H δομική αλλαγή λειτουργιών  του κράτους, της οικονομίας η των αγορών, με σκοπό την διευκόλυνση εφαρμογής πολιτικών, και η αλλαγή του συνολικού πλαισίου λήψης διοικητικών αποφάσεων (governance) αποτελούν μεταρρυθμίσεις. Αλλαγές στην οικονομική, δημοσιονομική, κοινωνική η νομισματική πολιτική  δεν εντάσσονται σ ’αυτές.

Στην Ελλάδα πολλές μεταρρυθμίσεις είναι καταγεγραμμένες και κατ’ αρχήν συμφωνημένες από τους κοινωνικούς εταίρους και τα κόμματα. Δεν εφαρμόζονται με τρόπο που δεν μεγιστοποιεί τις θετικές επιπτώσεις η και καθόλου. Οι κύριες παθογένειες που σταματούν η εκτροχιάζουν την υλοποίηση τους  είναι:

–         ελλιπής αρχικός σχεδιασμός και ανύπαρκτος σχεδιασμός εφαρμογής

–         έλλειψη project management

–         απουσία προτεραιοποίησης και μη κατανόηση των αλληλεπιδράσεων με υφιστάμενες λειτουργίες

–         κακή επικοινωνία των μακροπρόθεσμων οφελών έναντι του βραχυπροθέσμου κόστους

–         απουσία τεχνοκρατικής ιδιοκτησίας και άρα επίμονης εφαρμογής τους

–         ανυπαρξία μηχανισμού μέτρησης και παρακολούθησης των αποτελεσμάτων τους

–         έλλειψη μεταρρυθμιστικής κουλτούρας που καθιστά εύκολη την συσπείρωση αντίθετων συμφερόντων για την αποδυνάμωση κάθε προσπάθειας.

Η μητέρα όλων των μεταρρυθμίσεων είναι η συστηματική άρση των παθογενειών. Πλην αυτής, υπάρχουν τέσσερις υπεραναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα ανοίξουν τον δρόμο για πολλές άλλες. Πρώτη είναι η κωδικοποίηση νόμων και εφαρμοστικών πράξεων και η μείωση της πολυνομίας,  που θα αυξήσουν την επενδυτική και συναλλακτική αβεβαιότητα.

Δεύτερη είναι η αναδιοργάνωση και η εισαγωγή management στην Δημόσια Διοίκηση, σε ψηφιακό περιβάλλον, που θα διευκολύνουν την παραγωγή πολιτικής, την κατανομή πόρων  και την παρακολούθηση/έλεγχο υλοποίησης.

Τρίτη έρχεται η αναδιοργάνωση και η διοίκηση της απονομής δικαιοσύνης σε ψηφιακό περιβάλλον, η οποία θα ενισχύσει το αίσθημα δικαίου και θα αυξήσει τον βαθμό βεβαιότητας πράξεων και συμβάσεων. Τέλος, ο ανασχεδιασμός των αδειοδοτήσεων και η ολοκλήρωση της αναγνώρισης ιδιοκτησίας (κτηματολόγιο, δασικοί χάρτες, αυθαίρετα) θα επιταχύνουν την ορθή επιχειρηματική δραστηριότητα.

Με ανεπαρκείς αλλαγές και καθυστερήσεις, το μακροπρόθεσμο δυναμικό οικονομικής ανάπτυξης θα συμπιεστεί, οι ανισότητες θα διευρυνθούν και ο διεθνής ρόλος της χώρας θα αποδυναμωθεί.

*Σύμβουλος Επιχειρήσεων