετανία. Αυτονόητα οι αλλαγές είναι δραματικότερες στις χώρες της πρώην Ανατολικής Ευρώπης.

Οι συνήθεις επιθετικές κριτικές είναι πως οι αλλαγές αυτές αντανακλούν αντιδραστικές και φασιστοειδείς νοοτροπίες, ενός πανικόβλητου και γερασμένου εκλογικού σώματος.

Είναι όμως έτσι; Στην πραγματικότητα οι δυτικές κοινωνίες αντιδρούν στην αλλοίωση των παραδοσιακών τους χαρακτηριστικών (σεβασμός πλειοψηφίας, μικρή φορολογία, μικρό Δημόσιο, ισότητα γυναικών, ελευθερία λόγου, κ.ά.) με την ένοχη συνεργασία – δίχως σχετική εξουσιοδότηση – των πολιτικών τους ηγεσιών (είτε σοσιαλδημοκρατικών είτε συντηρητικών).

Μεθοδικά αγνοούνται οι ανησυχίες των κοινωνικών πλειοψηφιών, υπέρ διεκδικήσεων μαχητικών (φυλετικών ή κοινωνικών) μειοψηφιών. Αναπόφευκτα οι πλειοψηφίες αρχίζουν να αντιδρούν. Με συνέπεια τον κλυδωνισμό των παραδοσιακών κομματικών σχηματισμών.

Το συναρπαστικό βιβλίο των Roger Eatwell (ειδικού στον φασισμό) και Matthew Goοdwin (καθ. στο Πανεπιστήμιο του Kent) «National Populism: The Revolt Against Liberal Democracy» (2019), περιγράφει αναλυτικά τις τάσεις κι εξηγεί γιατί η Ευρώπη θα ξυπνήσει έκπληκτη από βαθύ λήθαργο την επομένη των ευρωεκλογών.

Οι ηγεσίες που προκάλεσαν αυτές τις αντιδράσεις είναι ταυτόσημες με το ελληνικό κατεστημένο. Με την κυβέρνηση κορυφαία ανάμεσά τους. Κανείς εδώ δεν ομιλεί για την επόμενη ημέρα. Για δραστικές μειώσεις φόρων. Για προστασία συνόρων. Για κατάργηση Συμφώνου Μετανάστευσης. Αυτά είναι τα έργα των «ελίτ». Κι ενοχλούν τον λαό. Ποιος όμως είναι πραγματικά εναντίον;