Η ιδέα ότι η νηστεία μπορεί να αναζωογονήσει τον οργανισμό δεν είναι καινούρια. Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας (University of Southern California, USC) δίνει νέα επιστημονική διάσταση σε αυτήν την πρακτική, δείχνοντας πως μια 72ωρη νηστεία —τρεις συνεχόμενες ημέρες χωρίς τροφή— μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη αναγέννηση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Οι ερευνητές του USC ανακάλυψαν ότι η παρατεταμένη αποχή από το φαγητό αναγκάζει το σώμα να καταναλώσει πρώτα τα αποθέματα γλυκόζης και λίπους του. Καθώς εξαντλούνται τα ενεργειακά καύσιμα, ο οργανισμός εισέρχεται σε μια «λειτουργία επιβίωσης» και αρχίζει να απομακρύνει τα κύτταρα που είναι παλιά, φθαρμένα ή δυσλειτουργικά. Αυτή η διαδικασία λειτουργεί σαν μια φυσική αποτοξίνωση, απομακρύνοντας τα «σκουπίδια» του ανοσοποιητικού — κύτταρα που δεν λειτουργούν πλέον σωστά.
Όταν όμως η νηστεία ολοκληρωθεί και αρχίσει ξανά η κανονική πρόσληψη τροφής, ο οργανισμός δεν μένει αδρανής: τα βλαστοκύτταρα ενεργοποιούνται δυναμικά και ξεκινούν να παράγουν νέα, υγιή λευκά αιμοσφαίρια, ανανεώνοντας έτσι τις άμυνες του σώματος. Ουσιαστικά, το ανοσοποιητικό σύστημα «επαναφορτίζεται».
Η μελέτη, στην οποία συμμετείχαν τόσο πειραματόζωα όσο και άνθρωποι, έδειξε ότι το αποτέλεσμα είναι πιο έντονο σε ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπείες χημειοθεραπείας, οι οποίοι συνήθως βλέπουν το ανοσοποιητικό τους να εξασθενεί. Με κύκλους ελεγχόμενης νηστείας, οι ασθενείς εμφάνισαν σημαντικά βελτιωμένη ανοσολογική κατάσταση, γεγονός που οδήγησε τους επιστήμονες να πιστεύουν ότι η νηστεία μπορεί να αποτελέσει συμπληρωματική στρατηγική στην επανεκκίνηση του ανοσοποιητικού μετά από βαριές θεραπείες.
Ο επικεφαλής της έρευνας, καθηγητής Βαλτέρ Λόνγκο (Valter Longo), σημείωσε ότι η συγκεκριμένη διαδικασία δεν είναι απλώς αποτέλεσμα θερμιδικού περιορισμού, αλλά πιο σύνθετου κυτταρικού μηχανισμού. «Κατά τη διάρκεια της νηστείας, το σώμα αφαιρεί κύτταρα που δεν χρειάζεται και, όταν αρχίζει ξανά η σίτιση, το σύστημα ανοικοδομείται από την αρχή, σαν να έχει γίνει ένα “restart”», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Φυσικά, οι επιστήμονες τονίζουν ότι μια τέτοια νηστεία δεν πρέπει να γίνεται χωρίς ιατρική παρακολούθηση, ειδικά σε άτομα με υποκείμενα νοσήματα ή σε ηλικιωμένους οργανισμούς. Ωστόσο, οι πρώτες ενδείξεις είναι ενθαρρυντικές και ανοίγουν τον δρόμο για νέες θεραπευτικές μεθόδους που θα βασίζονται στη φυσική ικανότητα του σώματος να αναγεννάται μέσα από περιόδους ελεγχόμενης στέρησης.
Η ιδέα μιας τριήμερης νηστείας ως «φυσικού reboot» του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να φαίνεται ριζοσπαστική, ωστόσο η έρευνα της USC αποδεικνύει ότι το σώμα μας διαθέτει μηχανισμούς αυτοϊασης ισχυρότερους απ’ όσο νομίζουμε — αρκεί να του δώσουμε τον χρόνο και τις συνθήκες να τους ενεργοποιήσει.
